مطهري:
مداحان نبايد ابزار دست گروههاي سياسي واقع شوند
گروه سياسي| مداحي و مرثيهسرايي براي شهداي كربلا جز تفكيك ناپذير ماه محرم و مراسم عزاداري است اما چند سالي است كه بحث سوءاستفاده برخي مداحان از موقعيت ويژهاي كه در اين شبها دارند مطرح است. مداحاني كه در مراسمهاي عزاداري تمام قد وارد عرصههاي سياست ميشوند، نسبت به برخي سياستمداران فحاشي ميكنند و حتي گاه خواستار مرگ چهرههاي سياسي ميشوند. اگرچه اين موضوع براي عدهاي خوشايند است و امروز مداحان را به عنوان تريبون و اهرمي براي خود ميدانند اما در اين ميان هستند كساني كه فارغ از بازيهاي سياسي ميانديشند و معتقدند استفاده ابزاري از مراسمهاي عزاداري و احساسات ديني مردم براي رسيدن به اهداف سياسي نخستين ضربه را متوجه دين و ارزشهاي ديني ميكند. اگر تا همين چند دهه قبل مداحان حلقه وصل ميان روحانيون و جامعه بودند امروز اما برخي خود را همسطح با روحانيون ميدانند و گاه برخي اظهاراتشان حتي صداي برخي مراجع را نيز بلند ميكند، از همين رو است كه هر سال با آغاز ماه محرم هشدارها در اين مورد نيز از قم بالا ميگيرد. با همه اينها امروز مداحاني داريم كه در مراسمهايي كه با هدف عزاداري و زنده نگه داشتن عاشورا برقرار ميشود بيش از هر چيز صحبتهاي سياسي مطرح ميكنند. نايبرييس مجلس اگرچه ميگويد مداحان هم مانند ساير اقشار جامعه حق اظهارنظر درباره مسائل سياسي روز را دارند و حتي ارايه ليست جداگانه مداحان در انتخابات را بلامانع ميداند، اما معتقد است ورود مداحان به مسائل سياسي كه پيوند مستقيم با كسب قدرت دارد، ممكن است از ميزان تاثيرگذاري آنها بكاهد. علي مطهري در گفتوگويي كه با خانه ملت داشته، وسيله قرار دادن واقعه كربلا براي رسيدن به هدفهاي سياسي و اجتماعي را خلاف منظور اولياي دين دانست. مطهري ميگويد: ما نميتوانيم بگوييم مداحان حق ورود به مسائل سياسي و ارتباط دادن موضوع مداحي با مسائل روز را ندارند. مهم اين است كه مداحان ابزار دست گروههاي سياسي واقع نشوند و استقلال خودشان را حفظ كنند. مداحان هم مانند ساير اقشار جامعه حق دارند درباره مسائل سياسي روز اظهارنظر كنند و از نفوذ خود در برخي اقشار جامعه استفاده كنند؛ ولي مهم اين است كه موضع آنها درست است يا نه و كارشان براي خداست يا براي هواهاي نفساني. تشخيص اين امور با مردم است. او در ادامه افزود: اگر مداحي بلندگوي يك گروه سياسي شود از ميزان تاثيرگذاري او كاسته ميشود. هدف از مديحهسرايي و زنده نگاه داشتن واقعه كربلا و مصايب اهل بيت پيامبر(ص) كه توسط ائمه اطهار(ع) توصيه شده است، ابلاغ پيام حادثه كربلا و احياي اسلام راستين و نخستين است. طبعا وسيله قرار دادن واقعه كربلا براي رسيدن به هدفهاي سياسي و اجتماعي فردي و گروهي خلاف منظور اولياي دين است. مطهري با بيان اينكه نميتوان مداحان را از ورود در كارهايي كه به عقيده آنها درست است و بايد اقدام كرد، منع كرد، گفت: رشد فكري و اجتماعي مخاطبان آنها بايد به ميزاني باشد كه مواردي را كه مداحي احيانا ابزار دست يك گروه سياسي واقع شده است، تشخيص دهند و گمراه نشوند؛ و الا مادام كه مداحي از روي عقيده و با حسن نيت دست به يك اقدام سياسي يا اجتماعي ميزند، نميتوان او را نكوهش كرد. اكثر آنها از روي عقيده كار ميكنند منتها گاهي اطلاعات آنها ناقص است و گاهي هم ابزار دست افراد و گروههاي سياسي واقع ميشوند.
توفيق كمتر اصلاحطلبان در زمينه ارتباط با توده متدين و مسجدي
نايبرييس مجلس شوراي اسلامي در پاسخ به اين سوال كه، به نظر ميرسد جريان اصولگرا از منبر به عنوان يك رسانه سنتي بهرهگيري ميكند كه ميتواند از طريق آن، قشر متدين و مذهبي جامعه را با خود همراه كند، عملكرد جريان اصلاحطلب را در استفاده از ظرفيت مجالس مذهبي و منبرها تا چه حد موفق ميدانيد، گفت: از آنجا كه مناصب امامت جمعه و امامت جماعات كمتر در دست روحانيون اصلاحطلب است، طبعا آنها در اين زمينه و ايجاد ارتباط با توده متدين و مسجدي توفيق كمتري دارند و بايد اين نقص خود را برطرف كنند. البته اگر طرف مقابل به آنها ميدان بدهد. مطهري با تاييد اينكه جريان اصلاحطلب امكان بهرهبرداري از مجالس مذهبي و برگزاري آنها را ندارد، از ظرفيت شبكههاي پيامرسان اجتماعي همچون تلگرام، اينستاگرام، توييتر و... استفاده ميكند تا كمبود رسانهاي خود را بدين وسيله پوشش دهد، افزود: هرچند كه طرف مقابل هم از اين امكانات استفاده ميكند. اين هم راه موثري است و از اين طريق ميتوان با همه اقشار جامعه اعم از قشر متدين و قشر سهلانگار در مورد مذهب ارتباط برقرار كرد و پيامها را رساند و بر جامعه تاثير فكري و تربيتي و ديني گذاشت. البته تاثير منبر و خطابه كه در تاريخ شيعه سابقه طولاني دارد و با حادثه كربلا هم مرتبط است، تاثير ويژه ديگري است.
حجم برنامههاي مداحي در كشور بيش از اندازه لازم است
مطهري در پايان در خصوص كيفيت كار مداحان گفت: به نظر من مداحان بايد از مراجع رسمي يعني مراجع مرتبط با روحانيت مجوز كار بگيرند. حتما بايد دورههاي آموزشي را طي كنند و براي كار خود مجوز داشته باشند. اينطور نباشد كه در هر مسجدي و هر محفلي، هر كس كه دلش خواست پشت بلندگو قرار گيرد و شروع كند به نوحه خواندن و گاهي هم با آهنگهاي سخيف مناسب با مجالس لهو و لعب. وي افزود: مطلب ديگر اينكه حجم برنامههاي مداحي در كشور بيش از اندازه لازم است و مداحي تا حد زيادي جاي سخنراني و تحليل وقايع و بيان معارف اسلامي را گرفته است و به همين جهت تاثير بسياري از مجالس مذهبي ما كم شده و كمتر اثر آن را در رفتار و كردار مردم ميبينيم، چون بيشتر به پوسته و ظاهر پرداختهايم و از هسته و محتواي اسلام غافل ماندهايم.