اصلاحطلبان در ضيافت اجماع
ادامه از صفحه 14
اصلاحطلبي، جرياني اجتماعي است، نه جرياني ناظر به قدرت بنابراين اين جريان به دنبال مطالبات اجتماعي است.»او در سخنراني خود ريشه تاريخي اصلاحطلبي را بازشناسي كرد و گفت: «بازگشت به قانون و بازگشت به اصل انقلاب اسلامي و دوران طلايي انقلاب يكي از اصليترين اهداف اصلاحطلبي است. اصلاحطلبي در ماهيت خود بازگشت به اصول و اصالتها را دارد، همانطوري كه در طول تاريخ همه مصلحان و اصلاحطلبان نيز اينگونه بودهاند؛ امثال سيدجمالالدين اسدآبادي، آيتالله مطهري و آيتالله بهشتي و از ميان دانشگاهيان دكتر شريعتي و بازرگان. وي افزود:پيامبر مكرم اسلام(ص) نيز در زمان خود به تغيير سنتها در جامعه پرداخت اين تلاش تا حدي بود كه همه امامان شيعه نيز آن را دنبال كردند و بسياري از آنها به شهادت رسيدند. اين تلاش آنها در جهت تغيير اشرافيگري و قدرتي بود كه با تغيير در آن زمان مخالف بود و در برابر هر نوع تغييري ميايستاد. فساد، تبعيض عليه زنان، شرك و غيره كه پيامبر با آنها به مبارزه پرداخت به استناد حركت پيامبر تاثيري در حركت اصلاحطلبان امروز داشته است.»او در مورد اين حركت تاريخي و قدمت تاريخي اين جريان فكري گفت: «حركت پيامبر(ص) تدريجي، پروسهاي، اعتدالي و مبتني بر عقلانيت بود اما گروههاي واپسگرا به دليل در دست داشتن منصب و قدرت، غيرقابل انعطاف بودند و تلاش آنها در جهت عقبگرد جامعه بود، اما پيامبر(ص) و اميرالمومنين(ع) اين واپسگرايي را محكوم كردند. پروسه تاريخ نشاندهنده رويارويي هميشگي ميان اصلاحطلبان با كساني است كه به تغيير اعتقادي ندارند و اين تقابل هميشه وجود دارد و از بين نخواهد رفت اين مبارزه تا زماني كه انسان به ملاقات پروردگار خود نايل شود نيز ادامه دارد.»سيدهادي خامنهاي بعد از ريشهيابي تاريخي اصلاحات، ريشههاي فرهنگي اين حركت اجتماعي را مورد بررسي قرار داد: «انقلاب اسلامي انقلاب فرهنگي بود و امروز هم حركت ما حركتهايي فرهنگي است بنابراين سياسيترين كارها بايد كار فرهنگي باشد. مشكلات سياسي كشور ما از كمبودهاي فرهنگي و ناآشنايي با انديشه نخبگان شكلگرفته است اين در حالي است كه اصلاحطلبي شيوه اعتدالي است و بر پايه نظريات نخبگان است. اصلاح فرهنگ حكمراني، قانونپذيري و... همه و همه نيازمند كار فرهنگي است، زيرا همهچيز در فرهنگ، ريشه دارد و اگر اين اصلاح صورت بگيرد، روندها درست ميشود.» او بازگشت به قانون و بازگشت به اصل انقلاب اسلامي را از اصليترين اهداف اصلاحطلبي دانست و توضيح داد: «همانطور كه شاهديم امروزه افرادي با ريشههاي مستحكم از لحاظ روابط رنگ اصلاحاتي به خود گرفتهاند، هر چند ممكن است كه آنها در رده بنديهاي سياسي با اصلاحطلبان ارتباط كلاسيك نداشته باشند اما از آنجايي كه فكر و انديشه آنها اصلاحطلبي است ما آنها را اصلاحطلب ميدانيم. هر كسي به اصول اصلاحات معتقد باشد اصلاحطلب است، كساني كه گرايششان اصلاحطلبي باشد اما نام اصلاحطلب نداشته باشند چون شجاعت و شهامت پيگيري خواستههاي اصلاحطلبي را دارند، اصلاحطلب محسوب ميشوند بنابراين ميتوان گفت كساني چون علي مطهري اصلاحطلبند؛ پس دايره اصلاحطلبي بسيار وسيع است.» او همچنين اضافه كرد: «اصلاحطلبي با توجه به رابطههاي خود، يك گرايش شامل همه كساني است كه