ارتش سوريه به پيشرفت چشمگير در برابر شورشيان ادامه مي‌دهد
نبرد سرنوشت‌ساز در حلب
ميثم سليماني/ نبردهاي سرنوشت‌ساز شروع شده است. به نظر مي‌رسد با پيشروي ارتش سوريه و حذف برخي گروه‌هاي مخالف، پيچيدگي صحنه ميداني جنگ سوريه روز به روز كمتر مي‌شود. نقشه‌هاي منتشر شده از صحنه جنگ سوريه تنها يك چيز را نشان مي‌دهد، ارتش سوريه حالا از يك سو خود را به مرزهاي تركيه رسانده و از سوي ديگر تصرفات داعش در خاك سوريه؛ جايي كه ديگر شورشيان حضور ندارند، بلكه تنها تروريست‌هاي داعش هستند كه جهان جنگ با آنها را مشروع مي‌داند. آخرين اخبار از صحنه ميداني سوريه حاكي از آن است كه اكنون ارتش توانسته بيش از نيمي از مساحت حومه شرقي، بيش از 80 درصد حومه جنوبي و 60 درصد حومه شمالي حلب را به دست گيرد و خود را بيش از هر زمان ديگري به مرز تركيه نزديك‌تر ببيند. با تصرف منطقه كفين، ارتش در پنج كيلومتري شهر تل رفعت و در حدود 30 كيلومتري مرز تركيه قرار گرفته و پايگاه هوايي مناق را كه در سال 2013 ارتش سوريه از دست داده بود بار ديگر به كنترل خود درآورده است.
با اين حال هنوز گمانه‌زني‌ها درباره باز شدن جبهه جديد در سوريه با ورود نيروهاي زميني متحدان عربستان سعودي ادامه دارد.
تغييري كه روسيه رقم زد
سي‌ان‌ان در گزارشي به تغييري اشاره كرده است كه ايران و روسيه در صحنه ميداني سوريه به وجود آورده‌اند. در اين گزارش گفته مي‌شود فراتر از فاجعه انساني بايد به تغيير سريع ميدان جنگ در سوريه بپردازيم. پيش از ورود هوايي روسيه در سوريه در سال 2015 نيروهاي بشار اسد در منطقه حلب موضعي تدافعي داشتند و گروه‌هاي شورشي و تروريستي به تثبيت مواضع خود در برخي شهرها مي‌پرداختند. اما با ورود نظامي روسيه به صحنه سوريه و حمايت ميداني ايران در اين كشور موجب تقويت نيروهاي اسد و معكوس شدن جريان مانند يك جزر و مد شد و اكنون ارتش سوريه در حال بازپسگيري حلب ارزشمند‌ترين منطقه سوريه است. آنگونه كه اميل هوكايم عضو ارشد موسسه مطالعات امنيتي خاورميانه مي‌گويد: «پيروزي اسد در حلب را مي‌توان بزرگ‌ترين عقب‌نشيني شورشيان از سال 2011 تاكنون دانست.» وي مي‌افزايد حمله موفق ارتش سوريه به مواضع مخالفان در حلب باعث شده است تا روحيه نيروهاي مخالف تضعيف شود و منافع استراتژيك تركيه در سوريه به چالش كشيده شود تا قدرت چانه‌زني آنكارا در عرصه بين‌المللي تضعيف شود.
استراتژي پوتين
بسياري از مفسران غربي هدف اصلي روسيه براي حمله به احرار الشام، جبهه نصرت و ساير گروه‌هاي نظامي در سوريه را بر اين مبنا مي‌دانند كه روسيه تلاش دارد بتواند جهان را به يك انتخاب سوق دهد و آن هم انتخابي ميان داعش و اسد است كه اين موضوع در عرصه بين‌المللي مي‌تواند براي دولت بشار اسد مفيد و موثر باشد. از سوي ديگر برخي تحليلگران غربي نيز معتقدند كه پوتين قصد دارد تا شيوه چچن در سال 1999 را در سوريه پياده كند. به ادعاي اين ناظران؛ پوتين كه در آن دوران نخست وزير روسيه بود، تمام چهره‌هاي مخالف دولت را به عنوان تروريست معرفي كرد و ارتش روسيه وارد گروزني شد و تمام شورشيان را از بين برد به گونه‌اي كه گفته مي‌شود 80 درصد اين شهر غيرقابل سكونت بود و اكنون برخي حلب را با گروزني مقايسه مي‌كنند. تحليلگران معتقدند كه همين رويكرد در سوريه مشهود است. زيرا برآورد‌ها پس از ديدار پوتين و اوباما در ماه سپتامبر نشان داد كه شورشيان در سوريه از نظر پوتين همگي تروريست هستند.
