مديران دوران ضرغامي
يكي يكي سر پست‌هاي خود بازمي‌گردند
بازگشت به «پست قبلي»
پيام رضايي
21 روز پيش در جلسه معارفه از عبدالعلي علي‌عسگري، رييس جديد سازمان صدا و سيما سوالي پرسيده شد. تغيير معاونان سازمان تا چه ميزان در اولويت شما خواهد بود؟ و پاسخ او پاسخي متفاوت و كم‌سابقه بود: «ما در اين مورد «كار فوري و ضربتي» را در نظر نداريم!». از هنگامي كه زمزمه‌هاي رفتن سرافراز و آمدن علي‌عسگري شنيده شده، گمانهزنيها براي تغيير مديران هم بالا گرفت. هرچند چندان نيازي به گمانه‌زني هم نبود. تشت اختلافات عميق سرافراز و پورمحمدي از مدت‌ها پيش از بام افتاده بود و با رفتن سرافراز بسياري منتظر يك خانه‌تكاني در سطح معاونت سازمان بودند. دقيقا مشخص نيست كه منظور علي عسگري از «كار فوري و ضربتي» چه بوده، زيرا سونامي تغيير مديران سازمان آغاز شده و كمابيش طبق پيش‌بيني‌ها همه‌چيز در حال تغيير است. تغييراتي كه بازگشت به دوره ضرغامي را تداعي مي‌كنند. به عبارت ديگر انتصاب‌هايي كه طي روزهاي گذشته صورت گرفته عمدتا بازگشت معاونان دوره پيشين به پست‌هاي خود آنهاست. رويكردي كه از جهات متعددي مي‌تواند تامل‌برانگيز باشد. اگرچه گمانهزنيها از حضور نيروهاي تازه نيز خبر مي‌دهند اما موج تغييرات از بالاترين سطح يعني معاونت سيما آغاز شد. موج تغييراتي كه مي‌توان آن را «موج بازگشت» دانست.
بازگشت مرتضي ميرباقري به
معاونت سيما
مرتضي ميرباقري كه در دوره اول اصلاحات رييس سازمان جوانان بود، پس از بركناري از اين سمت در سال 84 به رسانه ملي آمد و پنج سال (1389-1384) به عنوان معاون سيما در ساختمان شيشه‌اي حضور داشت. در واقع او در دوره پنج ساله دوم علي لاريجاني در صداوسيما، معاون سيماي او بود. اما شهريور سال 89 اختلافات ميان ميرباقري و ضرغامي بالاگرفت و علي دارابي جايگزين ميرباقري شد. او كه تا چند روز پيش معاون اجتماعي رحماني فضلي وزير كشور بود، مجددا 9 خردادماه با حكم علي‌عسگري به عنوان معاون سيما منصوب شد. اما شايد يكي از جالب‌ترين بخش‌هاي اين انتصاب فارغ از همه وجوه سياسي و فرهنگي، خواست‌هاي رييس سازمان از او باشد. در بخشي از حكم او آمده است: «بهره‌گيري از الگوي كارآمد و اثربخش مهندسي و مديريت پيام؛ عمق بخشي به برنامه‌ها با ابتنا بر مطالعات مخاطب‌پژوهي؛ مقابله موثر با جنگ نرم دشمن و آرايش رسانه‌اي نظام‌سلطه؛ ارتقاي سطح كيفي و هنري توليدات نمايشي و مستند و ديگر ساختارهاي برنامه‌سازي؛ استفاده از هنرمندان نخبه و متعهد؛ بهره‌گيري از برنامه‌هاي فاخر تاميني؛ ايجاد تنوع و جذابيت در برنامه‌هاي طنز و سرگرمي؛ گسترش و تعميق دين‌باوري و ارزش‌هاي اخلاقي؛ معنوي و انقلابي در جامعه، ترويج سبك زندگي اسلامي ـ ايراني و تحكيم بنيان خانواده؛ تلاش در جهت افزايش سرمايه اجتماعي