چالش‌ها و فرصت‌هاي دولت جديد هند
پيروزي كم‌رمق «مودي»
نتايج انتخابات پارلمان هند موسوم به لوك سبها (خانه مردم) منتشر شد. برخلاف انتظارات و نظرسنجي‌ها، دولت فعلي حزب بهاراتيا جاناتا به رهبري نخست‌وزير، نارندرا مودي، نتوانست براي سومين دوره متوالي اكثريت تك‌حزبي را به دست بياورد، اما ائتلافش در اين انتخابات به پيروزي رسيد و خودش براي سومين بار شد نخست وزير. پس انتظار مي‌رود كه مودي در مقام رهبر يك ائتلاف در راس دولت هندوستان باقي بماند، اگرچه به عقيده ناظران، تلاش‌هايي از سوي احزاب اپوزيسيون در جريان است تا شركاي احتمالي ائتلاف حزب بهاراتيا جاناتا را به سمت خود متمايل كند. ريچارد روسو، مشاور ارشد و رييس مطالعات سياست ايالات‌متحده و هند در گفت‌وگو با نيويورك‌تايمز معتقد است كه به نظر مي‌رسد در اين دور از رهبري مودي بر هندوستان، محرك‌هاي اقتصادي و امنيتي هند بدون تغيير باقي مي‌مانند، چراكه دولت ائتلافي اغلب تصميمات بزرگ را آهسته‌تر اتخاذ مي‌كند و تمايل كمتري براي فشار به منظور دستيابي به اهداف ملي در زمينه‌هايي مانند انتقال انرژي دارد. به‌زعم روسو، محرك‌هاي اصلي استراتژي اقتصادي دولت مودي در دهه گذشته بدون توجه به اينكه چه كسي پست‌هاي كليدي را در دولت دارد، بدون تغيير باقي مي‌ماند. هند كسري تجاري كالايي بسيار بالايي دارد و در برخي سال‌ها 10درصد توليد ناخالص داخلي را در بر مي‌گيرد. نيروي كار كشاورزي هند كه تقريبا نيمي از كل نيروي كار در اين كشور است، به شهرها منتقل شده و به دنبال شغل رسمي و با مهارت كمتر است. نتيجه نهايي اين انتخابات و تشكيل كابينه هر چه كه باشد، هر دولتي بايد به سياست‌هايي نگاه كند كه اين نگراني‌ها را برآورده كند. انجام اصلاحات سخت، به ويژه اصلاحات مستلزم تغيير قانون، احتمالا براي يك دولت ائتلافي دشوارتر خواهد بود. مثلا اين تغيير سياست شامل ساده‌سازي ماليات نسبتا جديد بر كالاها و خدمات هند است كه ماليات بر ارزش افزوده ملي ايجاد كرد، اما در ابتدا بخش‌هاي كليدي مانند نفت، الكل و املاك و مستغلات را در بر نمي‌گرفت.
سارا شميم، تحليلگر مسائل هندوستان نيز در الجزيره نوشت كه محرك كليدي پشت شبكه در حال تكامل مشاركت‌هاي امنيتي هند، يكسان باقي خواهد ماند و اين به چين برمي‌گردد كه به‌طور فزاينده‌اي با هند در تخاصم است. تمايل ايالات‌متحده براي اشتراك سامانه‌هاي تسليحاتي پيشرفته، كمك به ساخت دفاع داخلي هند و ارايه كمك در طول تنش نظامي با چين، پايه‌اي قوي را براي هند فراهم مي‌كند. بنابراين شميم توصيه مي‌كند كه رهبران هند بايد در برابر تغييرات سياسي مقاومت كنند. برخلاف برخي شركاي ائتلافي دولت ائتلاف متحد مترقي به رهبري كنگره ملي در اولين دوره خود (2009-2004)، شركاي ائتلافي احتمالي دولت مودي تمايلي به احساسات ضد غربي ندارند. اين احزاب برخلاف احزاب سياسي در برخي ايالت‌هاي هند با مرزهاي بين‌المللي، مانند حزب كنگره‌ترينامول در بنگال غربي يا احزاب فدراسيون مترقي دراويدي و فدراسيون مترقي آنا دراويديان تمام هند در ايالت تاميل نادو تلاش نمي‌كنند تا سياست‌هاي جداگانه‌اي در ارتباط با همسايگان داشته باشند. سيما سيروحي، ستون‌نويس اكونوميك تايمز نيز درباره نتايج انتخابات در هندوستان نوشت: اين نتيجه انتخابات احتمالا از دو جهت مسير توسعه كلي هند را تحت تاثير قرار مي‌دهد؛ اولا، دولت مودي در اجراي برنامه‌هاي ملي عمده براي بهبود ارايه خدمات ضروري مانند پرداخت‌هاي ديجيتال، ارتقاي سطح بهداشتي، آب آشاميدني و برق به خوبي عمل كرده است. دولت ضعيف‌تر ممكن است توانايي كمتري در پيشبرد چنين پروژه‌هاي مهمي داشته باشد. دوم، تلاش‌هاي دولت مودي براي وادار كردن ايالت‌ها به رقابت كه «فدراليسم تعاوني-رقابتي» ناميده مي‌شود، در يك محيط ائتلافي