بر لزوم اصلاح و مديريت تاكيد دارد و هدفش از بين بردن همه زشتيهاست. اصلاحطلبي بيش از هر چيز به تفكر و انديشه اهميت ميدهد حتي به انديشه مخالفان خود، بنابراين در بحث انتخابات از آنجايي كه از راي استفاده ميشود، بايد اشاره كنم كه راي آن چيزي است كه هر انساني با چشمان عقل و انديشه خود رويت ميكند، بنابراين راي بايد از روي رويت باشد، پس انتخابات در مقوله اصلاحطلبانه با ترجمه اسلامي ناظر به راي واقعي مردم است. زماني كه حضرت علي(ع) بعد از رسيدن به خلافت، امور را در دست گرفت، پيشبرد كارها را براساس نظر آحاد مردم دانست؛ اين يك استراتژي است كه اعتقاد عميق عليبنابي طالب (ع) به مردم بود.»«راي مردم حقالناس است و همه مردم بايد در انتخابات شركت كنند، حتي كساني كه ما را قبول ندارند، شركت كنند و به كسي راي دهند كه قبولش دارند، نه آن كسي كه من ميگويم.» هادي خامنهاي با اشاره به نقل قولي از رهبري كه پيش از انتخابات 92 مطرح شد، بيان كرد كه «مميزين نبايد بيش از حد در صلاحيت و خرد مردم دخالت كنند و قيممابانه به جاي مردم تصميم نگيرند و كار را به مردم واگذار كنند، يك ضوابط كلي وجود دارد اما انتخابات واقعي در صورت واگذاري به راي مردم است بنابراين مسوولان بدون آنكه ذكر نام داشته باشند، اگر به سخنان رهبري اعتقاد دارند به اين صحبت اهميت دهند.»
آرزوي مجلسي در پناه قانون
«ما گذشتهايم از سالهاي ابتداي انقلاب كه زنان فقط براي حقوق خودشان تلاش ميكردند؛ الان زنان براي حقوق اجتماعي و سياسي همه ملت تلاش ميكنند» اين پاسخ راكعي به قليزاده، دبير اجرايي همايش بود، زماني كه دبير همايش سعي داشت مجموعه سخنرانان كمتر بر مطالبات شان تاكيد كنند تا فضا احساسي نشود. او صحبتش را به نمايندگي از زنان مسلمان نوانديش با آرزوهايي كه به تعبير خودش آرزوهاي كوچك تحقق پذيري هستند كه حالا خيلي بزرگ مينمايد، آغاز كرد. او همچنين در مورد مجلس نهم هم حرفهايي براي گفتن داشت و از نطق اخير علي مطهري حمايت كرد: «ما مجلسي در پناه قانون را آرزو داريم كه يك نماينده بتواند سخنانش را در چارچوب وظايف نمايندگياش بيان كند.» باقي صحبتهاي كوتاه راكعي اما در مورد سهم مشاركت زنان در فضاي سياسي كشور بود. او در اين مورد گفت: «سهم مشاركت زنان در فضاي سياسي كشور همچنان كمتر از 5 درصد است كه انتظار ميرود اين قضيه با نگاهي به آينده كشور و توسعه همهجانبه افزايش يابد. زنان از اوايل انقلاب نقش بسيار برجستهيي داشتهاند و ما ديگر نبايد حقوق خودمان را مطرح كنيم بلكه امروز حرف اول را در عرصه سياسي كشور ميزنيم و همه بايد آن را باور كنند. امام خميني همچون پيامبر به نقش زنان اعتقاد بسياري داشتند» او همچنين در مورد مسائل منطقهيي هم اظهارنظر كرد: «ما نگران مساله منطقه و جهان هستيم كه عدهيي به عنوان اسلام به اسم داعش فعاليتهايي ميكنند و تاكيد داريم كه بايد به طور خاص به مساله زنان در اين موضوعات بپردازيم. راكعي در پايان سخنانش يادآور شد كه ما زنان اصلاحطلب توقع داريم حداقل نيمي از ليست اصلاحطلبان به ما اختصاص يابد. وي اظهار كرد: «زنان هميشه در كابينه و مجلس حضور جدي داشتند و ما امروز توقع داريم نيمي از ليست اصلاحطلبان به آنها اختصاص يابد تا به حداقل به سرانه جهاني كه 30 درصد است، برسيم.»
