دو هزار و 200 ميليارد تومان بدهي دولت قبلي در حوزه حمل‌و‌نقل
حميدرضا خالدي/ ديروز شهردار تهران در جمع شهرداران كلانشهرهاي كشور از عدم اختصاص بودجه دولت به شهرداري درخصوص گسترش حمل‌و‌نقل گلايه كرده بود. اما ميزان بدهي دولت به شهرداري چقدر بوده است؟ مقدار اين بدهي درحوزه حمل‌و‌نقل از سال 84 تا 92به گفته مديركل برنامه‌ريزي و توسعه شهري معاونت حمل‌و‌نقل و ترافيك شهرداري تهران 2 هزار و 200 ميليارد تومان بوده است. اين رقم جداي از بودجه يك ميليارد دلاري است كه مصوب شد طي چند سال از صندوق توسعه ملي براي توسعه خطوط مترو اختصاص يابد و به گفته اين مقام مسوول هيچگاه هم محقق نشد. مسعود رنجبريان با اشاره به اينكه طي سال‌هاي گذشته مجلس قوانين و بودجه‌هاي خوبي را براي توسعه حمل‌و‌نقل عمومي در تهران و ساير شهرهاي كشور پيش بيني كرده، اما متاسفانه بخش قابل توجهي از اين اعتبارات محقق نشده است، گفت: در سال 89 مجلس مصوب كرد كه دولت مي‌تواند سالانه 4 هزار ميليارد تومان بودجه براي توسعه حمل‌و‌نقل عمومي در كشور پيشنهاد دهد اما هيچ سالي چنين اتفاقي نيفتاد و بهطور معمول حدود 50 درصد از اين رقم هرساله براي بخش حمل‌و‌نقل عمومي در نظر گرفته شد. اين در حالي است كه از بودجه مصوب حوزه حمل‌و‌نقل نيز طي سال‌هاي گذشته بهطور معمول 50 تا 60 درصد بيشتر پرداخت نشده است. همچنين اين در حالي است كه اعتبارت عمراني مترو امسال – 93- نسبت به سال 92 كاهش داشته است. بودجه عمراني براي مترو تهران در سال گذشته 274 ميليارد تومان مصوب شده بود كه اين رقم امسال به 195 ميليارد تومان كاهش يافته كه به گفته رنجبريان تاكنون نيز پولي از اين رديف اعتبار ارايه نشده است. سال گذشته 75 ميليارد تومان براي يارانه بليت مترو (تهران- مشهد) مصوب شد كه از اين مبلغ بايد حدود 70 ميليارد تومان به تهران اختصاص مي‌يافت اما در مجموع 33 ميليارد تومان از اين بخش به شهرداري پرداخت مي‌شد. همچنين در بخش يارانه بليت مترو امسال نيز در مرحله نخست 26 ميليارد تومان پرداخت شده كه سهم شهر تهران از اين رقم حدود 25 ميليارد بوده است. از سويي دولت مكلف است هر سال علاوه بر پرداخت بودجه‌هاي حوزه حمل‌و‌نقل براي نوسازي ناوگان اتوبوسراني شهرهاي كشور نسبت به واگذاري اتوبوس‌هاي جديد اقدام كند اما به گفته مديركل برنامه‌ريزي و توسعه شهري معاونت حمل‌و‌نقل و ترافيك شهرداري از سال 90 به بعد نه تنها هيچ اتوبوس جديدي به شهر تهران اختصاص نيافته، كه اصلا قراردادي هم از سوي دولت با خودروسازان منعقد نشده است. اين درحالي است كه شهر تهران تنها براي حفظ وضع موجود و روي پا ماندن ناوگان اتوبوسراني‌اش، سالانه به هزار دستگاه اتوبوس جديد نياز دارد. در همين خصوص و دربخش اتوبوسراني نيز امسال 170 ميليارد تومان يارانه بليت براي كل كشور مصوب شده كه تا پايان تابستان 24 ميليارد تومان از اين مبلغ اختصاص يافته است. ابوالفضل قناعتي، عضو كميسيون عمران و حمل‌و‌نقل شوراي شهر درگفت‌وگو با «اعتماد» در خصوص اعتبارات حمل‌و‌نقل بودجه‌يي و تعهدات دولت به شهرداري گفت: مطالبات شهرداري از دولت را مي‌توان در دو بخش بررسي كرد. اول مطالباتي كه براساس قانون براي شهرداري در بودجه دولت ديده شده و دوم تعهداتي