«اعتماد» بررسی کرد : سناریوهای احتمالی ایران برای مهار اسرايیل
شمارش معكوس براي شليك نهايي!
رسانههاي امريكايي جزييات آخرين پيام واشنگتن به تهران را افشا كردند
احسان پناهبر
وال استريت ژورنال به نقل از افراد آگاه به موضوع مدعي شد، تهران به ديپلماتهاي عرب اطلاع داده است كه ايران در پاسخش به ترور اسماعيل هنيه، رهبر سياسي حماس و مجازات اين بازيگر هيچ خط قرمزي نميشناسد. اين در حالي است كه وال استريت ژورنال روز يكشنبه با انتشار گزارشي مدعي شد كه ايران تلاشهاي امريكا و اعراب براي كاهش سطح و شدت واكنش خود به ترور اسماعيل هنيه را بيجواب گذاشته است. به ادعاي اين منابع، ايالات متحده از اروپا و ساير دولتهاي متحدش خواسته تا پيامي را به ايران برسانند و از تهران بخواهند از تشديد تنش جلوگيري كند. طبق اين گزارش، واشنگتن از ديپلماتهاي اروپايي خواسته به تهران اين پيام را مخابره كنند كه هر حمله قابل توجهي ميتواند واكنشي را از سوي طرف مقابل به دنبال داشته باشد. در اين پيام، واشنگتن همچنين اشاره كرده اگر تهران خويشتنداري نشان دهد، شانس تلاشهاي مسعود پزشكيان، رييسجمهور جديد ايران براي تقويت تعامل با غرب، بيشتر خواهد شد. سيانان نيز در گزارشي به نقل از مقامات امريكايي مدعي شد واشنگتن بازگشت به مذاكرات هستهاي را به خودداري ايران از پاسخ منوط كرده است. ايالات متحده، به عنوان بخشي از پيام ادعايي خود به ايران، همچنين مدعي شد كه اسراييل نيز قصد تنشزدايي دارد.
سفري بيسابقه!
تلاشها براي كاهش تنش در سطح منطقه نيز ادامه دارد. به گزارش گاردين، ايمن صفدي، وزير خارجه پادشاهي اردن، در آخرين تلاش براي متقاعد كردن ايران براي جلوگيري از حمله به اسراييل در واكنش به ترور اسماعيل هنيه در تهران، سفري كم سابقه به ايران داشت. اردن، متحد ايالات متحده كه پذيراي جمعيت زيادي فلسطيني است، اكنون با موقعيت بسيار دشواري براي برقراري موازنه روبهروست. امان كه با سرزمينهاي اشغالي مرز مشترك دارد و متحد غرب به ويژه ايالات متحده در منطقه است، احتمالا به دليل حفظ روابط با تل آويو و همچنين تعهد به واشنگتن مبني بر حراست از امنيت نيروهاي امريكايي، در طرح دفاع از رژيم اسراييل شركت دارد. در همين حال، امان با فشارهاي داخلي براي قطع روابط با تلآويو و توقف حفاظت از اين بازيگر پس از رهگيري موشكهاي ايران به سمت اسراييل در اوايل سال جاري روبهروست. گاردين به نقل از ناظران خود گزارش داد با توجه به اينكه ايران روز يكشنبه تاكيد كرد كه هيچ جايي براي سازش وجود ندارد و پاسخ قاطعي به اين تروراسماعيل هنيه خواهد داد، به نظر ميرسد اين ديدار محكوم به شكست است. همچنين، در ديدار صفدي با مسعود پزشكيان، رييسجمهور ايران، پزشكيان ترور اسماعيل هنيه را «اشتباه بزرگ رژيم صهيونيستي دانست كه بيپاسخ نخواهد ماند ». صفدي قبل از ملاقات با پزشكيان اصرار داشت كه پيامي از اسراييل ندارد. يكي از نگرانيهاي او اين است كه اگر اردن براي دفاع از اسراييل در برابر حملات ايران كمك كند، ايران به خود اردن حمله كند.