صندوقهاي راي را شيشهيي كنيد
رهامي كه مسوول كميته انتخاباي شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات است نكاتي را در مورد راهبردهاي انتخاباتي بيان كرد. پيش از شروع صحبتهاي انتخاباتي اما يادآور شد «همايش امروز غايبيني دارد كه اميدواريم با تدبير مسوولان نظام در سمينارهاي آينده حضور داشته باشند.» او همچنين پيشنهادي را مطرح كرد: «پيشنهادي را همواره مطرح كردهام كه بسيار اهميت دارد و مجددا تكرار ميكنم. در همه دنيا از صندوقهاي شفاف شيشهيي استفاده ميشود كه همگي به داخل آن اشراف دارند، مضاف بر اينكه رايدهي الكترونيك به كار ميرود لذا بايد سعي كنيم به سمت اينها حركت كنيم.» رهامي هم در ميانه سخنرانياش به دغدغه انتخاباتي اصلاحطلبان كه رد صلاحيتهاي گسترده است اشاره كرد و گفت: «اميدوارم شوراي نگهبان مدافع حقوق مردم در برابر دولت و مرجعي براي شكايت باشد. اميدوارم وقت اينگونه نهادها به غربالگري نگذرد، چراكه غربالگري كار مردم است و غربالگري را بايد به مردم سپرد چراكه بايد دانست حق انتخاب مردم، حقالناس است.» او كه عضو كميته انتخاباتي شوراي هماهنگي و از بانيان برگزاري اين همايش است در مورد محدوديتهاي برگزاري همايش اصلاحطلبان گفت: «محدوديتهايي در برگزاري همايش وجود داشت كه اميدواريم در آينده اين محدوديتها از ميان برداشته شود چرا كه در اين همايش غيبت چند نفر كاملا مشهود است و صندليهايشان در اينجا خالي است كه اميدواريم آن عزيزان هم به ميان ما بازگردند.»بعد از صحبت در مورد محدوديتهاي برگزاري، رهامي به سراغ مجلس و انتخابات پيش رو رفت؛ موضوعي كه عامل اصلي اين گردهمايي اصلاحطلبانه بود: «مجلسي كه در قانون اساسي پيشبيني شده اختيارات زيادي در به وجود آوردن ساختار سياسي، اقتصادي و فرهنگي كشور دارد و همانطور كه امام خميني(ره) فرمودند اگر مجلس اصلاح شود كشور هم اصلاح ميشود و بايد دانست هيچ مقامي حق بهم زدن مجلس و احوال آن را ندارد. آنچه در كشور ما در حوزههاي اقتصادي و فرهنگي بر سر ملت ما آمد، بسيار تعجببرانگيز است كه بايد به بلوكهشدن سرمايهقانوني كشور ما در كشورهاي ديگر اشاره كرد؛ همچنين فسادهايي كه در اين دوران به وجود آمده به ضعف مجلس برميگردد كه كمسابقه بود؛ چند روز پيش هم با رفتار ساختارشكنانهيي در مجلس شاهد بوديم و نمايندگان مردم نتوانستند نظرات خود را آزادانه بازگو كنند. اگر كسي خطا ميكند بايد شهامت عذرخواهي داشته باشد كه متاسفانه اين موضوع در بين بعضيها وجود ندارد و اگر بخواهيم كشور اصلاح شود و دولت موفق شود و ثمره تلاش مردم در سال ۹۲ را ببينيم، بايد به مجلس برگرديم؛ همه ما گلايههايي درخصوص مجلس داريم و بايد تلاشي به مانند تلاش سال ۹۲ صورت گيرد، چرا كه رقيب براي رقيب فرش قرمز پهن نميكند...» او همچنين ادامه داد: «اينكه ما چه مجلسي ميخواهيم مهم است و ما مجلسي در تراز نظام جمهوري اسلامي ايران خواهانيم به