گعده عقلا
علي لاريجاني ، محقق داماد، سيد مهدي طباطبايي،ابوترابي و دعايي در نشست رونمايي‌كتاب هاي محسن اسماعيلي از حقوق، فقه ، اخلاق، رسانه ، انتخابات و مجلس سخن گفتند
گروه سياسي| مراسم رونمايي از مجموعه كتاب‌هاي «حقوق و زندگي» محسن اسماعيلي با حضور مسوولان كشوري در مركز همايش‌هاي كتابخانه ملي مجالي بود تا سخنرانان مختلف از طيف‌هاي فكري مختلف حرف‌هاي مختلفي به بهانه اين رونمايي بزنند؛ از روايت كشف محسن اسماعيلي گرفته تا توصيه‌اي درباره شوراي نگهبان و تبيين حقوق متقابل ملت و حاكميت. در روزهايي كه خيلي‌ها در كشور چشم به تصميم نهايي شوراي نگهبان براي اعلام نتايج بررسي صلاحيت نامزدهاي انتخابات دارند، يك عضو حقوقدان همين شورا با رونمايي از كتابش گردهمايي چهره‌هايي از جريان‌هاي فكري متفاوت را دامن زده است. از اصلاح‌طلبان و اصولگرايان گرفته تا دولتي‌ها و مجلسي‌ها و دانشگاهي‌ها.
محسن اسماعيلي را من كشف كردم
نخستين سخنران اين مراسم، آيت‌الله محقق‌داماد بود؛ كسي كه مي‌گفت كشف محسن اسماعيلي كار او بوده است. آيت‌الله محقق‌داماد در اين مراسم گفت: در جامعه‌اي كه حقوق حكمفرما باشد و مديريت حقوقي باشد، تجلي حق بيشتر است. محقق‌داماد افزود: 30 سال قبل من محسن اسماعيلي را كشف كردم. كماكان از همان روز تاكنون بدون استثنا در كنار من كار و تحقيق را ادامه داده است. وي گفت: با وجود سينه مجروحش دلش براي حقوق ملت ايران مي‌تپد و نگران پايمال شدن حقوق مردم است. محقق‌داماد با بيان اينكه يكي از خوش‌سليقگي‌هاي دانشمندان ما اين است كه نام اين رشته را حقوق نهادند، گفت: در كشورهاي عربي دانشكده حقوق وجود ندارد. حق يكي از اسماء‌الله است و بر جامعه‌اي كه حقوق متحقق شود و دانش حقوقي حكمفرما باشد و مديريتش حقوقي باشد تجلي حق بيشتر است. وي خطاب به نمايندگان مجلس افزود: با رشادت پشتيبان حقوق ملت ايران باشيم. ما بر سرسفره خون شهدا نشسته‌ايم. وي افزود: ملتي كه از حقوق مدني و حقوق بشر فاصله داشته باشد سعادتمند نخواهد شد. محسن اسماعيلي محصول كار خود را در شش جلد به دامن پژوهشگران ملت تقديم مي‌كند.
ايمان ثمره حيات عقلاني است
پس از آيت‌الله محقق‌داماد، نوبت حجت‌الاسلام ابوترابي‌فرد بود تا پشت تريبون برود. نايب‌رييس اول مجلس شوراي اسلامي ترجيح داد در سخنان خود بيشتر به تبيين شخصيت محسن اسماعيلي، عضو حقوقدان شوراي نگهبان بپردازد. نايب‌رييس مجلس شوراي اسلامي با اشاره به شخصيت محسن اسماعيلي، عضو شوراي نگهبان گفت: ايمان ثمره حيات عقلاني است و ايشان با ايمان و عمل صالح براي رشد معنوي جامعه تلاش مي‌كنند. محمدحسن ابوترابي‌فرد با اشاره به سوگند به زمان در قرآن كريم گفت: ايمان، ثمره حيات عقلاني است و كساني كه به معناي واقعي سلوك عقلاني دارند به ايمان دست پيدا مي‌كنند و شايسته است نام مومن بر آنها گذاشته شود. وي ادامه داد: اين محفل و بياناتي كه عزيزان در آن مطرح كردند نشان از اين دارد كه برادر ارجمندمان دكتر اسماعيلي در عمر پربركت خود تلاش كردند به مراتب عقلانيت، ايمان و علم آراسته شود و اگر اين آراستگي نبود امروز چنين تجليلي شكل نمي‌گرفت. نايب‌رييس مجلس شوراي اسلامي خاطرنشان كرد: جان اين برادر آراسته به علم و عقلانيت و ايمان است كه نشان از عمل صالح ايشان دارد. وي افزود: دكتر اسماعيلي عزم و اراده‌اي جدي در پيوند علم و عمل داشتند و نهايتا مي‌بينيم با ايمان و عمل صالح براي رشد معنوي جامعه تلاش مي‌كنند. نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي خاطرنشان كرد: ايشان در اين راه قدم‌هاي فراواني برداشتند و ان‌شاء لله راه را براي تعالي جامعه نيز هموار مي‌كنند.
