سفري براي افزايش دوستان ايران در اروپا

محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان سفر پنج روزه خويش به چهار كشور لهستان، فنلاند، سوئد و لتوني را از امروز آغاز خواهد كرد كه مي‌توان آن را دور تازه‌اي از توسعه روابط سياسي و گسترش مناسبات اقتصادي جمهوري اسلامي با كشورهاي اروپايي دانست. در اين سفر، وزير امور خارجه علاوه‌بر ملاقات‌ها و ديدارهايي كه با مقامات عاليرتبه سياسي اين كشورها خواهد داشت، با بازرگانان و فعالان اقتصادي آن كشورها نيز ديدارهايي انجام مي‌دهد و ضمن معرفي مزيت‌ها و فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري در ايران، از آنها براي حضور و نقش‌‌آفريني در ايران و استفاده از شرايط دوره پسابرجام دعوت مي‌كند. همچنين در اين سفر هيات عاليرتبه تجاري و اقتصادي از بخش خصوصي ايران از صنايع و بخش‌هاي مختلف ايشان را همراهي مي‌كنند و به اين اعتبار مي‌توان گفت كه مهم‌ترين دستوركار اين سفر پرداختن به مساله ديپلماسي اقتصادي و گسترش مناسبات تجاري و اقتصادي ايران است. اين همان مساله‌اي است كه جناب آقاي حسن روحاني، رييس‌جمهور محترم كشورمان از ابتداي روي كار آمدن خود بر آن تاكيد داشته‌اند و گفتند كه ديپلماسي كشور بايد در راستاي اهداف كشور و همچنين افزايش مناسبات و روابط اقتصادي ايران با ديگر كشورهاي دنيا باشد. در طول سال‌هاي اخير بخش عمده‌اي از زمان و انرژي دستگاه و وزير امور خارجه مصروف به ايجاد گشايش در پرونده هسته‌اي و حل گره‌هاي موجود در روابط و مناسبات ايران با كشورهاي دنيا بوده است و اينك با به دست آمدن توافق هسته‌اي ميان ايران و گروه 1+5 و اجرايي شدن برجام، مي‌توان گفت زمينه‌ها و فرصت‌هاي لازم براي بهره‌برداري از اين فضاي مثبت فراهم شده است و ديگر موانع سابق مانند گذشته پيشروي اقتصاد ايران نيست و بسياري از كشورها خواهان توسعه مناسبات با ايران هستند. با اين حال ممكن است اين سوال براي برخي افراد مطرح شود كه چرا جمهوري اسلامي ايران و دستگاه ديپلماسي به دنبال توسعه روابط سياسي و گسترش مناسبات اقتصادي با كشورهايي است كه مانند آلمان و فرانسه از پتانسيل‌هاي آنچناني در عرصه سياسي و اقتصادي برخوردار نيستند. پاسخ به اين سوال در اين نكته مستتر است كه ديپلماسي مبتني بر فرصت‌سازي و گسترش روابط با تمامي كشورها است. چهار كشور مذكور كه در اين مقطع قرار است آقاي ظريف به آنها سفر داشته باشند، از اعضاي اتحاديه اروپايي هستند و اتحاديه اروپايي فقط متشكل از كشورهاي بزرگ نيست بلكه حق راي يك كشور كوچك با يك كشور قدرتمند و بزرگ برابري مي‌كند و از راي يكساني برخوردار هستند. همه اين كشورها در نهادهاي وابسته به اتحاديه اروپايي حضور دارند و در عرصه‌هاي مختلف دست به نقش‌آفريني مي‌زنند و همين موجب مي‌شود تا جمهوري اسلامي ايران با گسترش مناسبات خود با آنها بتواند دوستان و ياران بيشتري در اروپا و نهادهاي تاثيرگذار اروپايي پيدا كند و به عبارت ديگر، راي آنها را در مقاطع حساس به همراه داشته باشد. سياست جمهوري اسلامي ايران هم در تمام مقاطع مختلف و به ويژه در دوران پسابرجام نيز در توسعه روابط و مناسبات با تمامي كشورهاست و نه كشورهاي خاص؛ هرچند در ماه‌هاي گذشته نيز ايران گام‌هاي كافي را براي بهبود و گسترش روابط خويش با كشورهاي قدرتمند و مهم مانند آلمان، فرانسه و انگليس برداشته است و در اين راستا، وزراي امور خارجه و سران اين كشورها به تهران سفر كرده‌اند يا مقامات عاليرتبه ما به آن كشورها رفته‌اند. از سوي ديگر، نوع ماهيت ديپلماسي اقتصادي ايران اقتضا مي‌كند كه كشورمان در توسعه مناسبات خويش با جامعه جهاني، از ظرفيت تمامي كشورها استفاده كند و روابط خود را با همه كشورها بهبود ببخشد. در اين راستا، در سفر كنوني وزير امور خارجه نيز يك هيات عاليرتبه اقتصادي و تجاري ايران متشكل از 50 كارآفرين به همراه آقاي جلال‌پور، آقاي ظريف را همراهي خواهند كرد تا در خصوص زمينه‌هاي همكاري ايران و اين كشورها و از جمله ماشين‌آلات كشاورزي، محصولات و فرآورده‌هاي كشاورزي، صنايع غذايي، ICT و محصولات معدني رايزني صورت گيرد. البته از ماه‌ها قبل زمينه‌هاي همكاري ايران با اين كشورها مورد شناسايي قرار گرفته و هيات‌هاي متعددي از اين كشورها به تهران سفر كرده‌اند و پذيراي اتاق بازرگاني ايران بوده‌اند و مقدمات كار فراهم شده است.
انتظار مي‌رود با اين سفر يادداشت‌هاي تفاهم همكاري ميان ايران و اين كشورها مورد پيگيري و موضوعات جديد براي همكاري در دستوركار هيات‌ها قرار گيرد. من اعتقاد دارم سفر محمدجواد ظريف به اين چهار كشور مي‌تواند فصل جديدي در ديپلماسي اقتصادي ايران باشد و مي‌توان آن را به فال نيك گرفت.