گونهيي كه اگر شخص بيگانهيي در آن سوي دنيا اين مجلس را ديد يا حرفهايش را شنيد، به روح امام و تشكيلدهنده آن صلوات بفرستد و مجلسي ميخواهيم كه ادب و نزاكت داشته باشد، فرقي نميكند كه اصلاحطلب باشد يا اصولگرا اما بايد ادب، عقل و نزاكت در آن حاكم باشد. ما ابزاري به جز راي مردم در دست نداريم و مانند ديگران نيستيم كه از ابزار نظامي و قضايي استفاده كنيم و زماني كه تدبير درست داشته باشيم، سال ۹۲ ميشود، به طوري كه مردم در سال ۹۲ به تدبير اصلاحات راي دادند و در اينجا ميگويم كه ما دست رقيبانمان را ميفشاريم.» «چشم مردم به صندوقهاي راي است، نبايد مردم را مايوس كرد» اين جملهيي بود كه رهامي براي تشريح مسائل و مشكلاتي كه خاورميانه با آن درگير است به كار برد و توضيح داد: «لازمه حضور حداكثري مردم احزاب هستند و بايد دانست كه معدل خطاي خردجمعي كمتر از معدل خطاي بزرگان بوده است، لذا نقش تشكل حزبي بسيار حايز اهميت است به طوري كه درسال ۹۲ هم شايد به قواعد ائتلاف اعتنايي نشد اما باز هم وحدت حايز اهميت است.» او در پايان سخنانش گزارشي از عملكرد كميته انتخاباتي شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات نيز ارايه داد: «آنچه در جمعبندي جلسات بدان رسيديم اين است كه تلاش كنيم حداكثر مردم به پاي صندوقها بيايند تا بتوانيم درصد بيشتري از آرا را در سبد آرا كسب كنيم و اين درصد را افزايش دهيم و موضوع بعد اين است كه نبايد در اين مسير كوتاه بياييم و بايد بررسي كنيم كه كف انتخابات كجا و چيست؟ لذا تهران براي مابقي استانها تصميمگيرنده نيست چرا كه چهرههاي مناسبي در اين استانها وجود دارند كه بايد به ميدان بيايند و اگر هم حزبي در يك استان دفتر ندارد بايد دفترش دوباره برقرار و تاسيس شود. بايد كمك كنيم تا خروجي ما در تهران و شهرستانها در مجموع كساني كه در چرخه اصلاحات قرار ميگيرند، خروجي مناسب و بالايي باشد و اگر ميخواهيم كه سختي مردم در هشت سال گذشته، تكرار نشود، بايد مردم به پاي صندوق راي بروند.» رهامي در پاسخ به اين سوال كه آيا كميته انتخاباتي شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات برنامههاي خود را در شهرستانها آغاز كرده و افرادي را براي ورود به ليست انتخاباتي شناسايي كرده است، گفت: «هنوز به مرحله شناسايي نرسيده است اما شوراي هماهنگي راهكار آن را پيشبيني كرده است، ما بيشتر در باب روشها كار ميكنيم. افراد را در شهرستانها ما تعيين نميكنيم بلكه در هر شهرستاني توسط خود افرادي كه در آن شهرستان فعال هستند تعيين ميشود. ما درباره روشهاي ائتلاف نظر ميدهيم و اشخاص مورد نظر را همان محل تعيين ميكند ما در حال سازماندهي كردن هستيم. آييننامه كميته انتخابات تهران را تنظيم كرده ايم و در حال سازماندهي آييننامه كميته انتخابات شهرستانها نيز هستيم. من فكر ميكنم بتوانيم در فرصت باقي مانده به برنامه خوبي براي شهرستانها نيز برسيم.»
