محور سخنان روحاني در مجلس چه بود؟
اجراي داماتو
نقض برجام است
گروه سياسي
چهل و هشتمين جلسه علني مجلس پر تب و تاب شروع شد. رييس‌جمهور براي ارايه لايحه بودجه سال 96 به مجلس آمد اما اعتراض نمايندگان خوزستان براي دقايقي سخنان رييس‌جمهور را قطع كرد. با اين حال اما ديروز روساي دو قوه چهره خنداني داشتند. علي لاريجاني چندين بار از رييس‌جمهور به خاطر ارايه به موقع بودجه تشكر كرد. اين آخرين سال بودجه نويسي دولت يازدهم است و براي همين رييس‌جمهور فرصت را مغتنم ديد تا از وضعيت اقتصادي كشور و عملكرد دولت بگويد. سخنان رييس‌جمهور سه بخش داشت. اول درباره نقطه آغاز كار دولت و شرايط كشور در نقطه ابتداي كارش گفت: «دولت يازدهم در شرايطي كار خود را آغاز كرد كه با وجود وفور درآمدهاي نفتي به دليل سوء مديريت‌هاي گذشته و تحريم‌هاي ظالمانه از نظر روابط اقتصادي و روابط خارجي به سر مي‌برد». اينكه «هيچ دولتي در ايران كار خود را با تورم بالاي 23 درصد آغاز نكرده در حالي كه در آغاز اين دولت نرخ تورم بالاي 40 درصد بود.» هم از نكات ديگر مورد نظر رييس‌جمهور بود. البته او بر اين نكته هم تاكيد كرد كه «دولت توانست عهد خود را وفا كند و تورم را تك رقمي كند. دستاورد تورم تك رقمي افتخاري است كه در تاريخ كشورمان براي دولت يازدهم باقي خواهد ماند.» به گفته او «دولت يازدهم در شرايطي كشور را به دست گرفت كه اقتصاد كشور از سال 84 تا 91 از بيماري رشد بدون اشتغال رنج مي‌برد؛ اين امر باعث شد كه خالص اشتغال در كشور تغيير نكرده و برابر صفر باشد اين در حالي بود كه در همين سال‌ها متولدين دهه 60 در مقياس بزرگ آماده ورود به بازار كار بودند؛ امري كه 60 سال گذشته در كشور بي‌سابقه بود.»
تحليل رييس‌جمهور از رشد اقتصادي
نكته سوم رشد اقتصادي بود كه رييس‌جمهور توضيح داد: «به جز دولت يازدهم هيچ دولتي بعد از جنگ تحميلي تا به حال كار خود را با نرخ رشد منفي اقتصادي آغاز نكرده است. در حالي كه اين دولت در شرايطي كار خود را آغاز كرد كه اقتصاد كشور دو سال پياپي رشد منفي را تجربه كرده بود. ركود سال‌هاي 91 و 92 رشد اقتصادي كشور را نيز تحت تاثير قرار داد و آن را كند كرده است.» اگرچه تدابير انديشيده شده از سوي دولت از عمق اين ركود كم كرد اما افت كم سابقه قيمت نفت از نيمه دوم سال 93 تاثير منفي شديدي بر اقتصاد و بودجه دولت بر جاي گذاشت. به گفته رييس‌جمهور: «با گشايش‌هاي برجام، توليد و صادرات نفت افزايش يافت و همين امر سبب شد تا كاهش قيمت نفت آثار منفي كمتري در كشور ما در مقايسه با بسياري از كشورهاي نفتي داشته باشد.» بهار امسال بنابر گزارش رسمي مركز آمار ايران رشد اقتصادي كشور به 4/4 درصد رسيد و رييس‌جمهور گفت: بخش صنعت كه در خلال ركود سال 91 و 92 بيشترين آسيب را ديده بود به رشد 2/4 درصدي رسيد.
جنجال محيط زيستي
بخش دوم سخنان رييس‌جمهور متوجه سياست خارجي و البته واكنش او به تصميم جديد امريكايي‌ها براي تمديد تحريم‌هاي ايران بود. رييس‌جمهور گفت: «برجام توافقي برد- برد براي همه طرف‌هاست و هركدام از كشورهاي طرف توافق كه در تقويت اجراي آن فعال‌تر باشند از اجراي آن بيشتر نفع خواهند برد. ما بهره‌گيري از فرصت‌هاي اقتصادي بين‌المللي و گسترش تعاملات اقتصادي با ساير كشور را حق خود مي‌دانيم و در اين زمينه منتظر اجازه هيچ كشوري نخواهيم بود.» حرف‌هاي رييس‌جمهور كه به سياست خارجي و موفقيت‌هاي دولت در اين بخش رسيد چند نماينده با فرياد به طرف تريبون و جايي كه رييس‌جمهور ايستاده بود، رفتند. همه تصور كردند كه باز هم دلواپسان! لابد تعاريف رييس‌جمهور از سياست خارجي و در كنار آن تصميم سناي امريكا براي تمديد تحريم ايران دوباره صداي دلواپسان را درآورده است. اما چند ثانيه بعد چهره برافروخته عبدالله سامري، نماينده خرمشهر در ميان نمايندگان پيدا شد. كم كم بقيه نمايندگان خوزستان هم به سامري اضافه شدند و معلوم شد كه موضوع يك اعتراض استاني است. جليل مختار نماينده آبادان، فريدون حسن وند نماينده انديمشك، عباس پاپي‌زاده نماينده دزفول، هدايت‌الله خادمي به همراه سامري فرياد مي‌زدند. اما صداي سامري از همه بلندتر بود. تا آنجا كه صداي سامري شنيده مي‌شد او فرياد مي‌زد: پنج ميليون نفر در خوزستان به دليل ريزگردها مي‌ميرند. روحاني ايستاده بود و نگاه مي‌كرد. علي لاريجاني رييس مجلس به آنها گفت: آقايان بنشينيد. اما سامري فرياد مي‌زد نمي‌نشينيم!. لاريجاني گفت: آخر اين‌طور حرف زدن درست است؟ روي صندلي‌تان بنشينيد. و بعد شروع كرد به نام بردن از تك تك آنها تا بنشينند. تعدادي از نمايندگان براي آرام كردن فضا جلو آمدند. بهروز نعمتي و وكيلي از هيات رييسه هم پايين آمدند. مسعود پزشكيان، نايب رييس مجلس هم به آنها اضافه شد تا نماينده ناآرام خوزستان را آرام كنند. سامري همان‌طور كه توسط نمايندگان از مقابل تريبون دور مي‌شد هر از گاه به طرف عقب برمي‌گشت و فرياد مي‌زد. اين دومين بار است كه رييس‌جمهور بعد از ارايه لايحه بودجه اعتراض دسته‌جمعي نمايندگان خوزستان را مي‌بيند. بار قبل هم وقتي ريس جمهور لايحه بودجه 93 را به مجلس آورد نمايندگان خوزستان در مجلس نهم در اعتراض به اين بودجه دسته جمعي استعفا كردند. اما هيات رييسه استعفاي آنها را نپذيرفت. آن‌طور كه علي ساري، نماينده اهواز بعد از جلسه به ايسنا گفته است اعتراض آنها به موضوع انتقال آب خوزستان بوده است و آنها با اين اعتراض مي‌خواستند تا رييس‌جمهور جلوي تامين منابع انتقال آب خوزستان را بگيرد. لاريجاني از رييس‌جمهور خواست تا سخنانش را ادامه دهد. هر چند همچنان سامري در حال فرياد زدن بود. رييس‌جمهور گفت: اولا گزارش‌هاي متعدد آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مويد اين واقعيت است كه از زمان اجرايي شدن برجام، جمهوري اسلامي ايران به تمامي تعهدات خود عمل كرده و به آنها پايبند بوده است. ثانيا جمهوري اسلامي ايران همان‌طور كه مقام معظم رهبري فرمودند، هيچگاه نقض‌كننده برجام نبوده و نخواهد بود. ما به تعهدات خود پايبنديم اما به عنوان رييس‌جمهور و رييس شوراي عالي امنيت ملي به صراحت اعلام مي‌كنم كه نقض برجام را از سوي هيچكدام از اعضاي 1+5 تحمل نخواهيم كرد و به آن پاسخ مناسب خواهيم داد. مصوبه اخير كنگره امريكا با برجام مغايرت دارد و ناقض آن است، لذا رييس‌جمهور امريكا موظف است با استفاده از اختيارات خود از تاييد و به ويژه اجراي آن جلوگيري كند. فريادهاي احسنت نمايندگان با شنيدن اين حرف‌ها به هوا رفت. اما نه به اندازه وقتي كه رييس‌جمهور گفت: «صريحا اعلام مي‌كنم چنانچه مصوبه اجرا شود نقض فاحش برجام بوده و پاسخ قاطعانه ما را به دنبال خواهد داشت. حتي امضاي آن توسط رييس‌جمهور امريكا را نيز خلاف تعهدات امريكا مي‌دانيم و با عكس العمل مقتضي روبه رو خواهد شد.» چون بعد از جملات رييس‌جمهور شعار مرگ بر امريكا و صلوات برخي ديگر از نمايندگان شروع شد. رييس‌جمهور اين را هم گفت كه هيات نظارت بر اجراي برجام در جلسه همين هفته خود در چارچوب مصوبات شوراي عالي امنيت ملي و قانون مصوب مجلس تصميمات لازم را خواهد گرفت و به اطلاع مردم خواهد رسيد.
تشكر لاريجاني از رييس‌جمهور
در بخش سوم هم رييس‌جمهور از ويژگي‌هاي بودجه 320هزارميلياردي سال 96 گفت. بنا به گفته رييس‌جمهور دولت برنامه جامعي را با هدف دستيابي به رشد اقتصادي فراگير، اشتغال‌زا و ضد فقر تدوين كرده كه بودجه سال 96نخستين گام از اين مجموعه اقدامات است. رييس‌جمهور گفت: با توجه به اينكه در سال ۹۶ ادامه رشد صادرات نفت همانند سال ۹۲ نخواهد بود استمرار رشد اقتصادي ايجاد شده در سال جاري مساله اصلي اقتصاد كشور است و تمامي سياست‌هاي اقتصادي كشور بايد حول اين هدف شكل گيرد. به همين منظور دولت بودجه سال ۹۶ را بر مبناي دو رسالت تهيه و تنظيم كرده كه رسالت اول ارايه خدمات از محل بودجه عمومي در بالاترين سطح كميت و كيفيت با توجه به محدوديت منابع و رسالت دوم اهرم كردن منابع بودجه دولتي براي فعال كردن و به حركت درآوردن بخش غيردولتي در جهت ايجاد رشد و تحرك اقتصادي است.» پس از پايان گزارش رييس دولت يازدهم از لايحه بودجه 96، علي لاريجاني براي چندين بار از روحاني براي ارايه به موقع لايحه بودجه تشكر كرد و گفت: تشكر مي‌كنيم از سخنان رييس‌جمهور و هيات همراه‌شان كه براي ارايه گزارش بودجه به مجلس آمدند. از اينكه دولت محترم در وقت مقرر لايحه بودجه را به مجلس ارايه كردند، تشكر مي‌كنيم.