اقدامات امريكا و تدابير ما
علي شكوهي
اين روزها بحث مصوبه اخير مجالس امريكا براي تمديد 10 ساله تحريم‌هاي موسوم به داماتو عليه ايران، موجي از اظهارات موافق و مخالف را به همراه آورد. برخي آن را كاملا مخالف برجام مي‌دانند و تمديد تحريم سابق را با تصويب يك تحريم تازه معادل تلقي مي‌كنند. برخي هم آن را مخالف برجام نمي‌دانند و معتقدند مطابق برجام، تحريم‌هاي مرتبط با مساله هسته‌اي بايد لغو شود و اين تحريم‌ها حدود 20 سال قبل تصويب شدند و تمديد آن خلاف برجام نيست. برخي هم معتقدند اين مصوبه شايد با بندهاي برجام در تعارض نباشد اما با روح برجام كه حل همه تحريم‌ها در قبال تضمين‌هاي ايران براي نساختن بمب هسته‌اي بود، تعارض دارد. هر چه باشد مي‌توان مطمئن بود كه از امريكاي دوره ترامپ انتظار ديگري نمي‌رود و اين كشور از اين پس اقداماتي را براي اعمال فشار بر جمهوري اسلامي در دستور كار خود قرار خواهد داد و ما بايد درباره نحوه مواجهه با شرايط جديد، فكر اساسي بكنيم.
نخستين نكته اين است كه قدرتمند بشويم و قدرتمند بمانيم. ديپلماسي نياز به پشتوانه قدرت و زور دارد و بدون آن به سختي مي‌تواند كارايي داشته باشد. منظور ما تنها توان نظامي و آمادگي رزمي نيست كه آن هم نياز است اما مردم سرمايه اصلي انقلابند و سرمايه اجتماعي، اصلي‌ترين نيازي است كه براي قدرتمندي بايد به آن تكيه كرد. تامين و حفظ سرمايه اجتماعي هم پيش‌نيازها و لوازمي دارد كه بايد به آن تن داد.
دومين نكته اين است كه با حاكم شدن ترامپ بر امريكا اين احتمال وجود دارد كه تصميمات نسنجيده و غلط و تند عليه جمهوري اسلامي بيشتر شود. تنها راه مقابله با اقدامات اينچنيني امريكا، تدبير سنجيده از سوي ما است و نيفتادن در چرخه اقدامات غلط متقابل كه قطعا خواست حاكمان جديد كاخ سفيد است و بر حجم مشكلات ما خواهد افزود.
سومين نكته اين است كه ما نبايد شروع‌كننده نقض برجام معرفي شويم بلكه بايد امريكا را در صورت نقض صريح برجام متهم و مطابق سازوكار در نظر گرفته شده محكوم كنيم. نقض برجام از سوي امريكا را هنگامي بايد به محاكم حقوقي بكشانيم كه از پيروزي خودمان مطمئن باشيم و اقناع ديگر كشورهاي طرف مذاكره و نهادهاي بين‌المللي ممكن باشد.