بزرگان حرمت شوراي نگهبان را
نگه دارند
سخنران بعدي اما ترجيح داد تا قدري هم درباره خود شوراي نگهبان صحبت كند. نهادي كه نويسنده مجموعه كتاب‌هاي «حقوق و زندگي» خود از اعضاي حقوقدان آن محسوب مي‌شود. حجت‌الاسلام‌والمسلمين سيدمهدي طباطبايي گفت: در شوراي نگهبان جنبه فقهي و حقوقي آقاي اسماعيلي جامع است. اين استاد دانشگاه سپس افزود: بزرگان حرمت شوراي نگهبان را نگه دارند تا نيازي به تذكر ديگران نباشد. اميدوارم مردم طبق توصيه‌هايي كه صورت گرفته در انتخابات شركت جمعي را داشته باشند كه قطعا اين‌گونه است؛ زيرا همه مردم دوستدار نظام جمهوري اسلامي ايران هستند. اين استاد دانشگاه خاطرنشان كرد: گاهي نظرياتي داده مي‌شود كه مخل ورود همگان به انتخابات مي‌شود. طباطبايي افزود: فقاهت، ديانت، تقوا، خوب فهميدن و جرات اظهارنظر از ويژگي‌هاي بارز آقاي محسن اسماعيلي است و ان‌شاء‌الله در مسير خود موفق باشند.
جامعه ما به فقاهتي پيشرو نياز دارد
رييس نهاد رياست‌جمهوري نيز كه يكي از سخنرانان اين مراسم بود، گفت: جامعه ما به فقاهتي نياز دارد كه با نگرش اصولي راه‌حل پيش رفتن را ارايه كند و در چهره‌هاي جواني همانند دكتر اسماعيلي چنين اميدي وجود دارد. محمد نهاونديان با اشاره به افراد و چهره‌هاي حاضر در اين جلسه افزود: مجلس بسيار گرامي و ارجمندي است، براي تجليل از فقاهت، حقوق، دغدغه‌مندي نسبت به زندگي و عزيز گرانمايه‌اي كه هم فقيه است و هم حقوقدان و هم زنده است و با نگرش رو به آينده به مي‌انديشد و زندگي خود را براي اين آرمان‌ها وقف كرده است. وي با اشاره به ويژگي‌هاي شخصيتي محسن اسماعيلي اظهار كرد: ايشان اولا وقتي بحث علمي مطرح مي‌شود مثل يك دانشجو تشنه شنيدن حرف ديگران است و با توليد فكر مشاركت مي‌كند اما در عين حال در گفت‌وگو حتي با پيروان اديان الهي ديگر همه لازمه‌هاي اين دستور قرآني كه بايد استماع قول كنيم را رعايت مي‌كند. وي همچنين اظهار كرد: من به ايشان بابت اين توفيق و اينكه يك خدمت اجتماعي نيز در يك منصب مهم و حساس تبريك مي‌گويم.
آگاهي مردم به حقوق و وظايف شهروندي، اعتمادآور است
شهردار تهران در مقام سخنران بعدي مراسم ترجيح داد تا درباره آگاهي مردم از حقوق شهروندي و اعتمادآور بودن چنين آگاهي سخن بگويد. وي گفت: اگر مردم به حقوق و وظايف خود در جامعه آگاهي داشته باشند، در آن جامعه اعتماد برقرار شده و رابطه مردم و مسوولان محكم خواهد شد. محمد‌باقر‌قاليباف گفت: وجه مميزي شهروندي در كشور ما با ديگر كشورها در نقش عقل و دين در زندگي است. وي با بيان اينكه در يك نظام اسلامي يكي از مهم‌ترين وظايف حاكميت آگاهي‌بخشي به شهروندان آن است، افزود: در اين وظيفه مهم و اساسي، مهم‌ترين آگاهي‌بخشي، آشنايي به حقوق خود افراد است تا بتوانند حقوق‌شان را به‌درستي مطالبه كنند. قاليباف ادامه داد: اگر شهروندان يك جامعه به حقوق خود مسلط شوند، آن جامعه به تكليف خود نيز آگاه خواهد شد. وي ادامه داد: اگر در جامعه‌اي مردم اين آشنايي را پيدا كردند كه هم حقوق و هم وظيفه خود را بدانند، اعتماد برقرار شده و رابطه بين مسوولان و مردم مستحكم‌تر از هر زماني مي‌شود. شهردار تهران با بيان اينكه اگر در جامعه‌اي اعتماد برقرار شد، مشاركت معنادار اتفاق مي‌افتد، خاطرنشان كرد: در اين صورت است كه جامعه به سمت پيشرفت و حل مشكلات خود پيش رفته و كيفيت مادي و معنوي خود را ارتقا مي‌بخشد. قاليباف در پايان با اشاره به اينكه محسن اسماعيلي بحق فرزند امام، انقلاب و ملت است، خاطرنشان كرد: وي در سنگرهاي مختلف در دوران انقلاب و دفاع مقدس توفيق پيدا كرد و همواره سرافراز بود به‌طوري كه امروز هم در حوزه علم و دانشگاه و فقاهت صاحبنظر است.
