همزمان با آخرين تحركات ديپلماتيك براي آتشبس در لبنان
حزبالله، تلآويو را موشكباران كرد
وبسايت آكسيوس طي گزارشي به نقل از دو مقام ارشد اسراييلي و نيز دو مقام امريكايي ادعا كرد اسراييل و لبنان در آستانه توافق آتشبس براي پايان دادن به درگيريهاي اسراييل و حزبالله قرار دارند. اين درحالي است كه پيش از اين نيز شبكه تلويزيوني عبري كان مدعي شده بود توافق با لبنان انجام شده و بنيامين نتانياهو درحال بررسي چگونگي اعلام آن به اسراييليها است. به ادعاي اين شبكه اسراييلي موارد لازم براي قطعي كردن توافق به آموس هوكشتاين فرستاده ويژه امريكا اعلام شده است. همزمان شبكه ۱۴ تلويزيون اسراييل نيز به نقل از يك مقام اسراييلي مدعي شد كه در آستانه آتشبس با لبنان هستيم و در چند روز آينده اين توافق اعلام ميشود.
اين گمانهزنيها در شرايطي مطرح شده است كه به گفته منبعي آشنا به آكسيوس، هوكشتاين فرستاده ويژه بايدن روز شنبه از طريق مايك هرزوگ سفير تلآويو در واشنگتن پيامي به نتانياهو ارسال كرد كه در آن تهديد كرد اگر اسراييل در روزهاي آينده به سمت توافق حركت نكند، به عنوان ميانجي كنارهگيري خواهد كرد. به گفته مقامات اسراييلي ارسال اين پيام پس از آن بود كه نتانياهو روز يكشنبه جلسهاي فوري درباره مذاكرات آتشبس برگزار كرد كه شامل چندين وزير ارشد و روساي اطلاعات بود. به گفته يك مقام ارشد اسراييلي، تصميمي براي حركت به سمت توافق اتخاذ شده و احتمالا در اين هفته اعلام خواهد شد. يك مقام اسراييلي ديگر كه در اين جلسه حضور داشت به رسانهها گفته است كه «جهتگيري مثبت است» اما چندين مساله همچنان حل نشده باقي مانده و اين توافق هنوز قطعي نيست. همزمان به ادعاي ديگر نشريات غربي نيز دو مقام ارشد امريكايي كه به طور مستقيم از مذاكرات مطلع هستند، گفتند كه طرفين به توافق نزديك شدهاند، اما هنوز اين فرآيند كامل نشده است. در ادامه گزارش آكسيوس و در بيان جزييات پيشنويس اين توافق احتمالي آمده است كه توافق آتشبس شامل يك دوره انتقال ۶۰ روزه است كه در آن ارتش اسراييل از جنوب لبنان عقبنشيني خواهد كرد، ارتش لبنان نيز در مناطق نزديك به مرز مستقر خواهد شد و حزبالله سلاحهاي سنگين خود را به شمال رودخانه ليتاني منتقل خواهد كرد.
به ادعاي اين رسانهها پيشنويس توافق شامل يك كميته نظارتي به رهبري ايالاتمتحده است كه اجراي توافق را نظارت ميكند و همچنين به نقضها رسيدگي ميكند. گفتني است در ادامه به ادعاي مقامات اسراييلي و امريكايي، ايالاتمتحده با ارايه يك تضمين كتبي به تلآويو موافقت كرده؛ تضميني كه در حمايت از اقدام نظامي اسراييل در برابر تهديدات قريبالوقوع از خاك لبنان و اقداماتي براي مهار ادعايي مسائلي مانند حضور نظامي حزبالله در نزديكي مرز لحاظ شده است. براساس اين توافق نيز اسراييل پس از مشورت با ايالاتمتحده و در صورتي كه ارتش لبنان به تهديد رسيدگي نكند، اقداماتي انجام خواهد داد. گفتني است اين توافق همچنين به صدها هزار غيرنظامي در هر دو طرف مرز اجازه ميدهد كه به تدريج به خانههاي خود بازگردند.
گفتني است پيش از اين نيز نيويورك تايمز به نقل از يك مقام منطقهاي و امريكايي مطلع آورده بود كه به نظر ميرسد شرايط آتشبس بين اسراييل و حزبالله در حال شكلگيري است. اين مقامات اما هشدار دادند كه با وجود درجهاي از خوشبيني محتاطانه، جزييات حياتي مربوط به اجراي اين توافق و نظارت بر آن بايد حل و فصل شود و اختلافنظرها همچنان ميتواند هر توافقي را به خطر بيندازد، چراكه هم اسراييل و هم حزبالله اعلام كردهاند كه به مبارزه ادامه خواهند داد و اين درحالي است كه مذاكرات در حال پيشرفت است. لازم به ذكر است گمانهزنيهاي براي شكلگيري توافق طي روزهاي اخير درحالي روبه پايان بود كه روز پنجشنبه دادگاه بينالمللي كيفري احكام بازداشت بنيامين نتانياهو نخستوزير اسراييل و نيز يوآو گالانت وزير دفاع پيشين او را صادر كرده است.
اين خبر نيز درحالي منتشر شد كه نتانياهو با آموس هوكشتاين كه به مدت يك سال در حال ميانجيگري ميان اسراييل و لبنان بود، ديدار داشت. نتانياهو به شدت از اين موضوع خشمگين شد و پس از آنكه وزارت خارجه فرانسه اعلام كرد كه اين كشور حكم دادگاه را اجرا خواهد كرد، خشم او بيشتر شد.