كشور؛ ايجاد اميد و نشاط در جامعه؛ تحول شبكه‌هاي تلويزيوني به رسانه پيشرفت‌محور و توسعه‌مدار با تاكيد بر اقتصاد مقاومتي؛ همكاري صميمانه با قواي سه‌گانه و ديگر دستگاه‌هاي اجرايي كشور؛ تهيه و اجراي پيوست رسانه‌اي طرح‌ها و اقدامات كلان ملي به‌ويژه در عرصه اعتلاي فرهنگي جامعه، مهار كردن و كاستن آسيب‌هاي اجتماعي؛ تبيين پيشرفت‌هاي كشور در عرصه‌هاي علمي، فناوري، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي و كارآمدي نظام اسلامي، پرهيز جدي از هرگونه سياه‌نمايي در عين نقد منصفانه و مبارزه قاطع با فساد؛ ممانعت قاطع از بروز هرگونه دو‌قطبي‌سازي سياسي و اجتماعي در جامعه و تلاش در جهت وحدت و انسجام ملي؛ ساماندهي افكار عمومي؛ توجه تام به آموزش روزآمد سرمايه انساني حوزه سيما؛ همچنين اهتمام به جذب و ارتقاي نيروهاي نخبه مومن و انقلابي؛ همكاري وثيق با مراكز علمي، پژوهشي، دانشگاهي و حوزوي و نيز جامعه هنري كشور، ارتقاي ضريب نفوذ رسانه با استفاده از فضاي مجازي و فرآيندهاي تعاملي در اين عرصه، همگي از جمله ماموريت‌هاي خطير شماست.»
بازگشت پورمحمدي به شبكه سه
دومينوي تغييرات با شبكه سه ادامه يافت و مرتضي ميرباقري كه به جاي علي‌اصغر پورمحمدي روي صندلي معاونت نشسته بود 15 خردادماه در حكمي پورمحمدي را به عنوان مدير شبكه سه منصوب كرد. پورمحمدي از سال 1382 مدير شبكه سه بود. اما چهار سال پيش در مهرماه او جاي خود را به قائم‌مقامش يعني مجيد زين‌العابدين سپرد. غلامرضا ميرحسيني مدير سابق شبكه سه ديروز در گفت‌وگو با خبرگزاري مهر اعلام كرد پيش از اين دوبار استعفا داده بوده كه پورمحمدي با استعفاي او موافقت نكرده است. ميرحسيني، در خصوص وضعيت سريال‌سازي در شبكه سه كه از اتفاق به خاطر پخش برنامه نود و ديگر برنامه‌هاي ورزشي جزو پرمخاطب‌ترين شبكه‌هاي سراسري به حساب مي‌آيد هم توضيح داد: «به دلايل مشكلات مالي كه در همه شبكه‌ها و مركز امور نمايشي سيما وجود داشت پشتيباني مالي براي توليد و پخش سريال در شبكه سه رخ نداد و در سال ۹۴ جز «در حاشيه ۱ و ۲» و يك سريال كه محصول معاونت برون مرزي بود، مجموعه نمايشي ديگري به ما داده نشد. بنابراين ما مجبور شديم باكس‌هاي نمايشي را با آثار ديگري پر كنيم. اكنون بعد از ماه مبارك رمضان سريال «پريا» را در كنداكتور پخش داريم و سه سريال ديگر هم در حال توليد هستند كه به تناوب مي‌توانند به پخش برسند. » او همچنين گفته است سه سال ديگر بازنشسته مي‌شود اما «با اين تغييرات» ترجيح مي‌دهد كه بازنشستگي زودتر از موعد داشته باشد. بايد منتظر بود و ديد آيا شبكه سه به عنوان يكي از پرمخاطب‌ترين شبكه‌هاي رسانه ملي كه در سال‌هاي اخير با افت شديد مخاطب به‌ويژه در حوزه سريال‌سازي مواجه بوده، مي‌تواند شرايط خود را تغيير دهد يا خير.