جريان اصلاحات هرگز متوقف نشده است
غريباني يكي از دبيران كل عضو شوراي هماهنگي اصلاحات بود كه به صورت داوطلب براي حاضرين سخنراني كرد. او در صحبتهايش به نمونههاي تاريخي از گفتههاي رهبري اشاره كرد كه در تاييد وجود و حضور گفتمان اصلاحطلبي در كشور بود. او يادآور شد: «رهبري در ديدار با مسوولان كشور در تاريخ 19/4/79 فرمودهاند نقطه مقابل اصلاحطلبي فساد است، بنده معتقدم اصلاحطلبي يك حقيقت لازم و ضروري است؛ اصلاحطلب نيروي مبارز خستگي ناپذير براي مقابله با انحطاط و عقب ماندگي است كه در اين صورت اصلاحات واقعي اتفاق خواهد افتاد آغاز اين مبارزه با فقر، فساد و تبعيض اگر با اين سه مبارزه شود اصلاحات به معناي حقيقي اصلاحات انقلاب اسلامي تحقق پيدا ميكند. همچنين در تاريخ 3/5/79 اصلاحطبان اصلاح امور كشور را از طريق قانونگرايي، مبارزه با فساد و از بين بردن تبعيض در برنامه كاري خود قرار دادهاند. شفاف سازي سياسي، اجتماعي و اقتصادي راه روشني براي جلوگيري از فساد و گسترش آن در جامعه است. بيان آزاد و آزادي بيان ميتواند به بر ملا شدن آسيبها منتج شده و راهكارها براي فشار گسترده را ببندد. ويژهخواريهاي سياسي، اجتماعي و اقتصادي در همه بخشهاي كشور دامن خواهد زد. در حوزه سياست داخلي نظارت استصوابي قدرت مردم را در اختيار جناحي خاص قرار ميدهد و شايستهسالاري و شايستهگرايي اتفاق نميافتد». غريباني در پايان به نقش خاتمي در جريان اصلاحات و همچنين ظرفيتهاي او اشاره كرد و گفت: خاتمي در جايگاه رهبري اصلاحات به عنوان فردي قابل قبول و احترام همه جريانهاي اصلاحطلب جامعه ايراني و نقش گفتوگوي تمدنها در سازمان ملل شدند و اگر همراهي با ايشان اتفاق ميافتاد در شرايط كنوني با استفاده از اين موضوع در منطقه خاورميانه كه چهرهيي خشن از اسلام به نمايش ميگذارند ميتوانستند گامي مهم در برونرفت منطقه از اين شرايط فراهم كنند.»
اصلاحطلبي و اصلاحطلبان هميشه ماندگار هستند و نابود نميشوند
آخرين سخنران قائممقام دبيركل حزب اعتماد ملي بود كه اعلام كرد قرار بر سخنراني او نبوده است اما براي اينكه به صورت نمادين از دبير كل اين حزب صحبتي بشود و ياد او زنده باشد پذيرفته است كه در اين همايش سخنران باشد. او هم مثل ساير سخنرانان از ريشههاي عميق و تاريخي جريان فكري اصلاحات سخن به ميان آورد و گفت: «اصلاحطلبي جريان زلال و مردمي و ريشهدار تاريخي است كه از پيامبران الهي تا اميرالمومنين و سيدالشهدا، انقلاب مشروطيت و انقلاب ايران به رهبري امام خميني را در بر ميگيرد. اصلاحطلبي و اصلاحطلبان هميشه ماندگار هستند و نابود نميشوند. اصلاحطلبي به هيچ جريان و شخصي وابسته نيست بلكه هميشه زنده است و ويژگيهاي خاصي دارد از جمله مردمداري، دستپاكي، صراحت، وحدتگرايي، مصلحتانديشي، اعتدالگرايي، شاخصههاي اصلاحات است. اصلاحطبان هميشه تحولخواه بوده و به وضع موجود رضايت نميدهند تا شايستگيها و حق حاكم شود علاوه بر آن نه تنها شرايط موجود را قبول ندارند، اجازه نميدهند تا شرايط به عقب و قهقرا حركت كند. اصلاحطلبان پيروان واقعي پيامبران و امامان هستند و هميشه پيرو خط امام و رهبر بودهاند.» او