بازيگر مشهور، داور جايزه بوكر
سارا جسيكا پاركر، بازيگر مشهور امريكايي به عنوان يكي از داوران جايزه بوكر 2025 انتخاب شده است.
اگرچه در نگاه اول، ممكن است اين بازيگر امريكايي انتخابي عجيب براي داوري معتبرترين جايزه ادبيات بريتانيا به نظر برسد، اما ستاره سريال معروف سال‌هاي اخير خود را در صنعت كتاب تثبيت كرده است. او در سال 2016 به عنوان مدير تحريريه SJP for Hogarthاز زيرمجموعه‌هاي پنگوئن فعاليت خود را آغاز كرد، سال گذشته برند انتشاراتي خود، SJP Lit را در همكاري با ناشر مستقل زاندو راه انداخت. سارا جسيكا پاركر همچنين در حساب اينستاگرام خود مطالبي در باب كتاب و نشر را به اشتراك مي‌گذارد.
گابي وود، مدير اجرايي بنياد جايزه بوكر در ماه‌هاي گذشته گفته است كه از «اشتراك‌گذاري توصيه‌هاي كتاب با سارا جسيكا كه سال‌هاست از ادبيات داستاني معاصر حمايت مي‌كند، لذت برده است.»
پاركر از ديگر بازيگراني پيروي مي‌كند كه در دوره‌هاي اخير داور اين جايزه بوده‌اند؛ از جمله آجوا آندوه و رابرت وب كه گفتند خواندن تعداد كتاب‌هاي تعيين شده «غيرممكن» است. براي جايزه ۲۰۲۴ هر داور مجبور بود در 7 ماه بيش از ۱۵۰ رمان بخواند. پاركر در مورد اين كار به نيويورك‌تايمز گفت كه اين انتصاب داوري به موقع است، زيرا در حال حاضر سر صحنه فيلمبرداري نيست. او گفت: «هر لحظه‌اي را كه بتوانم اختصاص مي‌دهم.» او مي‌گويد احساس مي‌كند «بسيار خوش‌بين» است كه بتواند اين كار را انجام بدهد.
پاركر گفت كه درخواست براي داوري اين جايزه «بسيار دلهره‌آور بود» و توضيح داد: «من داوران را به عنوان دانشگاهيان، دانشمندان، باتجربه به شيوه‌اي كه من نيستم، تصور مي‌كنم. من تحصيلات عالي نداشتم. مدرك ندارم.» او افزود كه وقتي وارد دنياي نشر شد «احساس غريبگي» مي‌كرد و «مدام» مجبور بود خودش را ثابت كند.
رياست هيات داوران ۲۰۲۵ برعهده رادي دويل خواهد بود كه در سال ۱۹۹۳ با كتاب «پدي كلارك‌ها ها ها» برنده بركر شده بود. دو نويسنده‌اي كه قبلا در ليست بلند قرار داشتند در اين هيات حضور دارند: آيوبامي آدبايو كه رمان «طلسم چيزهاي خوب» او سال گذشته در ليست بلند قرار گرفت. همين طور كيلي ريد، ديگر عضو هيات داوري. كيلي ريد در سال ۲۰۲۰ براي رمان «چنين عصر خوشي» در ليست بلند قرار گرفت. پنجمين عضو هيات داوران، كريس پاور نويسنده و منتقد است كه به‌طور منظم براي گاردين نقد مي‌نويسد. مدير اجرايي بنياد جايزه بوكر همچنين گفت: «دويل، اولين برنده گذشته بوكر كه رياست هيات را بر عهده دارد قبلا سخاوت، شوخ‌طبعي و آرامش را به اين فرآيند آورده است و من شكي ندارم كه او اين جمع ستار‌گان را در جست‌وجوي بهترين داستان‌هاي سال گرد هم خواهد آورد.» وود گفت: «آدبايو و ريد كه هر دو در ليست بلند گذشته بوده‌اند و نويسندگان بسيار متفاوتي هستند، كاملا در موقعيتي قرار دارند كه بتوانند گروهي از نويسندگان را شناسايي كنند كه از آنها پيروي مي‌كنند.» او اضافه كرد كه «مدت‌هاست كه به تيزهوشي و سليقه پاور» علاقه‌مند بوده است. دويل گفت نمي‌تواند منتظر مجوز بماند و كار ديگري جز خواندن بهترين رمان‌هاي سال انجام ندهد و «آشنا را در ناآشنا» بيابد و چيزهاي خارق‌العاده و منحصربه‌فردي را كه نويسندگان بزرگ مي‌توانند با زبان انگليسي انجام دهند، بررسي كند. او گفت: «من قبلا هرگز در يك باشگاه كتاب نبوده‌ام، اما فكر مي‌كنم احتمالا به يك باشگاه خوب پيوسته‌ام.»
اين جايزه اكنون براي ارسال آثار از سوي ناشران باز است. داوران آثار داستاني بلند نويسندگان هر مليتي را كه به زبان انگليسي نوشته شده و بين اول اكتبر ۲۰۲۴ تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵ در بريتانيا يا ايرلند منتشر شده است، در نظر خواهند گرفت. ليست بلند ۱۲ يا ۱۳ عنوان «بوكر دوازده» در ماه جولاي اعلام خواهد شد، ليست كوتاه در ماه سپتامبر و برنده كه 50هزار پوند دريافت خواهد كرد در ماه نوامبر.