صفدي در يك نشست مطبوعاتي در تهران در گفتوگو با همتاي ايراني خود، علي باقري كني گفت: سفر من به ايران براي رايزني در مورد تشديد تنش در منطقه و شركت در يك گفتوگوي صريح و روشن در مورد غلبه بر اختلافات بين دو كشور با صداقت و شفافيت است. صفدي ترور هنيه، رهبر سياسي حماس را محكوم كرد و آن را جنايتي شنيع و اقدامي در راستاي تشديد تنشها خواند كه نقض قوانين بينالمللي و حقوق بشر، و نقض حاكميت ايران است. صفدي گفت: ما اين ترور را بهطور كامل محكوم ميكنيم. ما خواستار اقدام موثر براي توقف تجاوزات اسراييل به غزه، توقف اينگونه اقدامات غيرقانوني اسراييل، و جلوگيري از جنايات عليه مردم فلسطين، محافظت از كل منطقه از عواقب جنگ منطقهاي هستيم كه ميتواند تأثير مخربي بر همه داشته باشد. در حمله قبلي ايران به اسراييل در ماه آوريل، اردن برخي از موشكهاي ايراني را كه بر فراز حريم هوايي اين كشور پرواز ميكردند رهگيري كرد و تاكيد داشت كه اجازه نخواهد داد كشورش به ميدان جنگ تبديل شود. اين بازيگر همچنين به نيروي دريايي فرانسه اجازه استقرار رادارهايي در خاك خود را داد.
خاورميانه در آستانه نقطه بيبازگشت؟
همه اين تحولات در حالي رخ داد كه مايكل كوريلا، فرمانده سنتكام براي مشورت در مورد تحولات اخير به سرزمينهاي اشغالي و اردن سفر كرده است. ناظران اين سفر را در راستاي تعهد ايالات متحده به پشتيباني از اسراييل و ايجاد هماهنگي ميان نيروهاي اسراييلي و امريكايي در صورت پاسخ ايران و متحدينش به اسراييل ميدانند. آنتوني بلينكن، وزير خارجه ايالات متحده نيز به گروه 7 اطلاع داده انتظار ميرود پاسخ ايران به اسراييل ظرف« 24 تا 48 » ساعت آينده رخ دهد. آن طور كه اكسيوس ادعا ميكند، امريكا از اعضاي گروه 7 خواسته براي كاهش تنشها، در آخرين لحظات با ايران و حزبالله مذاكره كنند. اين در حالي است كه ايالات متحده به اسراييل وعده داده در صورت حمله ايران از اسراييل دفاع خواهد كرد. در همين راستا نيز واشنگتن ناوهاي جنگي و جنگندههاي خود را به منطقه منتقل كرده است. به گزارش سيانان، جو بايدن، رييسجمهور ايالات متحده و ملك عبدالله، پادشاه اردن روز دوشنبه درباره تحولات رو به تشديد در منطقه با يكديگر تبادل نظر كردند. جان فاينر، معاون مشاور امنيت ملي كاخ سفيد، روز يكشنبه به شبكه تلويزيوني ايبيسينيوز گفت: ما هر كاري كه ممكن است انجام ميدهيم تا اطمينان حاصل كنيم كه اين وضعيت به نقطه بيبازگشتي نرسد. به گزارش سيانان، آنتوني بلينكن، وزير خارجه امريكا نيز با محمد شيعه السوداني، نخست وزير عراق گفتوگو كرد و بر اهميت اقدامات همه طرفها براي كاهش تنشهاي منطقه، جلوگيري از تشديد بيشتر و پيشبرد ثبات تاكيد كرد. اين در حالي است كه چندين دولت غربي از جمله امريكا و بريتانيا از شهروندان خود خواستهاند فورا لبنان را ترك كنند. بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم اسراييل نيز گفت كه اين رژيم در سطح بسيار بالايي از آمادگي براي هر سناريوي دفاعي و تهاجمي قرار دارد.
غريب آبادي: پاسخي سختتر از وعده صادق ميدهيم
همزمان كاظم غريب آبادي، معاون امور بينالملل قوه قضاييه ايران در گفتوگو با شبكه الميادين هشدار داد كه رژيم اشغالگر اسراييل با عواقب شديدي براي اقدامات خود مواجه خواهد شد، به گونهاي كه جرأت انجام اقدامات تروريستي بيشتر يا نقض حاكميت ايران را نخواهد داشت. او با اشاره به انتقام 13 آوريل ايران در قبال تجاوز اسراييل به كنسولگرياش در دمشق در تاريخ 1 آوريل، تاكيد كرد پاسخ به ترور هنيه قاطعتر از عمليات «وعده صادق » خواهد بود. غريبآبادي افزود: رژيم تروريستي كه قطعنامههاي بينالمللي را به چالش ميكشد، نه قدرت، بلكه ناتواني موجوديت اسراييل را آشكار ميكند. معاون امور بينالملل قوه قضاييه تاكيد كرد كه كشتار غيرنظاميان بيگناه از جمله زنان و كودكان در غزه، نشاندهنده شكست اسراييل است. در همين راستا، محمدباقر قاليباف، رييس مجلس شوراي اسلامي نيز روز يكشنبه با تاكيد بر اينكه ايران هيچ حملهاي به حاكميت خود را بيپاسخ نگذاشته و نخواهد گذاشت، تاكيد كرد: اشغالگران اسراييل و امريكا از اقدام خود پشيمان خواهند شد بهطوري كه مجبور شوند محاسبات خود را تغيير دهند.
