عقبنشيني بويينگ براي فروش هواپيما به ايران
در حالي كه رقيب اروپايي بويينگ براي فروش 118 هواپيما به ارزش حدود 27 ميليارد دلار با ايران توافقنامه امضا كرده است، اين هواپيماساز امريكايي براي بازگشت به بازار ايران عجلهاي از خود نشان نميدهد. به گزارش ايسنا، بويينگ پيش از انقلاب اسلامي ايران بزرگترين تامينكننده هواپيماهاي مسافربري براي كشور بود و هواپيماهاي ساخت اين شركت امريكايي در بيش از دو دهه گذشته همچنان در خطوط هوايي ايران پرواز ميكنند.
بويينگ در راستاي اجرايي شدن توافق ميان تهران و قدرتهاي جهاني و لغو تحريمهاي مربوط به برنامه هستهاي اجازه دارد به ايران كه درصدد نوسازي ناوگان هواپيمايي فرسودهاش است، هواپيما بفروشد اما به نظر ميرسد چنين قراردادي به اين زودي اتفاق نخواهد افتاد. در حالي كه ايران امضاي توافق اوليه براي خريد 118 هواپيما به ارزش حدود 27 ميليارد دلار از شركت اروپايي ايرباس را اعلام كرده، سخنگوي بويينگ كه در شيكاگو مستقر است اعلام كرد اين شركت براي بازگشت به ايران عجله نميكند. پايگاه خبري شبكه راديوي ملي امريكا به نقل از گوردون جاندرا گزارش داد اقدامات بسياري بايد انجام بگيرند تا اين شركت براي فروش هواپيما به ايرلاينهاي ايراني مورد تاييد تصميم بگيرد. آدام پيلارسكي، نايبرييس گروه مشاوره هواپيمايي آويتاس در اين باره اظهار كرد: بويينگ در خصوص معامله با ايران معقولانه عمل كرده است. تحريمهاي هستهاي لغو شده و فروش هواپيماهاي مسافربري به ايران مجاز شده است اما امريكا تحريمهاي ديگرش عليه تهران را حفظ كرده است از اين رو بويينگ پيش از انجام هر گونه قراردادي، بايد همه جوانب امر را بسنجد. پيلارسكي همچنين عنوان كرد بويينگ و ايرباس براي فروش هواپيما در جهان شديدا رقابت دارند اما بويينگ نبايد از جلو افتادن ايرباس براي فروش هواپيما به ايران نگران شود زيرا مرسوم است كه كشورهاي خريدار هواپيما در مذاكراتشان شركتها را بازي ميدهند تا تخفيف قيمت خوبي دريافت كنند. وي در ادامه افزود: اگر ايران فقط از ايرباس هواپيما خريداري كند جاي تعجب زيادي براي من خواهد داشت و اصلا منطقي به نظر نميرسد. از سوي ديگر به گفته اردوان اميراصلاني، وكيل ايراني-فرانسوي كه براي جوش خوردن قراردادهاي شركتهاي فرانسوي با ايران فعاليت ميكند، توافقهايي كه ميان ايران و ايرباس امضا شدهاند، قطعي و سند نهايي نيستند.
به گفته وي، فاينانس قرارداد ايرباس يك چالش است زيرا بايد بدون استفاده از سيستم مالي امريكا انجام بگيرد. بانكهاي امريكايي اجازه فعاليت در ايران را ندارند و بيشتر بانكهاي خارجي با بانكهاي امريكايي شراكت دارند. از سوي ديگر ايران نيازهاي مبرمي براي پول خود براي بازسازي زيرساخت و مدرنيزه كردن ميدانهاي نفتي دارد. به گفته ريچارد ابولافيا، تحليلگر گروه مشاوره هوافضاي Teal Group، ايران ممكن است به جاي خريد، هواپيماهاي جديد اجاره كند. از اين رو بويينگ با از دست دادن يك قرارداد فروش ضرر بزرگي نخواهد كرد. وي همچنين عنوان كرد بويينگ ميتواند از راههاي ديگري از ايران كسب درآمد كند زيرا بسياري از هواپيماهاي ساخت اين شركت كه همچنان در ايران پرواز ميكنند فرسوده شده و به قطعات يدكي و تعميرات نياز دارند.