به بهانه سفر رسمي نخست‌وزير عراق به ايران مطرح شد
ماموريت السوداني در تهران
محمد شياع السوداني، نخست‌وزير عراق روز چهارشنبه طي يك سفر رسمي وارد تهران شد. نخست‌وزير عراق در فرودگاه مهرآباد مورد استقبال عبدالناصر همتي، وزير اقتصاد ايران قرار گرفته و سپس در كاخ سعدآباد مراسم رسمي استقبال از او توسط مسعود پزشكيان، رييس‌جمهور ايران انجام شد.
براساس گزارش‌ها، «رايزني درباره روابط دوجانبه و راه‌هاي تقويت آن» و «بررسي مسائل منطقه» از مهم‌ترين اهداف سفر سوداني به تهران است.
در همين راستا دفتر اطلاع‌رساني نخست‌وزير عراق پيش از عزيمت او به تهران در بيانيه‌اي اعلام كرده كه «طرفين در اين سفر درباره روابط دوجانبه و راه‌هاي تقويت آن» و همچنين «تحولات اخير منطقه تبادل‌نظر خواهند كرد.»
اين سفر درحالي انجام مي‌شود كه شياع السوداني پيش از اين و در قالب توري ديپلماتيك بعد از تحولات شام به عربستان و اردن سفر داشت؛ علاوه بر اين، سفر نخست‌وزير عراق همزماني دارد با خبري ادعايي مبني بر پيام ايالات‌متحده به بغداد در باب انحلال گروه حشدالشعبي؛ خبري كه واكنش‌هاي تندي را در داخل عراق به دنبال داشت و موجب شد بسياري از تحليلگران در باب شرايط سخت نخست‌وزيري اين كشور بنويسند. سرعت تحولات شام و سقوط دولت بشار اسد و قدرت گرفتن گروهي سني تحت عنوان تحريرالشام، عراق را غافلگير كرده، به طوري كه براساس گزارش ادعايي بخشي از مقاومت عراق كه زماني در شام و با هدف دفاع از دولت وقت مستقر بودند، همزمان با پيشروي شورشيان عقب نشسته و بر مرزهاي مشترك متمركز شدند. ناظران مي‌گويند سقوط دولت بشار اسد در 7 و 8 دسامبر نشان از تغيير قابل توجه در توازن قدرت منطقه دارد.
به ادعاي اين گروه، اين رويدادها براي مقاومت عراق و نقش آنها در چتر محور مقاومت نيز تعيين‌كننده خواهد بود. امروز در شرايطي كه عراق تلاش دارد تا با رهبران تازه سوري وارد تنش نشود تا از هرگونه سرريز شدن خشونت به خاكش جلوگيري كند، در قامت ميانجي حاضر شده تا ميان دمشق و تهران ميدان‌داري نمايد.
در همين راستا گروهي از ناظران مي‌گويند تلاش السوداني براي ميانجيگري درحالي انجام مي‌شود كه ساختار سياسي عراق در باب تحولات شام درگير شكاف شده است؛ گروهي بر اين باورند كه بغداد مي‌بايست در فعل و انفعال‌هاي سوريه مداخله داشته باشد، درحالي كه گروهي ديگر باور متفاوتي دارند. به عنوان نمونه هادي العامري، سياستمدار كهنه‌كار عراقي و رهبر سازمان بدر يكي از حاميان سرسخت مشاركت بغداد در تحولات سوريه است.
او صراحتا اعلام كرده كه اگر امنيت عراق به خطر بيفتد بايد در جنگ سوريه شركت كرده و روياروي تروريست‌ها بايستيم.
او حتي فراتر رفته و تاكيد داشته، بهترين دفاع حمله است. در مقابل، عصائب اهل حق موضع محتاطانه و عمل‌گرايانه‌تري اتخاذ كردند.
اين گروه ابتدا خواهان مشاركت در تحولات شام بودند اما متعاقبا استدلال كردند كه دخالت مستقيم در سوريه مي‌تواند عراق را بي‌ثبات كند.