توصيههايي هم براي مسوولان كشور و دست اندركاران انتخابات داشت: «از مسوولان كشوري و همه نهادها تقاضا دارم در شرايط حساس كنوني كه دشمنان توطئههاي گوناگوني را عليه ملت ما طراحي كردهاند، به جاي دامن زدن به اختلافات با كرامت عفو و گذشت شرايط وحدت را فراهم آورند تا همه احزاب، اقوام و غيره در مقابله با توطئه دشمنان در كنار يكديگر قرار گيرند. از دستاندركاران انتخابات ميخواهم با كمال دقت از هم اكنون زمينه و بستر انتخابات را فراهم كنند. بعد از رحلت امام هميشه انتخابات محل چالشهايي بوده است و هزينههايي را محتمل شديم. نبايد طوري باشد كه هميشه با سوءظن و جهتگيري ناظران انتخابات همراه باشد.»منتجبنيا درباره طرح كلي انتخابات كه در مجمع تشخيص مصلحت نظام در حال بررسي است، گفت: «درخواست دارم قاعدهيي كه در قانون انتخابات و نظارت استصوابي شوراي نگهبان كه در دوره چهارم مجلس تصويب شده است، تغيير كند.» و در نهايت از تمام احزاب و گروههاي اصلاحطلب خواست در كليه شهرها و روستاها با كمال بردباري حول محور اصلاحات گردآيند و در مقابل از همه بزرگان اصلاحات خواست با بزرگواري زمينه اين اتحاد را فراهم آورند. او همچنين رقباي اصولگرا را هم مورد خطاب قرار داد و از برخورد مجلس با علي مطهري گلايه كرد: «در عرصه رقابت سياسي همه افراد ميتوانند با رعايت منافع ملي و غيره با يكديگر رقابت كنند پس بياييد و بياييم روي نقاط مثبت خود تاكيد كنيم و از تخريب دوري كنيم و اعتماد مردم را جلب كنيم و بدانيم كه ايران متعلق به همه ايرانيان است. آقاي مطهري آدم شجاع و دانشمندي هستند و بايد به اقدامات هنجارشكنان تذكر دهيم، لذا آرزو ميكنم اي كاش مرجعي بود كه اين بيقانوني و قانونشكني برخي نمايندگان را محكوم ميكرد.»در پايان اين همايش بيانيه جوانان اصلاحطلب و بيانيه پاياني همايش شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات خوانده شد.
پيام هاشمي رفسنجاني
همايش سراسري احزاب و تشكلهاي اصلاحطلب و معتدل كشور را در راستاي توسعه فعاليت احزاب و نهادهاي مدني به فال نيك ميگيريم و اميدواريم گردهماييها و نشستهايي از اين نوع بتواند به بسط و گسترش هر چه بيشتر فضاي همانديشي و تضارب آرا و انديشههاي متفاوت سياسي و اجتماعي جامعه كمك نمايد. اصولا التزام به نظام جمهوريت، مستلزم التزام به وجود احزاب و تشكلهاي سياسي قدرتمند و فراهم ساختن زمينه فعاليت رسمي و موثر آنها با سلايق مختلف داخل خانواده انقلاب و نظام اسلامي است و بدون وجود احزاب و نهادهاي سياسي مستقل از دولت و ساير قوا، امكان تعميق نظام جمهوريت و وصول به اهداف نهايي چنين نظامي ممكن نيست؛ احزابي كه بتوانند بطور موثر و قانونمند زمينه مشاركت آحاد شهروندان يك كشور را در تصميمگيريهاي كلان نظام جمهوري از قبيل انتخابات رياستجمهوري، انتخابات مجلس و ساير مسائل مهم سياسي و اقتصادي و اجتماعي فراهم سازند. در همين راستا ضرورت دارد كليه مسوولان دلسوز كشور و به خصوص دستاندركاران انتخابات، بسترهاي مناسب را براي جلب مشاركت حداكثري مردم از طرق مختلف، از جمله فراهم ساختن زمينه فعاليت رسمي و گسترده احزاب و تشكلهاي