كه دولت براي حمايت از حمل‌و‌نقل عمومي و گسترش مترو و نوسازي ناوگان مترو به شهرداري داده است. وي ادامه داد: در هر دو مورد چه در دولت قبل و چه دردولت كنوني، تعهدات دولت به شهرداري محقق نشده است. وي درمورد ميزان بدهي دولت به شهرداري نيز گفت: در اين مورد ارقام متفاوتي بيان مي‌شود، از 2 هزار تا 7 هزار ميليارد تومان. براي همين كميته‌يي از سوي شورا مسوول بررسي مطالبات شهرداري از دولت شده كه تاكنون گزارشي ارايه نكرده است. غلامرضا انصاري، عضو كميسيون برنامه و بودجه شورا نيز درگفت‌وگو با «اعتماد» با انتقاد از سخنان شهردار دراصفهان گفت: درست است كه شهرداري از دولت مطالباتي دارد، ولي بايد پرسيد شهرداري براي دولت چه كرده و چقدر با وي تعامل داشته است؟وي اضافه كرد: در دولت گذشته به دليل اختلاف‌هاي اساسي بين دولت و شهرداري هيچ بودجه‌يي از دولت به شهرداري اختصاص پيدا نكرده است، در دولت جديد هم به دليل كمبود بودجه دولت نتوانسته به تمام تعهدات خود در مورد بودجه عمل كند. وي با اشاره به جلساتي كه با معاون اول رييس‌جمهور در اين زمينه داشته گفت: درهمين خصوص جلساتي را با اسحاق جهانگيري داشته‌ايم و وي هم قول داده با وجود مشكلات اعتباري، تعهدات مالي به شهرداري را از محل درآمدهاي وزارت نفت و ساير منابع تامين كند. انصاري در پاسخ به اين سوال كه با اين تفاصيل، بودجه حمل‌و‌نقل سالانه شهرداري از كجا تامين مي‌شود ؟ گفت: اين بودجه از محل درآمدهاي خود شهرداري تامين مي‌شود. به عنوان مثال از بودجه 16 هزار ميليارد توماني شهرداري درسال جاري بيش از 5 ميليارد تومان از سوي شوراي شهر براي حمل‌و‌نقل شهري اختصاص پيدا كرده است. اما بودجه‌يي كه دولت قرار بوده به شهرداري بدهد درسال 93، هزار ميليارد تومان بوده كه –پرداخت نشده - در سال 94 اين رقم به حدود هزار و 200 ميليارد تومان افزايش يافته است. به گفته وي قرار بوده شهرداري نيمي از هزينه احداث مترو و5/82 درصد از سهم خريد اتوبوس‌هاي جديد را تقبل كند كه از سال 84 اين امر محقق نشده است. اما انصاري درعين حال باتاكيد براينكه رييس‌جمهور كاملا بر حمايت از شهرداري در مورد گسترش حمل‌و‌نقل عمومي تاكيد دارد گفت: درست است كه دولت نتوانسته سهم خود از بودجه و تعهداتش به شهرداري را بپردازد ولي به طرق مختلف تلاش كرده از اقدامات شهرداري حمايت كند به عنوان مثال دولت دربحث فاينانس چه درسال 92 و چه در سال 93 كمك‌هاي شاياني را به شهرداري كرده و الان هم گلايه دارد كه چرا شهرداري بدهي‌هاي خود را نمي‌پردازد كه البته ما هم مي‌گوييم اين بدهي‌ها به جاي مطالبات شهرداري!عضو كميسيون برنامه و بودجه شورا درپايان از دولت خواست با واگذاري بخشي از املاك و دارايي‌هاي خود به شهرداري در تسويه مطالبات خود با شهرداري كمك كند؛ چرا كه اين اقدام مي‌تواند گام بسيار مهمي در توسعه مترو گسترش شبكه حمل‌و‌نقل عمومي پايتخت داشته باشد. بدين‌ترتيب درست است كه طي چند سال اخير به دليل اختلافات دولت با شهرداري، دولت نقش چنداني در گسترش حمل‌و‌نقل عمومي نداشته، اما به نظر مي‌رسد در دولت جديد، بايد منتظر تحولي عميق درتغيير اين رويكرد و همكاري دولت و شهرداري بايكديگر در مسير توسعه شهر و در راس آن حمل‌و‌نقل شهري باشيم.