احياي هامون، زبان ديپلماسي قوي مي‌خواهد
از «هامون تا كوير»، نام برنامه‌اي است كه كارشناسان محيط زيست را جمع كرده تا از هاموني كه خشك شده و چيزي از آن نمانده حرف بزنند و راهكار بدهند به دولت كه شايد تنها گره نمردن هامون به دست رايزني‌هاي دولت با همسايه جنوب‌شرقي‌مان باز شود. اسماعيل كهرم، پرنده‌شناس، با حضور در اين نشست، با مرور سال‌هاي دهه 50، زماني كه هامون پرآب بود، تعداد پرندگان تالاب را 720 هزار بال اعلام كرد. مشاور رييس سازمان حفاظت محيط زيست در اين خصوص گفت: 6 سال پيش هم راهي هامون شدم، تنها 30 هزار تا پرنده مانده بود كه از ميان آنها 15 هزار تاي‌شان تير خورده بودند و وقتي نزديك‌شان مي‌شديم، نمي‌توانستند پرواز كنند و روي آب حركت مي‌كردند. او با برشمردن دليل خشكي هامون گفت: افغانستان سدهاي كمال خان و كجكي را روي رود هيرمند ساخت. در دهه 50، قرار بود 6 مترمكعب در ثانيه به ما آب بدهند كه يك قطره هم ندادند. حدود 240 هزار نفر حاشيه نشين هامون بودند، هم در ايران و هم در افغانستان. هامون يك تالاب بين‌المللي واقعي بود، حاشينه نشيناني بودند كه با غرور مي‌گفتند حاشيه‌نشين هامون هستيم، مثل محيط‌بان راهپيما كه بعدا محيط بان برجسته شد. اما بعدها مجبور شدند براي گاو و گوسفند و بزهاي‌شان از اداره غله زابل سهميه بگيرند، در حالي كه اگر هامون را اگر به چشم يك بانك يا كمپاني استخدام 240 هزار‌نفره درنظر مي‌گرفتيم، حاضر نبوديم ورشكست شود. به گفته او، در حال حاضر تنها زبان ديپلماسي قوي لازم است كه تالاب زنده شود. گاهي آب را براي لايروبي سدهاي‌شان باز مي‌كنند، مقداري تير و تخته و گل و لاي مي‌آيد. احياي هامون، خواسته مردم است.