در ادامه تنشها ميان اسراييل و حزبالله، رسانههاي لبناني گزارش دادند بامداد روز دوشنبه حملات پهپادي و راكتي حزبالله لبنان عليه بخشهايي در سرزمينهاي اشغالي صورت گرفت. در اين حملات، كه عمدتا عليه اهداف نظامي در شهر الجليل در سرزمينهاي اشغالي بود، پهپادي به هدفي نظامي، مقر تازه تاسيس لشكر 91 ارتش اسراييل، در منطقه آيلت حشاهر برخورد كرد كه به گفته رسانههاي اسراييلي منجر به مصدوميتهايي شده است. روزنامه اسراييلي معاريو نيز در گزارشي نوشت ارتش اسراييل براي حمله احتمالي حزبالله از شمال آماده ميشود و مدعي شد حملات راكتي و پهپادي به اهداف در شمال سرزمينهاي اشغالي براي باز شدن راه نفوذ نيروهاي حزبالله از شمال است. همچنين، روزنامه تايمز اسراييل، به نقل از منابعي در كابينه نتانياهو اين ادعا را مطرح كرد كه بر اساس اطلاعات دريافتي، پاسخ ايران به اسراييل قريبالوقوع است. بر طبق همين گزارش، در جلسه نتانياهو با مقامات اسراييل اين طور برآورد شده است كه حمله پيشگيرانه اسراييل به ايران تنها در صورتي ممكن است كه اسراييل در برآوردهاي اطلاعاتي خود به اين نتيجه برسد پاسخ ايران فوري و قطعي است. تايمز اسراييل به نقل از اين منابع نوشت كه اطلاعات به دست آمده بايد با جامعه اطلاعاتي امريكا هماهنگ شود، در غير اين صورت، حمله پيشگيرانه عملي نخواهد شد.
پيش از اين، خبرنگار الميادين در تهران به نقل از يك منبع آگاه ايراني گفته بود كه ايران ترور هنيه را يكي از خطوط قرمز خود ميداند كه بايد بدان پاسخ داده شود. اين منبع آگاه تاكيد كرد كه به همين دليل ايران به گونهاي پاسخ خواهد داد كه خطوط قرمزي را كه اشغالگران اسراييل تعيين كردهاند، رد كند. آنها همچنين خاطرنشان كردند كه ايران تسليم فشارها و پيامهاي كاهش تنش نميشود، زيرا سكوت ادعايي ايران، راه را براي تجاوزات بيشتر اسراييل هموار ميكند.
در شرايطي كه خاورميانه خود را براي پاسخ ايران به ترور شهيد اسماعيل هنيه آماده ميكند، حماس ميگويد پس از ترور اسماعيل هنيه، رهبر سياسي اين جنبش، رايزنيها براي انتخاب رهبر جديد اين گروه فلسطيني را آغاز كرده است. حماس در بيانيهاي كه روز يكشنبه در حسابهاي شبكههاي اجتماعي خود منتشر كرد، گفت: پس از شهادت رهبر سياسي ما، رهبران اين جنبش يك روند مشورتي گسترده را در سلسله مراتب و نهادهاي مشورتي براي انتخاب رييس جديد آغاز كردهاند. در اين بيانيه آمده است كه شهادت اسماعيل هنيه تنها حماس و مقاومت فلسطين را براي ادامه راه و رويكرد او قويتر و مصممتر خواهد كرد. اين گروه گفته است كه نتايج رايزنيها به محض تكميل اعلام خواهد شد. حماس بهطور كلي به عنوان گروهي شناخته ميشود كه پويايي بالايي در جايگزني سريع و آرام رهبران خود را كه در حملات هوايي اسراييل شهيد شدهاند، دارد. اما ناظران معتقدند شرايط جنگ غزه و مساله مذاكره براي آتشبس و تبادل اسرا شرايط را براي انتخاب سريع اسماعيل هنيه پيچيده كرده است. هاني المصري، كارشناس سازمانهاي فلسطيني به آسوشيتدپرس گفت ممكن است قبل از تشكيل شورا، فردي با اجماع انتخاب شود و بعدا شورا يك انتخابات رسمي و البته تشريفاتي برگزار كند و آن فرد را انتخاب كند. پيش از اين قرار بود انتخاباتي براي رياست دفتر سياسي حماس برگزار شود، اما به دليل جنگ در غزه به تعويق افتاد.