در همين حال كارشناسان غربي مي‌گويند؛ نكته ديگري كه در اين بين وجود دارد، نيروهايي هستند كه پيشتر از سوي امريكا حمايت مي‌شدند رفته رفته اعتماد خود را نسبت به امريكا نيز از دست مي‌دهند. آنگونه كه اسامه ابوزيد از مشاوران ارشد ارتش آزاد سوريه عنوان كرده است، ايالات متحده به تدريج در حال حركت از يك موقعيت بي‌طرفي به سمت شريك شدن با بشار اسد است. همچنين گروه‌هاي مخالف ديگر و برخي از مقامات تركيه واشنگتن را براي شكست در داخل سوريه سرزنش مي‌كنند.
بازي با مهره كردها
اخبار مهم ديگري كه از سوريه به گوش مي‌رسد ارسال كمك‌هاي تسليحاتي از سوي دولت سوريه به نيروهاي كرد است. پس از عدم دعوت كردها به نشست صلح ژنو و مانع‌تراشي ترك‌ها براي حضور اين نيروي قدرتمند و پيشرو در صحنه ميداني سوريه، مواضع كردها و دولت سوريه به يكديگر نزديك شده است. نخستين گام نيز از سمت دولت سوريه برداشته شد به گونه‌اي كه هلال هلال، معاون دبيركل حزب بعث سوريه براي نخستين بار پس از روي كار آمدن بشار اسد با كردها به مذاكره مستقيم پرداخت و اكنون نيز خبر انتقال اسلحه به نيروهاي كرد منتشر مي‌شود كه نشان از يك هماهنگي ميان كردها و ارتش سوريه دارد. مخالفان سوري كه اين خبر را منتشر كرده‌اند هدف از اين اقدام را تلاش براي ايجاد گذرگاهي از حسكه به سوي نيروهايي مي‌دانند كه در شهر ديرالزور در محاصره داعش هستند و دولت دمشق قصد دارد عمليات بزرگي را با همكاري كردها و مشاركت نيروهاي داوطلب تحت فرماندهي حزب‌الله مستقر در حسكه آغاز كند. گفته مي‌شود در چند وقت اخير روسيه به‌شدت كردها را براي نقش آفريني در صحنه سياسي سوريه و همكاري با دولت تشويق كرده كه اين مساله موجب خشم تركيه شده است.
درخواست كمك احرار الشام
ناظران مي‌گويند نيروهاي مخالف در صحنه نظامي سوريه به‌شدت متفرق هستند و نمي‌توانند مقاومت چنداني در اين صحنه داشته باشند. در يكي از تلاش‌ها نيز احرار الشام اعلام كرده كه دست خود را به سمت همه جناح‌هاي انقلابي سوري دراز مي‌كند اما به نظر نمي‌رسد كه با توجه به افتراق ميان گروه‌هاي سوريه اين اتفاق رخ دهد. گفتني است در درگيري‌هاي حلب نيز ارتش سوريه توانسته فرماندهان ارشد شورشيان در حمص، ادلب و حلب را از بين ببرد تا پايه‌هاي مقاومت مخالفان به‌شدت سست شود.
شرايط زندگي در حلب
حلب به عنوان دومين استان سوريه و به عبارت ديگر پايتخت دوم اين كشور از اهميت بسيار بالايي برخوردار است. نيروي ارتش سوريه به همراه متحدان خود و با پشتيباني جنگنده‌هاي روسي به پيشروي‌هاي قابل توجهي در اين استان دست يافته و عملا گروه‌هاي شورشي را نيز در اين منطقه تحت محاصره خود درآورده است. بسياري از مناطقي كه اكنون توسط ارتش آزاد مي‌شود ماه‌ها بود كه از كمبود مواد غذايي و سوخت مصرفي رنج مي‌بردند و هرچند بسياري از مردم اين مناطق را ترك كرده‌اند اما برخي از آنها كماكان در اين مناطق زير بمباران‌ها و درگيري‌هاي متعدد در حال زندگي هستند. با اين حال از آنجايي كه درگيري‌ها در حلب بسيار گسترده شده است صحنه‌هايي را مي‌توان مشاهده كرد كه در آن ده‌ها هزار نفر با نا اميدي به سمت مرز تركيه حركت مي‌كنند تا حداقل جان خود را در اين مبارزه از دست ندهند. اما در طرف مقابل برخي تصاوير نيز حاكي از خوشحالي مردم براي پايان ماه‌ها محاصره است. به گفته مقامات ارتش سوريه پس از آزادسازي مناطق مختلف شهر حلب كمك‌هاي غذايي و بسته‌هاي دارويي به مناطق ارسال مي‌شود.