بيماري نامریي در رمان دانيله منكارلي
رمان اول دانيله منكارلي، شاعر ايتاليايي كه در سال 2018 در ايتاليا منتشر شد و اكنون در بريتانيا هم در دسترس است، از تجربيات شخصي او الهام گرفته است. شخصيت اصلي داستان، دانيله در سال 1999 شاعري 25 ساله است كه با والدينش زندگي مي‌كند. او با يك بيماري نامریي كه مغز يا قلب يا تمام خوني را كه در بدنش جريان دارد تحت تاثير قرار داده است، دست و پنجه نرم مي‌كند. پزشكان از درمان دان درمانده‌اند و وضعيت او را به عنوان افسردگي شديد، اختلال شخصيت و اختلال اضطراب فراگير توصيف مي‌كنند. تا 20 سالگي، دان خود را با مواد مخدر بي‌حس مي‌كرد، اما وقتي دوستانش متوجه شدند او دست از اين كار كشيد.
در رمان دومش به زبان ايتاليايي با نام «همه چيز براي نجات مي‌خواند» كه سال 2022 منتشر و براي يك سريال نتفليكس از آن اقتباس شده، منكارلي به يك هفته در سال 1994 كه در يك بخش روانپزشكي گذراند، باز مي‌گردد. در «خانه نگاه‌ها» كه باز هم يك اثر خودزندگينامه‌اي است و با ترجمه چيره‌دستانه اكتاويان مك ايوان منتشر شده، دان مصرف كوكايين را ترك كرده است، اما براي از بين بردن تلخي‌هاي زندگي كه او را مي‌آزارد به الكل متكي است. او دچار حملات خشم و لرزش است. بارها در مستي با ماشين تصادف مي‌كند يا با ديگران وارد دعوا و زد و خورد مي‌شود.
يوهانا سينيسالو
رماني كه 20 سال پيش با عنوان «نه قبل از غروب آفتاب» به زبان انگليسي منتشر شده بود، به عنوان يكي از 10 كتاب برتر نورديك انتخاب شد. اكنون اين رمان با عنوان هوشمندانه جديد «غول: يك داستان عاشقانه» و تنها با چند اشاره جزيي به ويندوز 98 و سي‌دي‌رام‌ها كه نشان‌دهنده قدمت آن است، منتشر شده. بايد گفت اولين رمان يوهانا سينيسالو، رمان‌نويس فنلاندي، همچنان تازه و درخشان به نظر مي‌رسد. داستان در دنيايي شبيه به دنياي ما اتفاق مي‌افتد، اما با يك تغيير دقيق. در فنلاندي كه اين رمان روايت مي‌كند، غول‌ها به جاي اينكه مانند كتاب‌هاي كودكان زير پل‌ها زندگي كنند، موجودات واقعي هستند. آنها نتيجه «تكامل همگرا» با نخستي‌سانان (Primates) هستند و ويژگي‌هاي ظاهري شبه انسان‌نما دارند و در اوايل قرن بيستم در طبيعت كشف شدند.
بهترين رمان‌هاي
سال ۲۰۲۴
رمان‌هاي دنباله‌دار و بازسازي شده، ترند سال 2024 بودند. پت باركر، پرسيوال اورت، نيك هاركوي و كولم توئيبين همگي به نوعي به آثار قبلي خود بازگشتند. رمان كمدي رمانتيك فضاي باز ديويد نيكولز «تو اينجا هستي» و «مداري» برنده جايزه بوكر سامانتا هاروي، هر دو پرفروش بودند و به گرسنگي براي فرار اشاره داشتند كه در دوران قرنطينه شكل گرفته بود و هنوز هم در ذهن نويسندگان وجود دارد؛ بااين حال نمي‌توان پيش‌بيني كرد كه اين روند در ادامه به كجا مي‌انجامد و در سال ۲۰۲۵ چه پيش خواهد آمد.
ترجمه و بررسي كتاب‌هاي سال
در مورد بهترين رمان‌هاي سال 2024 بالطبع بايد به جديدترين اثر خنده‌دار و زيركانه سالي روني، اثر جذاب جوزف اونيل و تصويرگري گيراي سارا مانگوسو از يك ازدواج شكست خورده هم اشاره كنيم.
پت باركر، پرسيوال اورِت، نيك هاركویي و كولم توئيبين همگي به نوعي سراغ آثار قبلي خود رفتند. «تو اينجا هستي» رمان كمدي عاشقانه ديويد نيكولز و «مدار» (اوربيتال) رمان برنده جايزه بوكر سامانتا هاروي داستان زندگي گروهي از فضانوردان را در ايستگاه فضايي بين‌المللي روايت مي‌كند. اين كتاب قبل از راه يافتن به فهرست نهايي جايزه بوكر نيز از رمان‌هاي پرفروش بود.
بايد به سالي روني به خاطر نوشتن «اينترمزو» آفرين گفت. نويسنده‌اي كه از منتقدان جدي دولت اسراييل در رفتار با مردم فلسطين است. روني در اين اثر، عنصر بازي را در داستاني درباره دو برادر ايرلندي- اسلواكي كه تلاش مي‌كنند از سايه طلاق طولاني مدت والدين خود بيرون بيايند، به شكل درخشاني بازيابي كرده است. اين كتاب كه بسيار طنازانه و زيركانه در مورد عشق‌هاي مختلف است، در ميان كتاب‌هاي سال 2024 از آثاري است كه خواندن‌شان التذاذ ادبي زيادي دارد.
تصویر مطلب عکس رادی دویل، نویسنده و رییس این دوره از جایزه بوکر است.