نشريه نشنال به نقل از منابع آگاه در اين باره مدعي است، عصائب اهل الحق پيوسته به دنبال هماهنگي اقدامات خود با چارچوب‌هاي قانوني و سياسي عراق بوده است.
اين رويكرد به اين گروه فرصت داد تا مشروعيت خود را به عنوان يك بازيگر سياسي و همچنين مسلح حفظ كرده و در عين حال به تدريج فعاليت‌هاي نظامي‌اش را فراتر از سازمان حشدالشعبي بسط دهد. در همين راستا نشريه امواج ميديا با انتشار يادداشتي مدعي شد، در شرايط كنوني شكاف بين دمشق و تهران به واسطه ملاحظات متفاوت افزايش يافته است.
به ادعاي اين نشريه، برخي گزارش‌ها حاكي از آن است كه برخي از اعضاي مقاومت عراق حامي ايران به واسطه همين شكاف‌ها بر مشاركت در تحولات سوريه تاكيد دارند.
با اين حال، يك منبع آگاه در ايران اعلام كرده كه تهران با چنين فعلي موافق نيست و مداخله مستقيم عراق را از نظر استراتژيك غيرضروري قلمداد كرده و تصميم‌گيري در اين باره را به بغداد سپرده است. اين درحالي است كه گروهي مدعي‌اند تل‌آويو و واشنگتن با ارسال پيام‌هاي محرمانه به عراق مدعي شدند كه در صورت مشاركت مقاومت عراق در تحولات سوريه، مواضع اين گروه بالاخص زيرساخت‌هاي گروه حشدالشعبي را هدف قرار خواهند داد؛ اين خبر ادعايي درحالي رسانه‌اي شده كه اسراييل امروز در جبهه جولان در جنگ است و تلاش دارد تا دامنه نفوذش را در شام گسترش دهد.
در اين ميان يكي از منابع آگاه مرتبط با دفتر نخست‌وزيري عراق كه نخواست نامش فاش شود، در گفت‌وگو با امواج ميديا مدعي شد كه چنين هشداري (ادعايي) داده شده و اسراييل براي حمله ادعايي به حشدالشعبي خيز برداشته است.
به ادعاي اين منبع، اين هشدار بيشتر جناح‌هاي مسلح را به تنش‌زدايي واداشت، تصميمي كه ممكن است پاسخ آنها به تحولات سوريه را تحت تاثير قرار دهد. به باور ناظران سقوط دولت اسد قطعا پيامدهاي عميقي براي آينده سياسي عراق خواهد داشت. شرايط تغيير يافته ممكن است موجب شود تا مقاومت عراق با قدرت سياسي در بغداد همسو شوند. از سوي ديگر، اگر اوضاع بدتر شود، عراق دوباره با چشم‌انداز هرج و مرج در سوريه مواجه خواهد شد. چنين گزاره‌اي ممكن است موجب شود تا حشدالشعبي ماموريت تازه‌اي عهده‌دار شود. با درك اين خطرات، دولت عراق در زمان نخست‌وزيري محمد شياع السوداني فعلا از رويكرد محتاطانه‌اي پيروي مي‌كند، از همين رو گذرگاه‌هاي مرزي با سوريه بسته شده و گروه‌هايي جايگزين حشدالشعبي در امتداد مرز با واحدهاي ارتش عادي عراق مستقر شدند. علاوه بر اين سفارت سوريه در بغداد براي برافراشتن پرچم جديد سوريه مجوز دريافت كرده است. فارغ از گزاره‌هاي فوق دولت عراق براي رايزني با رهبران جديد شام پيش‌قدم شده و وزير خارجه اين كشور با همتاي سوري‌اش در 31 دسامبر تماس تلفني داشت. اين تماس تنها چند روز بعد از سفر رييس سرويس اطلاعات ملي عراق به دمشق انجام شد. به ادعاي يك منبع آگاه هدف دولت تحت رهبري السوداني به دنبال عادي‌سازي روابط با رهبران جديد شام است. بغداد همچنين به دنبال ايفاي نقش ميانجي ميان تهران و تحريرالشام مي‌باشد. همه اين متغيرها نشان مي‌دهد كه روابط سوريه و عراق در آستانه آزموني تازه قرار دارد.