الجزيره نوشت:
معناي رويارويي ايران و اسراييل براي روسيه
اخيرا رسانه‌هاي متعدد به نقش روسيه در مناقشات خاورميانه پرداخته و به گمانه‌زني‌ها در قبال نيت مسكو در منطقه اشاره كرده‌اند. خبرگزاري الجزيره در مقاله‌اي به قلم نيكو وروبيوف، روزنامه‌نگار آزاد اين موضوع را بررسي كرده است. وروبيوف مي‌نويسد به گفته تحليلگران، براي روسيه، گسترش جنگ بين اسراييل و همسايگانش در سطح استراتژيك امري چالش‌برانگيز است. سياست خارجي روسيه در دوران رياست‌جمهوري ولاديمير پوتين حول محور «جهان چندقطبي»، جايگزيني براي نظم جهاني به رهبري ايالات‌متحده، مي‌چرخد.حال با برجسته شدن چشم‌انداز رويارويي ادعايي بين اسراييل و ايران و گسترش جنگ در لبنان، بحران منطقه چه معنايي براي منافع روسيه به عنوان يك قدرت جهاني دارد؟ الكسي مالينين، بنيانگذار مركز تعامل و همكاري بين‌المللي و عضو انديشكده كلوپ خبرگان ديگوريا در گفت‌وگو با الجزيره، با اشاره به درخواست‌هاي مكرر روسيه براي راه‌حل ديپلماتيك مناقشات در منطقه معتقد است تشديد درگيري اعراب و اسراييل باعث نگراني جدي روسيه شده است. با اين حال، تلاش‌هاي روسيه به واسطه مخالف‌خواني‌هاي واشنگتن و تمايل اين بازيگر جهت حمايت از ماجراجويي‌هاي تل‌آويو به بن‌بست خورده است. حمايت ايالات‌متحده از اسراييل كه موجب شده لبنان به كانون اصلي درگيري‌ها تبديل شود، به نظر تمامي لفاظي‌هاي امريكا براي تضمين صلح در منطقه را باطل مي‌كند. برخلاف حمايت قاطع ايالات‌متحده و متحدانش از اسراييل، وزارت خارجه روسيه ورود نيروهاي اسراييلي به لبنان را محكوم كرده و از اسراييل خواسته كه سربازان خود را از اين كشور خارج كند. پيش از اين، روسيه نيز شهادت سيد حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله را محكوم كرد و گفت كه اسراييل مسوول اصلي دور تازه تنش‌ها خواهد بود. با اين حال، تحليلگران خاطرنشان مي‌كنند كه با گسترش مناقشه، به ويژه در ايران، اهداف روسيه فقط براساس اصول مهم سياست خارجي تعريف نمي‌شود و اولويت‌هاي راهبردي را نيز در بر مي‌گيرد.
حركت حول مدار ايران
غرب مدعي است روسيه كمك‌هاي نظامي ادعايي از ايران دريافت كرده و آن را به منافع تهران در منطقه گره زده است. روسلان سليمانوف، كارشناس روسيه در موسسه خاورميانه مستقر در باكو مدعي شد: آذربايجان مدعي است روسيه در دو سال و نيم گذشته با ايران همكاري نزديك داشته، اما اين همكاري‌هاي منحصرا در حوزه نظامي بوده است. اين كارشناس نظامي ادعا كرد تسليحات ايراني تقاضاي زيادي دارد، اما اينكه اين تسليحات را ايران به روسيه داده، امري است كه مقامات تهران و مسكو آن را رد مي‌كنند. از نگاه اين تحليلگر مسائل روسيه، اگر همكاري نظامي ايران و روسيه، آن‌طور كه غرب مدعي است، درست باشد، روس‌ها نيز ملزم به حمايت از ايران و متحدان منطقه‌اي‌اش، به ويژه حزب‌الله هستند. به‌زعم سليمانوف، سياست‌هاي مسكو در منطقه نتيجه مستقيم «حركت حول مدار ايران» است. با اين حال، سليمانوف مدعي است روسيه خواهان جنگ ديگري در منطقه نيست. به ادعاي او، مسكو به فوران آتش بزرگ در خاورميانه تمايلي ندارد، چراكه در ماه آوريل و هنگام پاسخ نخست ايران به اسراييل، مسكو از ايران حمايت درخوري نداشت. اين امر به دليل آن است كه روس‌ها مايل نيستند به جنگ ديگري در نقطه ديگري از جهان وارد شوند. به نظر مي‌رسد در آن مقطع و همين‌طور مقطع كنوني، روسيه از ايران و اسراييل خواسته تا خويشتنداري نشان دهند. سليمانوف در عين حال افزود كه روسيه از هرج و مرج در خاورميانه سود مي‌برد.
