حملات همهجانبه تركيه عليه جنبش گولن
محمود فاضلي
حملات همهجانبه مقامات تركيه به مخالفين سياسي خود و از جمله شخص گولن در سطوح مختلف سياسي، اقتصادي و نظامي همچنان ادامه دارد و حتي اردوغان، رييسجمهور تركيه جنبش فتحالله گولن را همرديف گروههاي تروريستي داعش و پ.ك.ك خوانده است. آنكارا اين روحاني را مسوول كودتاي نافرجام 15 جولاي 2016 ميداند كه در جريان آن 248 تن كشته و 2200 تن نيز زخمي شدند.
مقامات دولتي و قضايي اين كشور در ماههاي اخير به اشكال مختلف به دنبال حذف مخالفين و هواداران اين جبنش در سطوح دانشگاهي، نظامي، قضايي و رسانهها هستند. اردوغان تاكيد دارد اين كشور در زمينه مبارزه با گروه تروريستي گولن پيشرفت چشمگيري به دست آورده و هرگز در اين مسير دچار سستي نخواهد شد. به باور او، كودتاي نافرجام موقعيت افراد ميهندوست و خائن در داخل و خارج كشور را براي تركيه آشكار كرد. اردوغان ميگويد گروه گولن همانند يك سلول سرطاني و مرموز در بين ما رشد كرده است و مبارزه با اين گروه تروريستي كه در 25 سال اخير مانند يك اختاپوس جهان را احاطه كرده است به هيچ عنوان كار آساني نيست و نياز به تلاش فراوان دارد.
به اعتقاد وزير كشور تركيه، هنوز بخش اندكي از اين گروه پاكسازي شدهاند. ايادي اين گروه در اعماق دولت رخنه كردهاند. سخنگوي دولت نيز بر پاكسازي دستگاههاي دولتي اين كشور از عوامل گروه گولن كه هنوز پايان نيافته تاكيد و اعتقاد دارد دولت تا زمان پاكسازي دستگاههاي دولتي از عوامل گروه فتحالله گولن و همه گروههاي تروريستي به ادامه وضعيت فوقالعاده نياز دارد. هيات دولت تركيه در نشست اخير خود نيز تصميم گرفت وضعيت فوقالعاده در اين كشور را پس از موافقت مجلس تركيه از 19 ژانويه به مدت سه ماه ديگر تمديد كند.
تركيه همچنين تلاش دارد فعاليتهاي اين جنبش را در كشورهاي مختلف جهان محدود يا متوقف كند. به دنبال درخواست تركيه از نيجريه براي بستن مدارس گولن، در حمله به يكي از شعبات كالجهاي گروه گولن در اين كشور محدوديتهايي براي آنها ايجاد شد. در مغرب نيز مدارس وابسته به گولن تعطيل شده است. منابع تركيه مدعياند همكاري گروههاي تروريستي داعش و گولن در موصل فاش شده است و نخستوزير تركيه نيز در چارچوب سفرش به اربيل، پس از ديدار با نخستوزير اقليم كردستان عراق از حمايتهاي بارزاني براي بستن مدارس گولن در اربيل تشكر و اعلام داشت: «حساسيت ما در مورد روند تحصيل دانشآموزان كاملا واضح و روشن است، اما عناصر اين گروه تروريستي از جمله مدير و صاحبان اين مدارس بايد پاكسازي شوند». در راستاي اقدامات مراكز ذيربط تركيه عليه مدارس گولن، مدرك تحصيلي اخذ شده از 29 دانشگاه در 17 كشور لغو شده است. در اين راستا مدرك تحصيلي دانشجوياني كه از اين دانشگاهها دريافت كردهاند، در تركيه اعتبار نداشته و همكاري با اين دانشگاهها ادامه نخواهد داشت.
در چارچوب محدوديتهاي ايجاد شده عليه هواداران گولن، تاكنون 25 هزار پليس اخراج شده و نزديك به 10 هزار پليس و كميسر كه خدمت سربازي نرفته بودند و كمتر از 10 سال در سازمان پليس مامور بودند، به خدمت سربازي فراخوانده شدند. ايجاد محدوديت براي طرفداران گولن به بخش اقتصادي تركيه نيز سرايت كرده است. 60 تن از كارفرمايان تركيه به ادعاي تامين مالي و جمعآوري پول براي گروه گولن و به اتهام عضويت در گروه تروريستي بازداشت شدند.
طبق گزارش شوراي عالي قضات و دادستانها و اسناد و مدارك درخواستي از سوي كميسيون بررسي كودتاي مجلس در پي وقوع اقدام به كودتاي نافرجام 15 جولاي توسط گروه گولن عليه دولت تركيه، تاكنون 3 هزار و 994 تن از قضات و دادستانها به دليل عضويت در اين گروه تعليق از خدمت شده و 3 هزار و 659 قاضي و دادستان نيز اخراج شدهاند. نهادهاي وابسته به دولت به نقل از يكي از اساتيد وابسته به گروه گولن كه از دوران تحصيلات راهنمايي به اين گروه خدمت ميكرد، اعتراف كرده است كه اين گروه جهت شانتاژ براي افسران، استانداران و بروكراتها، يك تيم فحشا متشكل از 3 هزار زن تشكيل داده است.
رييس سازمان ديانت تركيه به عنوان يك نهاد مذهبي وابسته به دولت كه در جريان كودتاي اخير در كنار دولت قرار گرفته است اخيرا با اشاره به اينكه گروه گولن به پروژه خدمت به فعاليتهاي استعماري تبديل شده است، مدعي شد كه اين ساختار براي مبارزه با جنبش و ساختارهاي مخالف خود استفاده از هر روشي را مباح دانسته و به هماهنگي با هر محيط و انجام فعاليتهاي پنهاني اهميت بسياري قايل است.
گلايه مقامات تركيه در حمايت امريكا از گولن نيز همچنان ادامه دارد. اردوغان اخيرا انتخاب يكي از افراد گولن به رياست يك دانشگاه در امريكا را مورد انتقاد قرار داد و آن را پايمال شدن ارزشهاي اروپايي معرفي كرد. وزارت دادگستري تركيه نيز مدعي است امريكا پرونده درخواست بازداشت موقت و استرداد گولن كه از سوي وزارت دادگستري تركيه به مقامات امريكايي ارايه شده است را هنوز به دادگاههاي ذيربط ارايه نكرده و عملا هيچ اقدامي انجام نداده است. همچنين با وجود اقدامات تركيه، امريكا هنوز چهار پرونده مجزا كه از سوي وزارت دادگستري تركيه براي بازداشت موقت و استرداد گولن در تاريخ 19 جولاي گذشته به مقامات امريكايي تحويل داده شده است و نيز درخواست تركيه براي بازداشت موقت گولن كه در تاريخ 10 سپتامبر ارايه شده است را براي وزارت دادگستري اين كشور ارسال نكرده است.
وزير خارجه تركيه پس از انتخاب ترامپ به عنوان رييسجمهوري منتخب امريكا تاكيد كرده است آنكارا دو خواسته از رييسجمهور منتخب امريكا دارد كه يكي استرداد گولن و دومي قطع همكاري با كردهاي سوريه عليه داعش است. آنكارا اعتقاد دارد دولت جديد امريكا اشتباهاتي كه دولت اوباما انجام داده بود را ادامه نخواهد داد چرا كه تركيه و امريكا دو شريك استراتژيك هستند كه ظرفيتها و قدرتهاي لازم براي ايجاد تاثيرات مثبت در منطقه را دارند.