روحاني در آيين گراميداشت روز جهاني گردشگري:
نام سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري، بايد به عكس باشد
فرزانه قبادي
«من تشكر مي‌كنم از معاونت گردشگري، البته اسم اين سازمان از آخر به اول است، ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري، اين بايد به عكس باشد، از گردشگري بايد شروع شود.» اين جمله حسن روحاني در آيين گراميداشت روز جهاني گردشگري كه روز گذشته با حضور چهره‌هاي شاخص سياسي و اقتصادي و اعضاي هيات دولت، وزراي كابينه و فعالان بخش گردشگري برگزار شد با استقبال حضار روبه‌رو شد. شايد اين جمله رييس‌جمهور نشان‌دهنده نگاه دولت يازدهم به ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري باشد. روحاني از زماني كه رياست دولت را به عهده گرفت تاكيد ويژه‌اي بر موضوع گردشگري داشت، در سال‌هاي گذشته هم عملكرد سازمان ميراث فرهنگي نشان‌دهنده تمركز اين سازمان بر بحث گردشگري بوده تا توجه ويژه بر آثار تاريخي و ميراث فرهنگي، هر چند به زعم بسياري از كارشناسان اين حوزه گردشگري ايران بيش از هر چيز وامدار آثار فاخر فرهنگي و تاريخي است كه در جاي جاي كشور قرار دارند. اما حالا در مراسم روز جهاني گردشگري، تنها در كليپ‌هايي كه از جاذبه‌هاي گردشگري ايران پخش شد سخن از فرهنگ غني و آثار فاخر تاريخي بود و مابقي تعارفات و تقديرهايي نمادين با تنديسي زرين و تشويق‌هاي حضار. مسعود سلطاني‌فر در حاشيه اين مراسم در مورد سخنان روحاني در خصوص ارجح بودن گردشگري بر ميراث فرهنگي و صنايع دستي به «اعتماد» گفت: «من نظر خاصي در خصوص صحبت‌هاي آقاي رييس‌جمهور ندارم، آقاي روحاني معتقدند فعاليت بخش‌هاي ديگر هم باعث رشد وتوسعه گردشگري خواهد بود، ما هر چقدر در بناهاي تاريخي و فرهنگي مان بتوانيم كار مرمت انجام دهيم بر جذب گردشگر تاثير خواهد داشت.»
آيين روز جهاني گردشگري كه در سال‌هاي گذشته تنها با پيام رييس‌جمهور برگزار مي‌شد، امسال شاهد حضور مقام اول اجرايي كشور بود، روحاني در اين مراسم ضمن تاكيد بر اينكه يكي از موضوعاتي كه ملت ايران حداقل در صد سال اخير دنبال آن بوده است، دستيابي به توسعه همه‌جانبه مطلوب در كشور بوده، گفت: «يكي از راه‌هايي كه مي‌توان رفاه مردم را افزايش و اشتغال و خوداتكايي در محصولات را تقويت كرد و جايگاه ايران در منطقه و جهان را آن طور كه در شأن ملت ايران است، ارتقا داد، توسعه صنعت گردشگري است.آثار فرهنگي، تنوع قومي، فرهنگي، مذهبي و آداب و رسوم مختلف مي‌تواند از جاذبه‌هاي مهم جذب گردشگر براي كشور باشد.» روحاني همچنين با تاكيد بر اينكه جاذبه‌هاي فرهنگي و طبيعي از جاذبه‌هاي تاريخي و انقلابي فراواني نيز برخوردار است، گفت: «از مهم‌ترين اين جاذبه‌ها مي‌توان به تاريخ نهضت مشروطه، انقلاب اسلامي ايران و دفاع مقدس اشاره كرد. اين سه حادثه بسيار مهم تاريخي و آثاري كه از اين دوران به جا مانده است، بايد مورد حفاظت و صيانت قرار گيرند.» حسن روحاني همچنين به اهميت موضوع فرهنگ در جذب گردشگران اشاره كرد و گفت: «در توسعه صنعت گردشگري، بايد اصولي را مورد توجه جدي قرار داد، نخستين اصل، مساله فرهنگي