صلح در سايه ترديد

همزمان كه منابع عبري از تحويل اسامي اسراي اسراييلي كه حماس آنها را روز يكشنبه آزاد كرد خبر داد، ايتامار بن گوير وزير امنيت داخلي اسراييل و وزراي حزب او در كابينه استعفاي خود را در اعتراض به توافق با حماس ارائه كردند.  گفتني است پيش‌تر بن گوير تهديد كرده بود در صورت توافق با حماس از كابينه استعفا مي‌دهد. اولين مرحله از آتش‌‌بس در غزه با آزادي اسراي اسراييلي توسط حماس آن هم در شرايطي كه به نظر مي‌رسد برخي اختلافات همچنان باقي مانده است، آغاز شد. چنان‌كه قرار بود اين توافق در ساعت8:30 صبح به وقت محلي در روز يكشنبه به اجرا درآيد، اما درنهايت سه اسيري كه زنان غيرنظامي بودند تحت حفاظت كميته بين‌المللي صليب سرخ در ظهر يكشنبه آزاد شدند. همچنين چهار اسير اسراييلي ديگر بايد طبق توافق در آخر هفته آينده آزاد شوند و 26 زنداني ديگر در طول پنج هفته آينده تبادل خواهند شد.
 به گزارش رسانه‌ها و به نقل از منابع آگاه نيروي نظامي اسراييل سه محل را در سمت خود از مرز غزه براي دريافت اسرا راه‌اندازي كرده است. تيم‌‌هاي بيمارستاني در اين زمينه ارزيابي خواهند كرد كه آنها را براي مراقبت‌هاي بيشتر به كجا بفرستند. همزمان با آزادي اسراي اسراييلي در روز يكشنبه، اولين گروه از حدود 90 زنداني فلسطيني آزاد شدند و توسط نيروهاي امنيتي اسراييل به سمت كرانه باختري يا غزه منتقل شدند. اين درحالي است كه به صورت كلي بيش از هزار و 700 زنداني قرار است در طول اين توافق آزاد شوند.  وال استريت ژورنال با انتشار گزارشي در اين زمينه آورده است كه در عين حال اما افرادي كه در اين برنامه‌هاي اجراي توافق درگير هستند، هشدار داده‌اند زمان دقيق آغاز آتش‌بس و انتقال زندانيان ممكن است براساس مسائل لجستيكي كمي تغيير كند. حماس نيز هشدار داده كه بمباران‌هاي مداوم اسراييل در غزه، جان اسرايش را در خطر قرار مي‌دهد. همزمان اما گروه‌هاي امدادي در حال آماده‌سازي براي استفاده از آتش‌‌بس براي تحويل افراد در اين سرزمين محاصره شده هستند، جايي كه بيشتر جمعيت به ‌طور مكرر جابه‌جا شده و با گرسنگي و بيماري‌هاي شديد مواجهند. 
گفتني است مفاد اين توافق شامل ورود روزانه 600 كاميون كمك به غزه و همچنين تسهيل محدوديت‌‌ها در حركت كارمندان امدادي در داخل اين ‌باريكه است.
به ادعاي وال استريت ژورنال ماه‌هاست كه صدها كاميون به همراه ده‌ها آمبولانس در مرز مصر و غزه صف كشيده‌اند. همزمان نيز مقامات مصري در حال افزايش فعاليت‌‌هاي خود در اين منطقه هستند و دو مقام از قاهره براي نظارت بر تلاش‌ها كه درنهايت شامل تعمير گذرگاه مرزي رفح خواهد شد، اعزام شده‌اند. از طرفي از هفته دوم توافق فلسطيني‌هاي زخمي مجاز به خروج از غزه از طريق رفح خواهند بود و برخي از مردم غزه نيز در مراحل بعدي اجازه بازگشت خواهند داشت. 
همزمان نيز الجزيره طي گزارشي آورده است كه اين توافق آتش‌‌بس دومين فرصتي است كه در جنگي كه از 7 اكتبر 2023 آغاز شد، به وجود مي‌‌آيد. تواقفي كه در نوامبر 2023 به مدت يك هفته برقرار شد منجر به آزادي بيش از 100 اسير اسراييلي و صدها زنداني فلسطيني شد. هر چند كه تلاش‌‌ها براي تمديد آن توافق ناموفق بود و هر دو طرف مجدد به جنگ بازگشتند.  به ادعاي وال استريت ژورنال اكنون اما فلسطيني‌‌ها با نگراني منتظر اجرا شدن اين توافق هستند. يحيي هشام يكي از ساكنان غزه، گفت: ساعت‌‌ها بسيار كند مي‌‌گذرد. ما در انتظار و شمارش معكوس هستيم انگار كه منتظر عيد هستيم... به ادعاي ناظران دومين آتش‌‌بس محدود در بازه زماني كنوني مي‌تواند تنش‌‌ها را در سراسر خاورميانه كاهش دهد. با اين حال اما اين نكته مهم است كه اين توافق بسياري از مسائل را همچنان بدون پاسخ مي‌‌گذارد، از جمله اينكه در نهايت چه كسي غزه را اداره خواهد كرد. اين درحالي است كه اسراييل مدعي شده حضور حماس در اين ناحيه را نمي‌‌پذيرد و در حال تقويت مواضع خود در امتداد مرز است درحالي‌كه آماده مي‌شود به تدريج نيروهاي خود را به حاشيه‌هاي اين سرزمين منتقل كند. همزمان وزارت كشور غزه روز شنبه اعلام كرد كه تيم‌‌هاي امنيتي آماده‌اند تا به محض اجراي توافق آتش‌‌بس در سراسر نوار غزه مستقر شوند. از طرفي تل‌آويو نيز ادعا كرده آماده است به هرگونه تهديدي كه نيروهايش در داخل غزه را هدف قرار دهد، پاسخ دهد. درحالي كه اين نيروها قرار است به تدريج در طول چند ماه از غزه خارج شوند، اما همچنان مشخص نيست كه اسراييل چگونه به احياي پليس عمومي كه مرتبط با حماس هستند واكنش نشان خواهد داد. مايكل ميلشتين، رييس سابق امور فلسطينيان در اطلاعات نظامي اسراييل، گفت: «اين بدترين گزينه است اما تصور مي‌كنم اسراييل بايد اين را بپذيرد.» در ادامه گزارش وال استريت ژورنال در بيان جزييات اين توافق آمده است كه اين توافق شامل سه مرحله است كه در مرحله اول، يك توقف شش هفته‌اي براي انجام گفت‌وگوهاي بيشتر در مورد پايان دايمي جنگ فراهم مي‌كند. مرحله سوم به بازگشت بقاياي كشته‌شدگان و بازسازي بلندمدت غزه مربوط مي‌شود.  به گزارش واشنگتن‌پست، اسراييل اعلام كرده است كه 94 اسير اين رژيم هنوز در غزه هستند كه بيشتر آنها اسراييلي هستند. اين درحالي است كه به ادعاي تل‌آويو بيش از 30 اسراييلي ديگر زنده نيستند، اما مقامات اسراييلي و امريكايي مدعي‌اند كه تعداد كشته‌شدگان بسيار بالاتر است.