بازگشت عليرضا برازش به شبكه يك
16خرداد ماه نوبت به شبكه يك رسيد تا تغيير مديريتي را تجربه كند. ميرباقري روز يكشنبه در حكمي عليرضا برازش را به عنوان مدير شبكه يك سيما منصوب كرد. برازش كه سال 84 به مديريت شبكه يك منصوب شده بود چهار سال بعد به دليل مشكلات جسمي از اين سمت استعفا داد. مرتضي ميرباقري معاون وقت سيما چند ماه بعد در دي ماه سال 88 اين‌بار برازش را به سمت مديريت شبكه دو منصوب كرد. اما چهار سال بعد وقتي ضرغامي در حكمي ميرباقري را از سمت معاونت سيما بركنار كرد، دو روز بعد عليرضا برازش نيز از شبكه دو رفت و علي بخشي‌زاده جاي او را گرفت. در هر حال شبكه يك به عنوان نخستين شبكه سازمان صداوسيما و با تاريخچه درخشان در حوزه سريال‌سازي جايگاه ويژه‌اي دارد و حضور برازش مي‌تواند براي اهالي اين شبكه خبري خوش تلقي شود. عليرضا برازش كه پيش از اين مديريت شبكه يك و دو سيما را برعهده داشته در زمان مديريت به مفاهيم ماورايي علاقه خاصي داشت و سريال‌هاي «اغما» و «او يك فرشته بود» در زمان مديريت او ساخته شد.
گمانه‌زني‌هايي براي
مديران ديگر شبكه‌ها
همزمان با انتصاب مجدد علي‌اصغر پورمحمدي، معاون پيشين سيما به عنوان مدير شبكه سوم سيما و عليرضا برازش به عنوان مدير شبكه يك گمانه‌زني‌هايي درباره تركيب مديريتي ساير شبكه‌هاي اصلي نيز مطرح شده كه عمدتا حول و حوش گردش اصلي مديريتي اين سازمان متمركز است. بر اساس اين گمانهزنيها محمدرضا جعفري جلوه در سمت مديريت شبكه دوم سيما ابقا خواهد شد. حسن ملكي، مدير شبكه چهار سيما يكي ديگر از مديراني است كه در جايگاه خود باقي خواهد ماند. در شبكه پنجم سيما نيز با كمي تغيير در مديريت‌ها احتمال حضور حسين ساري مدير شبكه آموزش به عنوان مدير اين شبكه جدي‌ترين گزينه است. اما براي مديريت شبكه آموزش و مستند نيز اگر چه گزينه‌هايي مطرح شده‌اند اما مشخص نيست در اين دو شبكه چه تغييراتي رخ خواهد داد. سرنوشت مديريت شبكه خبر نيز پس از مشخص شدن تكليف معاونت خبر رسانه ملي، مشخص خواهد شد و ظاهرا هنوز درباره تغييرات مديريتي در اين بخش جمع‌بندي صورت نپذيرفته است.
با همه اين حرف‌ها محمد سرافراز با آمدورفتي كوتاه و به عنوان «دولت مستعجل» سازمان صدا و سيما ركوردي بي‌سابقه را از خود به جا گذاشت كه بعيد مي‌رسد به زودي تكرار شود. وضعيت رسانه ملي در سال‌هاي اخير و اقبال عمومي نسبت به شبكه‌هاي ماهواره‌اي دغدغه‌هاي عديده‌اي را براي مسوولان اين سازمان ايجاد كرده است. فرهنگ به عنوان يكي از اركان نظام جمهوري اسلامي بخش از بزرگي از تحقق را در رسانه ملي دنبال مي‌كند و تغيير سريع سرافراز و آمدن علي‌عسگري تاكيد اين سازمان را روي اين مساله بيش از پيش نشان مي‌دهد. در شتاب سرسام‌آور شبكه‌هاي ماهواره‌اي و رسانه‌هاي مجازي رسانه ملي بايد تدبيري كارآمد بينديشد. بايد ديد آيا تغييرات كنوني مي‌توان اين قطار قدرتمند را به ريل خود بازگرداند يا خير.