رويكرد روسيه در برابر معادلات پيچيده خاورميانه
از نظر نويسنده اين مقاله، امريكايي‌ها اكنون از جنگ در اوكراين منحرف شده‌اند: آنها بايد زمان زيادي را براي حل و فصل اوضاع در خاورميانه صرف كنند. اين همان خواسته مسكو است. اما در عين حال، كرملين دوست ندارد شاهد جنگ بزرگ ديگري باشد. روسيه و ايران هر دو با هژموني ايالات‌متحده مخالف هستند. آنها همچنين در قامت متحدان نزديك روسيه نيز قلمداد مي‌شوند. روسيه داراي منافع استراتژيك در سوريه از‌جمله پايگاه‌هاي نظامي و ذخاير نفت و گاز است. طبق ادعاي وروبيوف، براي كاهش تنش ميان محور مقاومت با اسراييل، مسكو از تهران خواسته تا حزب‌الله را براي عقب‌نشيني از مرز سوريه و اسراييل متقاعد كند. لوينا، محقق روسي مستقر در بيروت به الجزيره گفت اين ديدگاه در ميان ناظران وجود دارد كه تفاهم ضمني بين اسراييل و روسيه بر سر سوريه حاصل شده است. او به بي‌ميلي اسراييل براي تامين تجهيزات نظامي روس‌ها براي جنگ در اوكراين اشاره كرد و گفت كه وقتي اسراييل به مواضع حزب‌الله در جنوب سوريه كه نيروهاي مسكو در آن حضور دارند حمله مي‌كند، روسيه هيچ كاري براي جلوگيري از حمله جنگنده‌هاي اسراييلي انجام نمي‌هد. درخصوص لبنان، منافع روسيه تا حدودي محدود است. در زمان اتحاد جماهير شوروي، دانشجويان لبناني، به ويژه اعضاي حزب كمونيست، براي حضور در دانشگاه پاتريس لومومبا در مسكو دعوت شدند. همين امر در لبنان تا حدودي به همدلي با روسيه مدرن منجر شده است و در قالب بيلبوردهايي با عكس پوتين كه گهگاه در مناطق شيعه و مسيحي ارتدكس به نمايش گذاشته مي‌شود، تجسم يافته است. لوينا گفت كه اتحاد جماهير شوروي با احزاب كمونيست در لبنان، از جمله فلسطين و ارمني‌هاي ساكن لبنان، هم‌صدايي نسبي داشت، چراكه منافع مشترك داشتند. او گفت كه امروز روابط روسيه با لبنان چندان گسترده نيست و زماني كه صحبت از حزب‌الله به ميان مي‌آيد، اين روابط تنها به سال‌هاي اخير و جنگ داخلي سوريه محدود مي‌شود. به نظر مي‌رسد راهبرد كلي روسيه در منطقه، ايجاد هرج و مرج است نه شكل‌گيري رويارويي تمام عيار. روس‌ها در شرايط فعلي ممكن است به شكل فعال در خاورميانه دخالتي نداشته باشند. به همين دليل، تاكنون سوريه را از ميدان نبرد با اسراييل دور نگه داشته‌اند. از سوي ديگر، ممكن است از تهران بخواهند نسبت در برابر هرگونه اقدام تلافي‌جويانه اسراييل خويشتنداري به خرج دهد تا از تعميق بحران كه به منافع روس‌ها نيز آسيب خواهد زد، جلوگيري كنند. اما ازسوي ديگر، در نتيجه تعميق بحران در منطقه، ممكن است پاي روس‌ها نيز به ميدان نبرد باز شود. در نتيجه همه اينها، روسيه روز به روز به درگيري‌هاي خاورميانه كشيده مي‌شود. برخي معتقدند كمك تسليحاتي و پدافندي روسيه به ايران ممكن است به تعميق بحران در منطقه بينجامد، چراكه ايران را قادر خواهد كرد بيش از پيش در مقابل اقدامات تلافي‌جويانه اسراييل از خود دفاع كند و نسبت به آن پاسخ سختي به تل‌آويو بدهد. پس، آنچه به نظر مي‌رسد انفعال روسيه در منطقه در هر سطحي است.