بازهم نمادين ماند

16آذرهميشه يك روز نمادين بوده است، ديروز نمادين‌تر بود. امسال اين روز براي دانشجويان در فضايي متفاوت از گذشته، پاس داشته شد. نه هيجان 93 را داشت نه سكوت 92، امسال شور و شعار بود. روز گذشته دو رويداد در دوسوي شهر اتفاق افتاد، حسن روحاني عالي‌ترين مقام اجرايي در حضوري ارزشمند به دانشگاهي رفت كه البته سياسي نبود اما سخناني گفت كه سياست در آن موج مي‌زد، نشستي  پرسشگرانه نبودو بيشترالبته رسمي. سخنانش هم در عين حال دلنشين و دلگرم‌كننده بود. او بي‌واسطه بر وفاداري دولتش بر راهي كه آغاز كرده، صحه دوباره گذاشت. وقتي گفت: «ما هماني كه بوديم خواهيم ماند و از خط و راه خود بازگشت نخواهيم داشت.» تاكيد كرد كه از نقد و انتقاد حمايت و استقبال مي‌كند. گفت كه امروز روزي نيست كه با صاحبان نفوذ سر و سري داشته باشيم و از آنها راي اعتمادي بگيريم. مكنونات قلبي رييس‌جمهور در اين حضورهر چه بود، رفتاروسخنش آرزوي زنده ماندن كانون «نقد و پرسشگري» دانشگاه را نمايان كرد. پيامش تقلا براي شكستن جو ترديد و يأس دانشجويان و نيز تكيه بر «تلقي نوين از نقش دانشجويان» بود. برهمين اساس، حضور رييس‌جمهور فقط تلطيف قلوب و ترميم آلام دانشجو و دانشگاه نبود. هرچندمراسمي كه عنوان جدي‌ترين الگوي نقد قدرت را گرفته زمينه و ظرفيت آن را داشت كه با رسم و آيين ايراني، لباس تشريفات نپوشد و به يك توصيف و تجليل سپري نشود و به خيل آيين‌هايي نپيوندد كه در آن ميزبان به استماع مي‌پردازد و ميهمان تكليف خود را با قرائت نطقي رسمي ادا مي‌كند.آن سوي شهر اما هيجان و شور موج مي‌زد. مراسم‌هايي غيردولتي و غيررسمي با شور و حرارت. سخنرانان آن مجالس دانشجويي يكي مصطفي معين بود، كسي كه براي دانشگاه نمادي از «اصلاح‌طلبي» است و ديگري مطهري كه اين روزها ايستادگي بر «اصولش» زبانزداست. علاوه بر اين در دانشگاه‌هاي ديگر از هر دو طيف رودر روي هم به نجوا و سخن پرداختند؛ سليمي نمين و عباس عبدي. محمد رضا عارف و كامران دانشجو. شكوري راد و بذرپاش و البته حداد عادل و سعيد جليلي دو رقيب سرسخت حسن روحاني در انتخابات 92  همزمان خبر‌سازي و بزرگنمايي معدود سخنراني‌هايي كه البته برخي توسط خود سخنرانان برگزار نشد دلواپساني را به تكاپو انداخت كه اين فرضيه را به اثبات برساند كه دولت اعتدال تاب و تحمل شنيدن صداي مخالف و منتقد را ندارد. يعني همان چيزي كه خود سال‌هاي پيشين از آن دفاع مي‌كردند و در خوشبينانه‌ترين حالت سكوت مي‌كردند. هر چه بود 16 آذر امسال پيام مهمي داشت واگر به دور از نگرش‌هاي روزمره و سطحي تحليل شود، روشن خواهد شد كه تصور انفعال و سكون در مورد جنبش دانشجويي واقعيت ندارد ودر پشت شعارها و خواسته‌هاي به ظاهر راديكاليستي امروز مطالبات و پرسش‌هاي بنياديني نهفته است. مرور اين مطالبات و پرسش‌ها هر مسوول و مدير سياسي را به ويژه اگر داعيه اصلاح‌گري و اعتدال‌گري داشته باشد، به تامل وا‌مي‌دارد. اين مطالبات برآمده از نقش ممتدي است كه جنبش دانشجويي به عنوان پيشقراول تحولات تاريخي ايران ايفا كرده و ما‌به‌ازاي هزينه‌هايي است كه در پروسه اين تحولات تاكنون پرداخت كرده است. هر چه بود ديروز روزنقد و پرسشگري بود. پرشور اما آرام بود، پر از شعار و شور . متفاوت و معتدل. اين‌گونه، ديروز بازهم روزي نمادين شد. اين روز را به خاطر بسپاريد.