سياسي مهيا سازند و از اعمال شيوههايي كه موجب محدوديت حق انتخاب مردم و گردش آزاد و قانونمند قدرت ميشود خودداري كرده و خود را مكلف به اجراي قانون و حفظ حق انتخاب آزاد و رقابتي مردم كه حقيقتا «حقالناس» محسوب ميگردد، بدانند. در همين راستا تذكر چند نكته مهم را براي جمع حاضر در اين همايش، ساير دوستان، مردم و دلسوزان انقلاب ارزشمند اسلامي لازم ميدانم: 1- قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و تصريح چشمگير آن به اين امر كه گردش كليه امور اساسي مردم مبتني بر آراي مردم است از جمله ميراثهاي گرانبهاي بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران امام خميني (قدس سره) است و از اين حيث ضرورت دارد بر اجراي تام و تمام همه اصول قانون اساسي از جمله، فصل سوم آن مربوط به حقوق ملت تاكيد شود و از گرايشهايي تقليلگرايانه و اجراي حداقلي قانون اساسي پرهيز شود. 2- اصلاحطلبي و اعتدالگرايي در واقع ميراث جاودان و خط اصيل امام خميني (ره) است كه از طريق قرائت اصيل ايشان، حفظ ارزشهاي ديني، ملي و دفاع از وجوه اسلاميت و جمهوريت نظام كاملا هماهنگ بوده و در اين قرائت،هيچ اقدام و حاكميتي به نام دين، در غياب خواست و انتخاب مردم متصور نيست. اين تفكر و مبنا ميراثدار تلاش صد ساله روحانيون آگاه به شرايط زمان و مكان و روشنفكران دين باور در مسير تحقق جامعهيي آزاد، آباد، اخلاقمدار و عدالت محور و گشادهرو نسبت به همه دستاوردهاي عقلاني و علمي بشريت و متكي به اجتهادي پويا و راهگشا در مسير برپايي جامعهيي پيشرفته، مرفه و مردم سالار است. 3- ضرورت دارد دوستان بر حفظ و ارتقاي بنيانهاي وحدت ملي از طريق به رسميت شناختن حقوق حقه همه ملت از همه اقوام و مذاهب تاكيد ورزيده و نيز بر لزوم احترام و تضمين هر چه بيشتر حقوق مشروع زنان و فراهم ساختن امكانات مناسبتر حضور موثرتر آنان در عرصههاي مختلف جامعه و مديريتي كشور تلاش نمايند. 4- با توجه به آنچه در كشورهاي اسلامي منطقه، به خصوص كشورهاي همجوار به نام دين و اجراي احكام اسلام از حيث اعمال خشونت و ترويج فرقهگرايي و توسعه عقايد تكفيري ملاحظه ميشود، لازم است چنين نشستهايي نسبت به محكوميت هرگونه اقدام و اعمال خشونتآميز و تروريستي و باور به تقابل اين روشها و منشهاي خارج از سيره رهبران اصيل اديان ابراهيمي از طريق اعمال رسالت رحماني همه انبيا و بهويژه پيامبر گرامي اسلام و اصول وحياني اقدام نموده و خود نيز با تحمل و مدارا با ديدگاهها و انديشههاي مخالف در جهت هر چه بيشتر كاهش خشونت و افراطيگري و توسعه فضاي گفتمان و تضارب انديشه قدم بردارند. 5- احزاب و تشكلهاي سياسي ضمن حفظ و توسعه جايگاه احزاب و دفاع از حقوق قانوني نهادهاي مستقل كشور بر ضرورت حفظ احترام جايگاه رهبران ديني و سياسي و پيشكسوتان انقلاب و دوران سخت مبارزه كه همگي سرمايه عظيم اجتماعي و ملي محسوب ميشوند تاكيد ورزيده و از حضور و جايگاه اين سرمايههاي اجتماعي و ملي و احياي و تقويت فرهنگ تحزب و تحمل و مدارا و ارتقاي تشكيلات قانونمند و نيز نهادينه كردن تفكر و انديشههاي اصلاحطلبي و اعتدالگرايي حسن استفاده را بنمايند.