در اين روش كه توييگر به مرده برگذري
عجب نباشد
اگر نعره آيد از كفنش
ديبا داودي
اينكه نويسنده بنويسد و انتظار ديده شدن نداشته باشد، عجيب است. مولف، خلق كند و برايش خوانده شدن يا خوانده نشدن نوشتههايش بياهميت باشد كمي دور از ذهن است زيرا نويسندهاي كه نوشتههايش را به دست انتشار ميسپارد اميد همنفسي با داستانهايش را در مخاطب نفس كشيده است و اگرنه ميشد خط به خط آنچه برايش شايد عمري زحمت كشيده باشد را در پستويي پنهان كند و نقدي و نظري و نفي يا تاييدي را نيز طلب نكند.
اما چه كتابي، كتاب موفق يا به تعبير درستتر پرفروش قلمداد ميشود؟ تعريف اين مورد در ايران قابل مقايسه با كشورهاي ديگر نيست. زيرا تيراژ و آمار و ارقام در ايران وضعيتي متفاوت را تجربه ميكند. براي مثال در امريكا و بسياري از كشورهاي اروپايي نظير آلمان، انگلستان يا فرانسه كتابي پرفروش به شمار ميرود كه در طول مدتي كمتر از يك هفته بتواند بيش از هزار نسخه در سايت آمازون بفروشد تا در فهرست 10 كتاب پرفروش قرار بگيرد. اما اين اعداد و ارقام در سنجشهاي والاستريتژورنال و نيويوركتايمز با فاصلهاي بسيار، بيشتر است. در والاستريتژورنال هر كتابي كه 3هزار نسخه از آن و در نيويوركتايمز 9هزار نسخه از آن طي يك هفته خريداري شوند، ميتوانند به فهرست كتب پرفروش وارد شده و بر سر جايگاه اول و دوم تا دهم رقابت كنند.
در ايران اما وضعيت گنگتر از اينهاست. بالطبع هر كتابي كه در مدت زماني كوتاه تجديد چاپ شود موفقتر است. فرضا كتابي در سال 1395 از ارديبهشت تا آذر 10 بار تجديد چاپ شد اما امكان بررسي دقيق تيراژهاي حقيقي در هر چاپ ميسر نيست و در خوشبينانهترين حالت اگر كتاب با تيراژ هزار نسخهاي منتشر شده باشد يعني بعد از گذشت هشت ماه توانسته است بيش از 10هزار نسخه بفروشد كه خب قياسش با نيويوركتايمز و والاستريت ژورنال نه جايز است و نه منطقي. اما ميشود تنها به دانستن وضعيت كشورهاي ديگر بسنده نكرد.
خبررساني را لزوما از ناشر طلب نكرد و مرجعي ساخت و منبعي تعريف كرد كه اين اعداد و ارقام را در ايران بازنشر دهد تا شايد به لطف ايجاد رقابت، به مدد شفافيت و ميل به موفقيت براي ارتقاي وضعيت فروش كتابهاي ناشران مختلف و حتي ناشر- مولفهايي كه ديگر تعدادشان خيلي هم كم نيست، ميل به خريد كتاب بيشتر شود و بيش از اين صنعت نشر را با بيماران در حال احتضار مقايسه نكرد و براي اندوه نيست و نابودي محتملش در آينده مرثيه نخواند.
* تيتر از اشعار سعدي انتخاب شده است