شناگرها در آخرين ماه زمستان
اسدالله امرايي
جولي اُتسوكا، نويسندهاي ژاپني-امريكايي است كه بيشترين شهرتش را مديون رمانهايي است با زمينه تاريخي كه به روابط ژاپنيها و امريكاييها و جلب توجه عموم مردم به رنجها و مصيبتهاي اين افراد در خلال جنگ جهاني دوم نوشته است. به خصوص ماجراهايي كه بعد از حمله ژاپنيها به پايگاهها و كشتيهاي امريكايي در پرل هاربر ميشود. شايد براي خوانندگان جالب باشد كه بدانند امريكاييها پس از حمله ژاپنيها همه مهاجران ژاپني نسل اول و دوم و حتي سوم را بازداشت كردند و به اردوگاههاي خاص بردند.
اين موضوع و بهويژه موضوع اسكان اجباري امريكاييهاي ژاپنيتبار در خلال جنگ جهاني دوم، اغلب پسزمينه روايتهاي نويسندگان ژاپنيتبار است. در رمان شناگرها اتسوكا دامنه موضوعي خود را گسترش ميدهد و ضمن حفظ تمركز هميشگياش بر موضوعِ حافظه و هويت، وارد قلمروهاي روايي جديدي ميشود.با توجه به پيشزمينههاي نويسنده و شهرت هنرياش در مقام نقاشي شناخته شده، با دقت به جزييات و توصيفهاي فوقالعادهاش، جانبخشي كرده و تصويري شفاف از موقعيتهاي مختلف در سراسر رمانهاي خود ايجاد ميكند. از جمله رمانهاي او شناگرهاست كه اميرحسين وزيري ترجمه كرده و نشر چشمه آن را به بازار فرستاده: «يكي از ما كه خبرنگار حوزه سلامت در روزنامه محلي ديلي تريبون است و در چهل و شش سالگي با شادماني فرزند پنجمش را باردار است؛ در حالي كه داشت شنا ميكرد، متوجه شد كه پدرش بيماري هانتينگتون دارد و اين تشخيص داده نشده. تمام اين مدت خيال ميكردم ديوانه است. يكي از ما در حالي كه مشغول شناست، سخنراني هفتگي نجوم خود را آماده ميكند و وقتي كارش تمام ميشود از استخر بيرون ميرود و روي نيمكت كنار استخر مينشيند و همه را توي دفترچه زرد خشكش مينويسد. زمينيان درود! او هميشه اينگونه شروع ميكند. يكي از ما حافظه تصويري دارد و هر روز صبح حين شنا كردن جدول كلمات متقاطع روزانه را حل ميكند.
اگه ده دقيقه طول بكشه ده دقيقه شنا ميكنم. اگه يك ساعت طول بكشه، يه ساعت شنا ميكنم. يكي از ما هنگام شنا كردن اهداف خودش را براي آن ماه مرور ميكند. تنوع بخشيدن به سرمايهگذاري، دست كشيدن از خوردن تنقلات، ايجاد تغيير در زندگي، جدا شدن از داگ. آليس به خط مشكي رنگ شده در كف استخر خيره ميشود.»
اتسوكا در اين رمان به بررسي حافظه، جامعه و پيوندهاي خانوادگي ميپردازد. اين رمان كه در اوايل سال ۲۰۲۲ منتشر شد، ادامه سنت داستانسرايي پيچيده و نوآوري سبكي اتسوكاست و بسيار شبيه به آثار قبلياش. در اين كتاب، اتسوكا به زندگي افرادي ميپردازد كه به واسطه يك سرگرمي مشترك با هم پيوند ميخورند و از اين طريق خواننده را به تاملي عميق بر پيچيدگيهاي وضعيت انساني فرا ميخواند. اين رمان با سبك روايت منحصربهفرد و عمق احساس غنياش شاهدي بر توانمندي ادبي اتسوكاست و جايگاه او را به عنوان صدايي مهم در ادبيات معاصر امريكا ثبت ميكند.