مدير اداره كتاب:
كميته مخفي نداريم!
گروه فرهنگ و هنر | در شرايطي كه هر دو وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي دولت تدبير و اميد از اتاق فكرهاي پنهان سخن گفته بودند، مدير اداره كتاب اما وجود كميتههاي مخفي، درسايه و غيرمحسوس را رد كرد.
در آغاز علي جنتي بود كه در مراسم توديع و معارفهاش از اتاقهاي فكر پنهان كه موانعي را براي وزارت فرهنگ ايجاد ميكند، سخن گفته بود به فاصله اندكي هم سيد رضا صالحي اميري كه بر صندلي وزارت تكيه زد، لب به سخن گشود و گلايههايي مشابه را مطرح كرد.
با اين حال مديركل دفتر توسعه كتاب و كتابخواني معاونت فرهنگي اين وزارتخانه نظري متفاوت دارد. محمد سلگي در تازهترين سخنان خود با تشريح روند فعاليت كميته و شوراهاي نظارتي كتاب در اين دفتر، بر شفاف و قانوني بودن فعاليت همه كميتهها تاكيد كرده است.
به گفته او، در اين دفتر سه رده كميته و كارگروه فعاليت ميكنند؛ رده اول گروههاي كارشناسي متشكل از سرگروههاي بررسي كتاب و تعدادي از كارشناسان حوزه نشر و كتاب است. در اين رده ۱۰ گروه كارشناسي در حوزه بزرگسال و پنج گروه در حوزه كودك و نوجوان تعريف شده است.
سلگي توضيح داده است كه گروههاي كارشناسي، بررسي كتاب در مرحله نخست را بر عهده دارند كه در صورت تاييد كتاب، مجوز آن صادر ميشود و اگر اثري تاييد نشود، براي بررسي بيشتر به رده دوم ارسال ميشود.
در رده دوم نيز شوراي كتاب و كميته بررسي شكايات فعاليت ميكنند. هر كتاب در صورت مشروط يا تاييد نشدن از سوي گروههاي كارشناسي، با درخواست و اعتراض ناشر يا مولف در اين كميته يا شورا بررسي ميشود. در واقع اين كميته كه متصل به واحد رسيدگي به شكايات دفتر توسعه كتاب و كتابخواني است، به بررسي شكايت و اعتراض ناشر و مولف نسبت به ايرادات وارد شده بر كتاب ميپردازد. ضمن اينكه به اعتراضات رسيده در مورد متن و محتواي كتب منتشر شده نيز ميپردازد و موارد اصلاحي مغفول مانده را اعمال ميكند.
آن گونه كه مدير اداره كتاب گفته است، در رده عاليتر هيات نظارت بر نشر در دو گروه بزرگسال و كودك و نوجوان فعاليت ميكند كه در گروه بزرگسال به دليل كثرت اعضا لزوم تسريع در برپايي جلسات، جمع محدودتري (۷ نفره) به نام كميته تخصصي هيات نظارت تشكيل شده و فعال است. در بخش كودك و نوجوان اعضاي (۵ نفره) هيات نظارت كودك، كتابهاي مورد اختلاف را بررسي ميكنند و درباره آنها تصميم ميگيرند. در اين هيات نيز، هم به اعتراض ناشر نسبت به راي داوري رسيدگي ميشود هم نسبت به شكايت از متن و محتواي يك كتاب كه انتشار يافته و وارد جامعه شده است. در وضعيتي كه بسياري از نويسندگان معترض هستند كه دلايل رد شدن آثارشان به صورت مكتوب ارايه نميشود و حتي در مواردي به برخي از نويسندگان و مترجمان هيچ توضيحي درباره دلايل رد شدن آثار يا مميزي آنها گفته نميشود، سلگي بر عملكرد قانوني و شفاف همه اين كميتهها و مشخص بودن اعضايشان تاكيد دارد: « همه كميتهها و كارگروههاي تشكيل شده بر اساس قانون بوده و اعضاي آن مشخص است و بهطور مستمر تشكيل جلسه ميدهند و حتي در صورت نياز از ناشر يا مولف براي حضور در جلسه دعوت ميكنند. از اين رو فعاليت همه آنها شفاف بوده است. »
از نظر مديركل دفتر توسعه كتاب و كتابخواني، پيگيري و بررسي موارد اختلافي در رايهاي صادر شده از سوي كميته بررسي شكايات و شوراي كتاب و نيز بررسي كتابهايي با موضوعات خاص و پيچيده، مهمترين وظيفه كميتههاي تخصصي هيات نظارت در دوگروه بزرگسال وكودك و نوجوان است.
به گفته اين مدير، در حال حاضر هيات نظارت با حكم شوراي عالي انقلاب فرهنگي بر اساس قانون نشر تشكيل شده و اعضاي آن مشخص هستند و همه كميتههاي زيرمجموعه آن هم بر اساس قانون فعاليت ميكنند. در مصوبه قانون نشر تصريح شده است كه زيرنظر هيات نظارت ميتواند كميتههايي براي بررسي كتابها تشكيل شود و بر اساس همين قانون كميتههايي كه تشريح شد، فعاليت ميكنند.