قربانيان نوسانگيري در بورس

در بازار سرمايه ديدگاه‌هاي متفاوتي نسبت به سرمايه‌گذاري وجود دارد. عده‌اي در بورس به دنبال سرمايه‌گذاري بلندمدت و شماري ديگر فقط نوسان‌گيري و اصطلاحا سفته‌بازي را دنبال مي‌كنند. سفته‌بازي به معناي خريد سهام موردنظر در فرصت مناسب و فروش آن با حداقل كسب سود در اسرع وقت است. اين امر مي‌تواند حتي در يك روز معاملاتي به طور متعددي توسط سرمايه‌گذار با معامله سهام چند شركت صورت گيرد. توجه به سوابق بازار سهام نشان داده ركود ادامه‌دار بورس سبب شده فعالان اصلي بازار سهام، رفتار انفعالي در پيش گيرند و سفته‌بازان، بازيگران اصلي اين بازار شوند. افرادي كه با نوسانات بازار همراه هستند، قيمت‌هاي لحظه‌اي و صف‌هاي خريد و فروش را دنبال و تصميمات خود را نيز بر همين مبنا اتخاذ مي‌كنند. در بازار نسبتا ناكاراي امروز معمولا عرضه و تقاضاي سهام، براساس اخبار غيررسمي، دايما در حال تغيير بوده و در دوران ركود معاملات، سهامداران تحت تاثير اخبار و شايعات، توجه بيشتري به سرمايه‌گذاري روي نمادهاي كوچك بازار از خود نشان مي‌دهند. در شرايط كنوني عامل بنيادي مثبت خاصي در بازار وجود ندارد و هنوز مواردي كه انتظار مي‌رفت با رفع تحريم‌ها در بازار رخ دهد، اتفاق نيفتاده است. بنابراين عمده سهامداران كنوني ديد بسيار كوتاه‌مدت به بازار پيدا كرده‌اند و در اين ميان، سهامداران تازه‌وارد و ناآگاه، قرباني‌ اين رفتار سفته‌بازي هستند كه بعضا زيان‌هاي سنگيني را نيز متحمل مي‌شوند. چرا كه به دليل كم‌تجربگي دچار هيجان شده و معاملات خود را بدون هدف و دنباله‌روي سفته‌بازان حرفه‌اي انجام مي‌دهند غافل از اينكه هميشه از آنها گامي عقب‌تر هستند و حركات و رفتار آنها را نمي‌توانند پيش‌بيني كنند.
در شرايط ركود فعلي بازار سهام كه نشانه‌هاي آن در افت چشمگير حجم و ارزش معاملات به وضوح مشخص است، شاخص كل با افت 6/0 درصدي نسبت به هفته گذشته، از رقم 77168 به رقم 76742 رسيد. گروه خودرويي در هفته گذشته به واسطه قرار داشتن در سطوح حمايتي مهم، در اكثر روزها، شروعي متعادل و مثبت داشت و در اواخرساعات معاملاتي به مرور كاهش تقاضا و افزايش عرضه را تجربه كرد. نمادهاي «خساپا» و «خودرو» و «خاهن» ارزش معاملات بالايي را در اين هفته رقم زدند. نماد «خاهن» با توجه به شفاف‌سازي منتشر شده مبني بر عدم تغيير خاصي در سودآوري و البته رشد سريع و چشمگير هفته‌هاي اخير با صف فروش مواجه شد. دركل در اين گروه همچنان قطعه‌سازها، پرتقاضا‌تر و مثبت‌تر كار خود را ادامه دادند.
 گروه پالايشگاهي در روزهاي آغازين هفته همسو با جو منفي بازار، روند كاهشي به خود گرفت ولي در طول هفته با رشد مناسب قيمت جهاني نفت به دليل بيانيه مشترك كشورهاي روسيه و عربستان صعودي مبني بر هماهنگي‌هاي بيشتر براي كنترل توليدات، اكثر نمادهاي گروه مثبت شدند، اما با گذشت زمان و با وجود افزايش عرضه، در نهايت متعادل و پرحجم به كار خود پايان دادند. به نظر مي‌رسد حركت صعودي اين گروه چندان هم ادامه‌دار نباشد چراكه به دليل ساختار اين شركت‌ها پتانسيل رشد در اين گروه پايين است. در اين شركت‌ها نرخ خريد مواد اوليه و نرخ فروش محصولات، توسط مديران شركت تعيين نمي‌شود و عملا تابع سياست‌هاي وزارت نفت است. بنابراين افزايش قيمت جهاني نفت نمي‌تواند به تنهايي دليل رشد اين گروه باشد. در اين هفته نمادهاي «شتران»، «شراز» و «شبندر» مثبت و پراقبال‌تر از هم گروهي‌هاي ديگر خود بودند و «شبندر» از نمادهاي مهم و تاثيرگذار بر شاخص بود.
درپي كاهش شاخص دلار در بازارهاي بين‌المللي و با توجه به رشد قيمت‌هاي جهاني اكثر فلزات پايه، نمادهاي گروه فلزي و معدني به خصوص نمادهاي گروه رويي رشد قيمتي قابل توجهي داشتند. كاهش شاخص دلار ناشي از سقوط PMI امريكا (بخش غيرتوليدي) باعث تقويت تقاضاي حوزه كاموديتي شده و عامل سقوط دلار شد و شرايط را براي سود تجار كاموديتي فراهم آورد. در اين بين در بازار ايران، گروه‌هاي فلزي و معدني و گروه زغال‌سنگي اكثرا معاملاتي مثبت را تجربه كردند و نمادهاي «فخاس»، «كروي» و «كطبس» همچنان پرتقاضا‌تر دنبال شدند.
اين روزها با حضور سفته‌بازان و تحرك آنها در برخي نمادها و بعضا شركت‌هاي كوچك، روند فرسايشي روزهاي منفي بازار بيش از روزهاي مثبت آن به چشم مي‌آيد و سهامداران بنيادي نتوانسته‌اند در اين موج، بازدهي مورد انتظار خود را به دست آورند، پرواضح است كه وجود چنين تحركاتي در بازار به افزايش ترديد، رواج بي‌اعتمادي و سردرگمي بيشتر سهامداران منجر خواهد شد كه تداوم اين موضوع، ادامه‌دار شدن شرايط ركودي را در پي دارد. در اين ميان نوسانگيران كم تجربه و ناآگاه نيز اغلب پول خود را از يك سهم به سهم ديگر جابه‌جا مي‌كنند و با يك فاز تاخير به جرگه صف‌هاي خريد و فروش مي‌پيوندند و در سرمايه‌گذاري مناسب دير عمل مي‌كنند. كارشناسان معتقدند هرچند حضور نوسان‌گيران براي تحرك بازار سهام ضروري است، اما فعالان كم‌تجربه بايد مراقب شايعه‌سازي و دستكاري قيمت‌ها توسط آنها شده تا در تله سفته‌بازان حرفه‌اي گرفتار نشوند.