ژاپني‌ها از تعلل ايرباس و بويينگ استفاده مي‌كنند؟
قائم مقام وزير راه، در حالي خبر از گفت‌وگوهاي ايران و يك شركت هواپيماسازي ژاپني مي‌دهد كه هنوز مذاكرات با بويينگ و توافق با ايرباس كماكان در هاله‌‌اي از ابهام قرار دارد. البته شركت ميتسوبيشي ژاپن، امكان ساخت هواپيماهاي بزرگ مسافربري ندارد ولي با توجه به مشكلات به وجود آمده بر سر راه توافق ايران و دو شركت مطرح هواپيماسازي، به نظر مي‌رسد وزارت راه قصد دارد تا از اين طريق مشكلات حمل و نقل در پروازهاي داخلي و كوچك را برطرف كند و از سوي ديگر به دو ابرشركت مطرح هم نشان دهد كه اگر فرصت معامله با ايران را از دست ندهند، نه تنها از كسب درآمد چند ده ميليارد دلاري ناكام مي‌مانند، بلكه ايران هم امكان توسعه حداقلي ناوگان حمل و نقل خود را خواهد داشت.
اجراي دقيق برجام، امروز تبديل به دست‌مايه اختلافات بين كشورهاي مختلف در عرصه بين‌المللي و جناح‌هاي مختلف سياسي در كشورها شده است. در اين ميان انتخابات رياست‌جمهوري امريكا، به فضاي مبهم آينده بيش از گذشته دامن زده، چرا كه دولت باراك اوباما حامي اصلي توافقات هسته‌اي در ايالات متحده است و او در دور آينده انتخابات رياست‌جمهوري ديگر حضور نخواهد داشت.
موافقت ژاپن با تامين مالي خريد هواپيما
بدون تضمين دولت
اصغر فخريه كاشان با اشاره به ديدار با هيات ژاپني بيان كرد: از مدت‌ها قبل قرار بود گروه كاري تشكيل دهيم كه اين گروه كاري پروژه‌ها و زمينه‌هاي همكاري دو كشور را تعيين كند و بر همين اساس قرار شد تا به عنوان نماينده وزارتخانه در سفر به ژاپن هدايت‌كننده اين گروه كاري باشم. به گزارش پايگاه خبري وزارت راه و شهرسازي، او با اعلام اينكه درسفر به ژاپن به دنبال زمينه‌هاي مشترك همكاري در حوزه وزارت راه و تعيين نقشه راهي براي همكاري درازمدت بين دو كشور بوديم، تصريح كرد: بحث بر سرانجام پروژه‌هاي ريلي عمده گفت‌وگوي ما در اين سفر بود؛ پروژه ريلي چابهار به زاهدان و در ادامه مشهد، پروژه ريلي تهران به همدان، پروژه حومه‌اي تهران و قطار سريع السير حومه‌اي زيرگذر تهران كه شامل چهار خط مي‌شود و پيش‌تر در وزارتخانه بررسي شده بود از جمله پيشنهادهاي ما به طرف ژاپني براي آغاز سرمايه‌گذاري و مشاركت بود. فخريه كاشان با بيان اينكه درحال حاضر روزانه حدود 450 تا 750 هزار ماشين به تهران رفت و آمد مي‌كند كه اين هم به لحاظ آلودگي هم مصرف و همزمان براي اقتصاد كشور خوب نيست، توضيح داد: پروژه قطار حومه‌اي تهران حجم زيادي از خودروهايي كه در حال حاضر در روز از هشتگرد به شهريار و پرند و پرديس مي‌روند يا از ورامين به سمت لواسان مي‌آيند را شامل مي‌شود و مسافران آنها را به ريل هدايت مي‌كند؛ برهمين اساس ساخت قطارهاي سريع‌السير زيرگذر تهران را با ژاپني‌ها به گفت‌وگو گذاشتيم تا بتوانيم شرق به غرب و شمال و جنوب تهران را به هم وصل كنيم. قائم مقام وزير راه و شهرسازي با بيان اينكه بحث توسعه فاز سه بندر چابهار درحوزه دريايي نيز مطرح شد، ادامه داد: در بخش فرودگاه‌ها هم ساخت فرودگاه اهواز و چابهار را پيشنهاد داديم و درباره قطار سريع السير نيز اين بررسي را داشتيم كه آيا مي‌شود با امكانات طرف ژاپني قطار سريع السير تهران و مشهد را جدا از دو خطه كردن به كمك ژاپني‌ها اجرا كنيم؟ براساس تفاهم نهايي بين طرفين ظرف چند ماه آينده گروه كاري تشكيل شده به تعريف دقيق و مبادله و تعيين نوع همكاري مي‌پردازد و امكاناتي را كه ژاپن مي‌تواند در اين پروژه‌ها فراهم كند مشخص مي‌كند.
او افزود: اين يك دستاورد بود كه در يك سند همكاري براي تشكيل كارگروه بين دو كشور تفاهم شد، بر همين اساس در ماه دسامبر هم معاون وزير راه ژاپن به تهران مي‌آيد تا پيشرفتي كه درباره شناسايي و تبيين پروژه‌هاي قابل انجام توسط دو كشور حاصل شده است را در تهران با هم بررسي مشترك انجام دهند. فخريه كاشان همچنين تصريح كرد: خريد هواپيماهاي MRG هم در گروه مذاكرات ما با طرف ژاپني بود. قائم مقام آخوندي ادامه داد: موضوع دوم هم تامين مالي اين پروژه‌ها بود، ژاپني‌ها بر اساس توافقنامه‌اي كه با وزارت دارايي امضا كرده‌اند تعهد كرده‌اند، 10 ميليارد دلار اعتبار صادراتي به ايران بدهند و درعين حال علاقه‌مند هستند از اين 10 ميليارد براي پروژه‌هايي كه انتخاب مي‌شود، استفاده شود در مقابل اعلام طرف ايراني اين بود كه زمينه‌هايي هست كه در برخي پروژه‌ها نيازي به ضمانت دولت ندارد مثل خريد هواپيما يا احداث فرودگاه كه مي‌تواند به صورت BOT اجرا شود بنابراين قرار بر اين شد كه اين موضوع در كارگروه بررسي شود تا معلوم شود چقدر از آنها بايد از رقم 10 ميليارد و چقدر با شيوه‌هاي ديگر بدون تضمين دولت باشد؛ البته ژاپن پذيرفت كه هواپيماها بدون تضمين دولت تامين مالي شود. فخريه كاشان همچنين پيش‌بيني كرد كه ژاپني‌ها در حد دو تا سه ميليارد دلار با وزارت راه پروژه قابل تعريف داشته باشند.