است. بايد توجه داشت كه با طبيعت زيبا و آثار تاريخي دوره گذشته نمي‌توان گردشگر جذب كرد. يكي از شرايط لازم براي جذب گردشگر وجود فرهنگ لازم در اين زمينه است.» مسعود سلطاني‌فر رييس سازمان ميراث فرهنگي در سخنانش در آيين گراميداشت روز جهاني گردشگري گفت: «صنعت گردشگري در يك نگاه عام و كلي از دو منظر فرهنگي – اجتماعي و اقتصادي داراي اهميت است: از جنبه فرهنگي و اجتماعي، گردشگري به عنوان ابزاري قوي در اختيار ديپلماسي عمومي كشورها، موجب آشنايي و ايجاد تعامل ميان ملت‌ها، فرهنگ‌ها و اقوام گوناگون مي‌شود. اما گردشگري از نقطه نظر اقتصادي روز به روز ضرورت و اهميت بيشتري براي كشورهاي دنيا پيدا مي‌كند. .» در سالن ورودي مركز همايش‌هاي صدا و سيما تصاويري قاب گرفته شده‌اند كه افراد با شرايط خاص و به ويژه معلولين را از زواياي گوناگون در سفر نشان مي‌دهد، شعار جهاني امسال روز جهاني گردشگري در دنيا «گردشگري براي همه» است و تاكيد ويژه كشورها در اين روز توجه به افراد با شرايط جسمي خاص است. در اين همايش دقايقي كوتاه تريبون در اختيار سهيل معيني، رييس انجمن «باور» قرار گرفت تا به مناسبت اين نام‌گذاري، از مشكلات معلولين در حوزه گردشگري بگويد: «به نيابت از ميليون‌ها هموطني كه داراي معلوليت‌هاي جسمي هستند، اين سوال را از سازمان ميراث فرهنگي دارم كه گردشگري براي همه را كجا ديده‌ايد؟ آيا در سياستگذاري‌هاي سازمان معلولين جايي دارند؟ در تدوين سند جامع توسعه گردشگري پيوست گردشگري دسترسي‌پذير وجود دارد؟ باعث تاسف است ما در كشورهاي ديگر وقتي به بازديد آثار تاريخي مي‌رويم، سيستم صوتي و راهنمايان آموزش‌ديده براي راهنمايي افراد با شرايط خاص دارند، اما در كشور ما كه جزو 10 كشور اول جذب گردشگر است، هنوز اين اتفاق نيفتاده است. در سرويس‌هاي بهداشتي هتل‌ها براي افرادي كه داراي ويلچر هستند هيچ فكري نشده است. اتوبوس‌هاي ويژه‌اي نداريم كه در سفرها بخواهيم افراد داراي معلوليت را جابه‌جا كنيم.»روز گذشته آيين گراميداشت روز جهاني گردشگري پس از سال‌ها شاهد حضور مقامات ارشد كشور بود، و همين حضور نشان‌دهنده نگاه ويژه به بخش گردشگري بود، چرا كه در هيچ دوره‌اي در آيين بزرگداشت روز جهاني موزه و ميراث فرهنگي، يا روز جهاني صنايع دستي، سازمان ميراث فرهنگي ميزبان اين تعداد از مسوولان ارشد كشور نبوده است. البته شايد هم اين نتيجه آفاتي است كه ميراث دولت گذشته از ادغام سازمان‌ها و ارگان‌ها است، در ادغام‌هاي غيركارشناسي كه در دولت نهم و دهم اتفاق افتاد، در سازمان‌ها همواره يك يا چند بخش مورد بي‌توجهي قرار گرفته و تمركز مديران ارشد تنها بر يك بخش قرار مي‌گيرد و باقي بخش‌ها مورد كم‌لطفي واقع مي‌شوند. همانطور كه در نگاه دولت يازدهم از سه حوزه ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري به دلايل مختلف از جمله جايگزين كردن گردشگري به جاي درآمد نفتي، نظر دولتمردان و مديران متوجه گردشگري است، اما يادآوري اين نكته هم ضروري است كه يكي از مهم‌ترين جاذبه‌هايي كه گردشگران را براي سفر به ايران ترغيب مي‌كند، ميراث فرهنگي ملموس و ناملموس ايران است.