دشوارتر خواهد بود. احزاب منطقه‌اي حياتي براي ائتلاف ممكن است تمايل نداشته باشند كه استقلال خود را به اين شكل از بين ببرند يا خود را در پايين‌ترين رتبه‌بندي‌هاي توسعه‌اي بيابند كه دولت در گذشته منتشر كرده است. به‌طور خاص، هدف دولت مودي براي نصب ۴۵۰ گيگاوات برق تجديد‌پذير تا سال ۲۰۳۰ ممكن است هدفي دشوارتر براي دولت او باشد. درنهايت دولت‌هاي ايالتي در مورد انواع انرژي الكتريكي كه به شبكه‌هاي آنها تغذيه مي‌شود، حرف آخر را در دولت مي‌زنند و تلاش‌هاي دولت مركزي براي اصلاح سيستم‌هاي برق دولتي هند كه عملكرد ضعيفي دارند، ممكن است با مخالفت‌هاي شديدتري مواجه شود. او مي‌افزايد: اين انتخابات حتي اگر نخست‌وزير مودي قدرت را حفظ كند، نشان‌دهنده قدرت دموكراسي هند است. به‌‌رغم كنترل دولت مودي بر اهرم‌هاي كليدي قدرت در كشور براي يك دهه و برنامه بازاريابي سياسي در سطح جهاني، راضي نگهداشتن راي‌دهندگان براي دوره‌هاي طولاني دشوار است. جنبه مثبت ديگر اين است كه اين انتخابات بايد هرگونه تلاش حزب بهاراتيا جاناتا را براي پيشبرد هرگونه پيام يا اقدام سياسي كه به تنش‌هاي مذهبي كمك مي‌كند، خنثي كند. برخي شركاي مهم ائتلافي حزب بهاراتيا جاناتا تاحدي به آراي مسلمانان متكي هستند. شِك جايين، عضو ارشد غيرمقيم در شوراي آتلانتيك نيز مي‌نويسد كه مودي و حزب بهاراتيا جاناتا پنج سال ديگر طول خواهند كشيد تا با كمك شركاي ائتلاف، چشم‌انداز خود از بهارات (هندوستان) را اجرا كنند. قدرت و پشتيباني مودي از طرح‌هاي خود محكم به نظر مي‌رسد. اين در‌حالي است كه حزب بهاراتيا جاناتا چالش‌هاي منطقه‌اي قوي‌تري از حد انتظار را تجربه كرده است. به نظر مي‌رسد راي‌دهندگان از تلاش‌هاي مودي براي اعتلاي هند در سطح جهاني و بسياري از سياست‌هاي او براي رشد اقتصاد ملي راضي هستند. از دريچه تغييرات اقليمي، راي‌دهندگان از عملكرد مودي در اجلاس تغييرات آب و هوايي كاپ26 در سال 2021 راضي به نظر مي‌رسند. راي‌دهندگان تا حد زيادي با موضع مودي موافق هستند كه هند به تعادل در حل تغييرات آب و هوايي نياز دارد و سزاوار فرصتي براي توسعه مانند كشورهاي غربي است. جايين افزود: انتظار دارم كه مودي اين موضع را دوچندان كند و با گروه كشورهاي در حال توسعه موسوم به بريكس براي كاهش فشار غرب همكاري كند. مودي بيشتر بر تغييرات آب و هوايي جهاني تمركز خواهد كرد و استدلال مي‌كند كه پايداري شامل كاهش فقر، فرصت‌هاي اقتصادي و نظارت بر محيط‌زيست است. با اين حال مودي نمي‌تواند اين امر را ناديده بگيرد كه حزبش در اين انتخابات جايگاه سابق خود را از دست داده است. حمايت مودي به عنوان مرد قدرتمندي كه با بقيه جهان روبه‌رو است، ممكن است همچنان قدرت او را حفظ كند، اما به نظر مي‌رسد رويكرد قوي حزب بهاراتيا جاناتا در داخل كشور، راي‌دهندگان را نسبت به اين حزب محتاط كرده باشد. از سوي ديگر، موضع بين‌المللي هند در مورد تغييرات آب و هوايي گسترده است، رويكرد حزب بهاراتيا جاناتا در سطح محلي كمتر عملي بوده است. به نظر مي‌رسد كه موسسان حزب در زمينه آب و هوا سردرگم هستند و نمي‌توانند نقاطي را در مورد اينكه چگونه سياست‌هاي آب و هوايي حزب بهاراتيا جاناتا براي‌شان مفيد است، به هم وصل كنند. هوا هنوز آلوده است، آب تميز كمياب است، گرما به سطوح غيرقابل زيستي رسيده است و فجايع اقليمي همچنان رخ مي‌دهد. جايين مي‌نويسد كه مودي براي تقويت حزب خود، احتمالا با ترويج جايگزين‌هاي جديد و كشاورزپسند براي سوزاندن بقاياي محصول، اقدامات بيشتر در بازيافت آب و نگهداري/حفظ آب سيل و در دسترس‌تر كردن سوخت‌هاي پخت و پز با كربن كمتر، شروع به اتصال اين نقاط خواهد كرد. پس مودي بايد به دنبال برنامه‌هاي جديد باشد يا برنامه‌هاي موجود را در اين زمينه‌ها اصلاح كند.