حكام يك جامعه بايد نوكر ملت باشند
رييس مجلس هم به عنوان ديگر سخنران اين مراسم در اظهارات خود سعي كرد تا به تبيين رابطه حقوق ملت و حاكميت بپردازد. او با بيان اينكه حكام يك جامعه بايد نوكر آن ملت باشند، گفت: اصل اصالت دادن به دستگاه‌ها در يك كشور در گرو احقاق حقوق ملت است. علي لاريجاني اظهار داشت: اميدوارم اين محمل باعث شود نويسندگان در زمينه مسائل حقوقي علاقه بيشتري نشان دهند. وي با بيان اينكه 37 سال پيش حادثه‌اي بسيار بزرگ در ايران اسلامي رخ داد، افزود: حقوق ملت در حكومت پهلوي زير پاي حقوقدانان از بين مي‌رفت و به آن توجهي نمي‌شد و يكي از مشكلات حكومت شاه اين بود كه توجهي به حقوق ملت نداشت البته نه اينكه سازوكارهاي آن وجود نداشته باشد، دو مجلس در آن زمان در ايران وجود داشت اما مجالسي بودند كه شأن درستي نداشتند و از حقوق ملت حفاظت نمي‌كردند. لاريجاني ادامه داد: نمايندگان اين مجالس هم افراد امنيتي يا ساواكي بودند و قوانيني را وضع مي‌كردند كه شاه از آنان مي‌خواست. آنچه در رژيم پهلوي مفقود بود حقوق ملت ايران بود. رييس مجلس با بيان اينكه ملت و حاكميت در مقابل يكديگر حقوقي دارند كه بايد رعايت شود، گفت: حكام بايد نسبت به ملت نوكر باشند، اصل اصالت دادن به دستگاه‌ها براي احقاق حقوق ملت و منافع اصلي كشور است. حقوق ملت از موضوعات بسيار مهمي است كه بايد به آن توجه شود، يكي از عوامل سقوط رژيم شاه اين بود كه شاه خودش را نماينده ملت نمي‌دانست و به اينكه نوكر ملت باشد اصلا قائل نبود. وي بر همين اساس يادآور شد: امام آمد و گفت كه همه‌چيز با نظر مردم مشروعيت پيدا مي‌كند. امام مي‌خواست فرهنگ غلط زمان شاه را واژگون كند و اصلا متن، ملت باشد، همه بخش‌هاي كشور بايد تابع نظر ملت مي‌شدند و اين تغيير بسيار مهم و زيربنايي بود، اينكه نظام امروز روي پاي خودش ايستاده به اين دليل است كه مردم‌سالاري در اولويت قرار گرفته است، در همه شؤون بايد دستاوردهاي انقلاب ذكر شود. لاريجاني يادآور شد: باز كردن حقوق مردم و تشريح آن براي مردم كار بسيار ارزشمندي است كه آقاي اسماعيلي با نگارش اين كتب بسيار ارزشمند به آن پرداخته است، اساس قوانين و ضوابطي كه تدوين مي‌شوند براي بهتر شدن زندگي مردم است. فهم اين حقوق نيازمند كار رسانه‌اي بسيار زياد و البته نگارش كتب متعدد است. در كتاب‌هاي آقاي اسماعيلي، مسائلي كه جامعه به آن مبتلاست تشريح شده بنابراين بايد قدر اين آثار را دانست. وي يادآور شد: اينكه رسانه‌ها بتوانند با قدرت در كشور فعاليت كنند امر بسيار پرارزشي است و ركن مهم و جلو برنده انقلاب محسوب مي‌شود، توجه به حقوق رسانه‌ها امر لازمي است كه در كتب آقاي اسماعيلي مدنظر قرار گرفتند. رييس مجلس در پايان خاطرنشان كرد: آقاي اسماعيلي از استعداد بسيار خوبي برخوردار هستند و در شوراي نگهبان هم به عنوان عضو حقوقدان اين شورا به خوبي عمل كردند و بر اين مسائل اشراف دارند.