به ادعاي آكسيوس اين موضوع بود كه مذاكرات را براي مدت كوتاهي مختل كرد؛ زيرا لبنان خواهان حضور فرانسه در كميته نظارتي براي نظارت بر اجراي توافق بود. روز جمعه نيز بايدن با امانوئل مكرون رييسجمهور فرانسه صحبت كرد تا سعي كند اين مشكل را حل كند. نكتهاي كه اما در ذيل اين توافق احتمالي همچنان بايد به آن توجه داشت اين است كه نتانياهو بايد هر توافقي را در كابينه امنيتي به راي بگذارد. ادعاها در راستاي رسيدن به مراحل پاياني مذاكرات توافق آتشبس در شرايطي مطرح شده است كه حزبالله روز يكشنبه يعني يك روز پس از آنكه يك حمله هوايي اسراييل در مركز پايتخت لبنان بيش از ۲۵ نفر را كشت، حدود ۲۵۰ موشك به سمت سرزمينهاي اشغالي شليك كرد. اين حمله هوايي يكي از بزرگترين حملاتي است كه حزبالله عليه اسراييل از زمان آغاز درگيريها با اسراييل انجام داده است.
به گزارش نيويورك تايمز، پيش از حملات گسترده حزبالله به اسراييل، بيش از ۶۵ نفر در حمله روز شنبه اسراييل به بيروت زخمي شدهاند. به ادعاي يك مقام اسراييلي اين حمله تلاشي براي ترور محمد حيدر فرمانده ارشد نظامي حزبالله بوده است. اما به گفته اين مقام اسراييلي كه خواست نامش فاش نشود تا بتواند درباره عملياتهاي نظامي حساس صحبت كند اين ترور ناموفق بوده است. حزبالله نيز رسما روز يكشنبه اعلام كرد كه چندينبار به سمت اسراييل موشك شليك كرده و تاسيسات نظامي در تلآويو يكي از اهدافش بوده است. به ادعاي نيويورك تايمز در بيانيه ادعايي متقابل ارتش اسراييل همچنين آمده است كه نيروي هوايي اين رژيم مراكز فرماندهي حزبالله را هدف حملات متقابل قرار داد. به ادعاي برخي ناظران تشديد عملياتهاي ارتش اسراييل عليه لبنان، ظاهرا به منظور فشار آوردن به حزبالله براي دستيابي به توافق آتشبس است.
ارتش لبنان روز يكشنبه خبر داد كه يكي از مراكزش در بخش جنوبي كشور هدف قرار گرفته است و در اين حمله يك سرباز كشته و ۱۸ نفر ديگر به شدت، زخمي شدند. ارتش اسراييل به سرعت به درخواست براي اظهارنظر پاسخ نداد، اما در گذشته گفته بود كه عليه ارتش لبنان عملياتي انجام نميدهد. نجيب ميقاتي، نخستوزير موقت لبنان، گفته است كه اين حمله مرگبار پيامي خونين و مستقيم از رد تلاشها براي رسيدن به آتشبس دارد. به گزارش برخي رسانهها ميقاتي نيز روز يكشنبه در بيروت درحالي كه مذاكرات براي دستيابي به آتشبس در حال انجام بود با جوزپ بورل مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا ديدار كرده است. بورل هشدار داد كه لبنان در آستانه فروپاشي است. او همچنين به خبرنگاران گفت كه تنها يك راه پيش رو وجود دارد: آتشبس فوري و اجراي كامل قطعنامه ۱۷۰۱ شوراي امنيت سازمان ملل.
گفتني است شوراي امنيت سازمان ملل در آگوست ۲۰۰۶، قطعنامه ۱۷۰۱ را به تصويب رساند كه بخشي از آتشبسي بود كه جنگ اسراييل با لبنان را به پايان رساند. اين قطعنامه به دنبال ايجاد يك منطقه حائل در جنوب لبنان براي جلوگيري از درگيري بين اسراييل و حزبالله بود، اما در حفظ صلح موفق نبوده است. بورل در ادامه نيز گفت: «ما بايد بر اسراييل فشار وارد كنيم و فشار را بر حزبالله حفظ كنيم
تا پيشنهاد آتشبس را بپذيرد.» اين اظهارات نشاندهنده نگراني عميق از وضعيت جاري در لبنان و ضرورت اقدام فوري براي جلوگيري از تشديد درگيريها و بحران انساني است. بورل در ادامه تاكيد كرد كه همكاري بينالمللي و ديپلماسي فعال براي دستيابي به يك راهحل پايدار و جلوگيري از فروپاشي بيشتر لبنان ضروري است. درگيريها ميان لبنان و اسراييل پس از آن آغاز شد كه حزبالله به حمايت از غزه در تاريخ ۸ اكتبر ۲۰۲۳ به سمت اسراييل راكتهايي شليك كرد و اين درگيريها در تاريخ اول اكتبر 2024 پس از آنكه اسراييل حملات زميني خود را به لبنان آغاز كرد، شدت گرفت. در اين بازه زماني يكساله بيش از ۳۵۰۰ لبناني شهيد و بيش از 15 هزار نفر ديگر زخمي شدهاند.