۵۰۰۰ كيلومتر خط آهن در ايران خاك ميخورد!
احسان سالاري، رييس كارگروه فني واگنهاي باري انجمن صنفي شركتهاي حمل و نقل ريلي و خدمات وابسته اظهار كرد: گفته ميشود ۵۰۰۰ كيلومتر خط ريلي كشيده شده كه هيچ تقاضايي براي آن نيست. اين يعني منابع حيف و ميل شده است، زيرا خطي كشيدهايم كه به درد كسي نميخورد و تقاضايي نيست. اينها پول مملكت است و نبايد اينگونه مصرف شوند. ما ميگوييم يك خط ساخته شود ولي درست، نه اينكه هزار خط ساخته شود و كلي هزينهبر باشد ولي تقاضايي براي آنها نباشد و خاك بخورند. سالاري گفت: ضمن تشريح دلايل عقبماندگي صنعت ريلي در كشور، معتقد است يكي از چالشهاي صنعت ريلي احداث خطوطي است كه تقاضايي براي آن وجود ندارد و صرفا منابعي براي آنها هزينه شده و در حال حاضر خاك ميخورند. به گزارش ايسنا، وي درباره چرايي عقبماندگي صنعت ريلي كشور و برابر نبود عرضه و تقاضا در اين بخش اظهار كرد: عقبماندگي صنعت ريلي را ميتوان در چند بخش دستهبندي كرد. يك موضوع مربوط به تكنولوژي است. دنيا به يك نتايجي در اين بخش رسيده و آن را انجام ميدهد، اما ما هنوز درگير موضوعات كارشناسي هستيم. وي افزود: براي مثال در برقي كردن قطارها در سطح كارشناسي بحث داريم و به تجارب مشابه در دنيا توجهي نميكنيم. دنيا ديگر از لكوموتيو ديزل الكتريك استفاده نميكند، زيرا خرابي آن بالا بوده و نگهداري آن سخت است. به عنوان مثال كرهجنوبي بيش از ۱۰ سال است كه لكوموتيوهاي ديزل الكتريكش را كنار گذاشته و خطوطش را برقي كرده است. لكوموتيو ديزل الكتريك يعني يك نيروگاه سيار كه روي ريل حركت ميكند و قطعا نيروگاه هم مشكلات زيادي دارد و هر لحظه ممكن است خاموش شود و در هر كدام از بخشها مشكلساز شود. دنيا اين را فهميده است كه خطوط ريلي را بايد برقي كرد. يعني يك نيروگاه سيكل تركيبي با راندمان بالاي ۸۰درصد ايجاد و برق آن در خطوط ريلي استفاده ميكند به جاي اينكه از لكوموتيو ديزل الكتريك با رندمان كمتر از ۳۰درصد استفاده كند.
اين كارشناس حوزه ريلي تصريح كرد: وقتي لكوموتيو برقي شود برق آن قطع نخواهد شد، زيرا نيروگاه اختصاصي براي آن در نظر گرفته ميشود و به شبكه متصل است. از طرفي اين لكوموتيوها خراب نميشود، زيرا به جز چند موتور الكتريكي قطعه ديگري ندارد. اما ما هنوز در خانه اول قرار داريم كه آيا قطارها را برقي كنيم يا خير.
سالاري در ادامه گفت: چند سال است كه لكوموتيوهاي ديزل كرهجنوبي را كه در مرحله اسقاط قرار گرفته وارد كشور كرده و اصطلاحا دستي بر سر و روي آن ميكشيم و با كمي تعميرات آن را وارد شبكه ميكنيم تا در خطوط سير كنند. چه كسي قرار است اين فرآيند را قطع كند و راهآهن را به سمت برقي شدن سوق دهد؟ لازم نيست در مرحله اول تمام خطوط برقي شود ميتوانيم يك مسير كوتاه ۵۰۰ كيلومتري را در ابتدا برقي كنيم و در ادامه برقيسازي به كل شبكه تسري يابد .
وي در بخش ديگري از صحبتهايش به سخنان اخير مديرعامل راهآهن اشاره كرد و گفت: مديرعامل راهآهن در اظهارات اخير خود گفته است كه آماده بهكاري لكوموتيوهاي كمتر از ۵۰درصد است. اين يعني يك لكوموتيوي كه شروع به حركت كند به احتمال ۵۰درصد در راه خراب ميشود. يعني خراب شدن يا نشدن لكوموتيو شانس ۵۰درصدي دارد!
وي در ادامه ديگر عقبماندگي اين صنعت را احداث مسيرهاي يك خطه دانست و عنوان كرد: هر خط جديدي كه احداث ميكنيم يك خطه است. براي مثال يك خط اراك را به همدان وصل ميكند و از آنجا به كرمانشاه ميرود. اين خط براي چيست؟ يك خطه بودن آن چقدر ميتواند به جابهجايي مسافر و بار در مدت زمان كوتاه كمك كند؟ يا مثلا مسير يك خطه زاهدان به بافق چقدر ميتواند كارايي داشته باشد؟
رييس كارگروه فني واگنهاي باري انجمن صنفي شركتهاي حمل و نقل ريلي و خدمات وابسته افزود: نادرستترين كار ممكن همين احداث مسيرهاي يك خطه است، زيرا سرعت سير و خدماترساني كاهش مييابد. مسافر دير ميرسد و بار هم دير ميرسد و ظرفيت هم بسيار كاهش مييابد. تك خطه بودن ظرفيت ما را در بسياري از مسيرها پايين آورده است.
وي بيان كرد: احداث خط دوم به اندازه خط اول هزينهبر نيست، زيرا زيرساختها با خط اول فراهم شده است. اما به نظر ميرسد احداث خط در اين مملكت حركت سياسي است و همه مراكز استانها ميخواهند به شبكه وصل شوند درحالي كه فعلا نياز نيست همه استانها به خطوط ريلي متصل شوند .
وي با بيان اينكه بودجه بخش ريلي محدود است ولي همين بودجه محدود هم به درستي مديريت نميشود، اظهار كرد: از طرفي وقتي راهآهن كارنامه ضعيفي از خود ارايه داده و ناوگان ريلي هيچ باري از دوش كشور بر نداشته، طبيعي است كه براي دولت اختصاص بودجه بيشتر به اين بخش صرفه اقتصادي نداشته باشد.