بازسازي كليساي نوتردام؛ نماد نگاه تخصصي به ميراث فرهنگي
پروژه مرمت نوتردام به عنوان يك نمونه از چالش‌هاي جهاني در حفظ ميراث فرهنگي و تاريخي شناخته مي‌شود. اين پروژه تنها محدود به بازسازي يك بناي تاريخي نمي‌شود، بلكه نشان‌دهنده اهميت حفظ و احياي تاريخ و فرهنگ بشري است. حالا نوتردام علاوه بر يك نماد شاخص تاريخي در پاريس، به عنوان نمادي از توان احياي دوباره ميراث بشري شناخته مي‌شود. در سالي كه نوتردام در آتش سوخت (26 فروردين 1398) و بخشي از آن به كلي ويران شد، دو آتش‌سوزي در بناهاي تاريخي ايران هم اتفاق افتاد، 19 ارديبهشت 1398 بازار جهاني تبريز طعمه آتش شد و 26 تير ماه 1398 ميدان تاريخي حسن‌آباد تهران دچار آتش‌سوزي شد و بخش‌هايي از آن تخريب شد. قصد اين نوشته مقايسه اين بناهاي تاريخي نه به لحاظ وسعت آتش‌سوزي و تخريب و نه به لحاظ قدمت و اهميت نيست، بلكه مقايسه دو نگاه و دو عملكرد در قبال يك حادثه مشابه (آتش‌سوزي در بناي تاريخي) است. 5 سال از هر سه حادثه گذشته؛ نوتردام به نحوي شايسته و تخصصي بازسازي شده است. بازار جهاني تبريز و تمام بازارهاي تاريخي ايران، هنوز با پديده شومي به نام سيم‌هاي رها شده برق كه حكم بمب ساعتي در اين بازارها را دارند، دست و پنج نرم مي‌كنند و هر لحظه مي‌توانند محل وقوع فاجعه‌اي بزرگ باشند. ميدان حسن‌آباد تهران در شكل و شمايلي زننده به حال خود رها شده و مديران شهري هر بار بهانه‌اي براي به‌تعويق افتادن مرمت اين محدوده، مي‌آورند و بعد از پنج سال هنوز ردپاي آتش‌سوزي از اين بنا پاك نشده و حتي شيشه‌هاي طبقه اول بنا تعويض نشده است، تنها جدارههاي آن به شكل نيمه كاره بازسازي شده. ديگر بناهاي تاريخي بازار هم كه اغلب تبديل به انبار شده‌اند، مي‌توانند سرنوشت ضلع شمال غربي ميدان حسن‌آباد را پيدا كنند. مديران ميراث فرهنگي و مديران شهري كه پس از هر دو حادثه وعده دادند و از بيان مكرر لزوم پيشگيري حوادث مشابه گوش رسانه‌ها را پر كردند، حالا نيستند تا درباره چگونگي عملكرد خود توضيح دهند، اما نهاد شهرداري، وزارت ميراث فرهنگي و سازمان زيباسازي به عنوان متوليان اين امر همچنان پابرجا هستند اما پاسخگو نيستند و همچنان آنچه جاي خالي آن بلاي جان آثار و بناهاي تاريخي كشور است، نبود نگاه تخصصي و دغدغه‌مندانه مديران به مقوله حفاظت و احيا و نگهداري از نمادهاي هويتي كشور است.