انتقاد وزير بهداشت از احضارش
به مجلس
وزير بهداشت اما با انتقاد و درد دل پا به اين مراسم گذاشته بود. جايي كه نسبت به احضار به مجلس براي پاسخگويي به يك سوال منطقه‌اي و نه ملي انتقاد كرد. سيدحسن قاضي‌زاده هاشمي اظهار كرد: آقاي اسماعيلي شخصيت ارزشمندي هستند كه همه دولت براي ايشان احترام قائلند. اميدواريم در اين مكان شريف كه مربوط به كتاب و كتابخواني است بتوانيم در آينده سرانه كتابخواني مردم را اعلام كنيم. با افتخار اعلام كنيم نه اينكه ميزان سرانه كتابخواني مانند امروز پايين باشد. وي افزود: امروز بنده براي پاسخ به سوالي به مجلس احضار شده بودم اما سوال منطقه‌اي بود و نه ملي. وزير بهداشت در ادامه با اشاره به مسووليت شهيد مطهري در دوران انقلاب گفت: دو هفته به شهادت شهيد مطهري باقي مانده بود كه ايشان درباره آفت‌ها مورد سوال قرار گرفتند، شهيد مطهري گفت، يكي اينكه وقتي دوران سختي تمام شد افراد فرصت‌طلب نفوذ كرده و صداي‌شان از انقلابيون بلندتر مي‌شود و آفت ديگري كه شهيد مطهري به آن اشاره كرد اين بود كه روحيه انقلابي از مديران انقلابي رخت بربسته و هوا و هوس حاكم شده است.
اخلاق ثمره فرهنگ است
رييس سازمان اسناد و كتابخانه ملي نيز در سخنراني خود «اخلاق» را ميوه فرهنگ دانست و گفت: جامعه سازگار جامعه بافرهنگي است و افراد در اين جامعه با يكديگر تعامل دارند و سازشكارانه با هم زندگي مي‌كنند. سيدرضا صالحي‌اميري اظهار كرد: امروز همه انسان‌هاي بافضيلت و فرهيخته در اين سالن دور هم جمع شدند تا بار ديگر سلامي به اخلاق و ادب و انسانيت داشته باشند، مي‌شود اين همدلي و هم‌نوايي كه شعار و خواست رهبر معظم انقلاب است در همه اجزاي نظام جاري و ساري باشد. وي افزود: انسان‌هاي بزرگي كه اينجا جمع شده‌اند نماد انسان‌هاي بافضيلتي هستند كه مي‌دانند براي چه تلاش مي‌كنند و چه آينده‌اي در پيش دارند. چه زيباست اين نمايش در دهه فجر انجام مي‌شود و انقلابيون هم قسم مي‌شوند كه از آرمان‌هاي انقلاب پاسداري كنند. رييس سازمان اسناد و كتابخانه ملي در بخش ديگري از سخنانش تصريح كرد: ما مي‌توانيم اين فضا را در همه عرصه‌هاي اجتماعي و سياسي متجلي‌سازيم، به نظرم گمشده امروز جامعه ما اخلاق است و تجليل از انسان‌هاي با اخلاق امر مهمي است كه بايد مدنظر قرار گيرد. صالحي‌اميري همچنين يادآور شد: مطمئنم هر كدام از عزيزاني كه در اين سالن هستند صاحب نام و فضيلت هستند، فرهنگ داراي چهار ميوه است كه اول آن انسجام است، انسجام دل‌ها را به يكديگر نزديك‌تر و همه را با هم سازگار مي‌كند و رنگ‌ها و اديان را در كنار هم قرار مي‌دهد. وي ادامه داد: دومين ميوه فرهنگ شخصيت‌سازي است. انسان‌هاي باشخصيت محصول فرهنگ هستند. سومين ميوه فرهنگ هويت آفريني و چهارمين ميوه فرهنگ هم اخلاق است. وي در پايان خاطرنشان كرد: سازگاري نيز از ميوه و ثمره فرهنگ است، كساني كه فرهنگ داشته باشند با هم تعامل خواهند داشت و جامعه سازگار جامعه بافرهنگي است، امروز دور هم جمع شديم كه از اخلاق، فضيلت و فرهنگ
تجليل كنيم.