انتقال آرام قدرت با خالي كردن خزانه ملت

گروه جهان| يحيي جامع را از هفته گذشته به عنوان رييس‌جمهور در تبعيد و سابق گامبيا مي‌شناسند؛ مردي كه روز شنبه با خروج از گامبيا به بيش از دو دهه حضور در قدرت در اين كشور پايان داد و براي سپري كردن مابقي عمر به گينه استوايي رفت. همه‌چيز تا اين لحظه به نظر دموكراتيك به نظر مي‌رسد. رييس‌جمهوري كه مردم او را نمي‌خواهند و قدرت را در يك روند دموكراتيك واگذار مي‌كند و مي‌رود. با اين همه چند روز پس از فاصله گرفتن از اتفاق‌هاي اين سوي پرده، تيم جديد در حال پرده‌برداري از پشت صحنه جابه‌جايي قدرت در گامبيا است. روز گذشته اعضاي دولت جديد گامبيا اعلام كردند كه يحيي جامع ميليون‌ها دلار از خزانه دولتي را در هفته‌هاي آخر بر سر قدرت بودنش برداشته و خزانه كشور را خالي رها كرده و رفته است. در حالي كه نيروهاي نظامي غرب آفريقا روز يكشنبه براي تامين امنيت آداما بارو به عنوان رييس‌جمهوري جديد اين كشور كوچك غرب آفريقا وارد گامبيا شدند، خبرهاي منتشر شده براي مردم اين كشور آفريقايي خوشحال‌كننده نيست. در حالي كه در توافق‌هاي اوليه تضمين‌هايي به يحيي جامع براي خروج از كشور داده شد اما روز گذشته معاون رييس‌جمهور جديد اعلام كرد كه يحيي جامع 11 ميليون دلار را از خزانه دولت به سرقت برده است. اين خبر براي مردم گامبيا به معناي غرق شدن در دريايي از مشكلات و بحران‌هاي مالي است.
در پي پيروزي آداما بارو در انتخابات رياست‌جمهوري دسامبر ۲۰۱۶ گامبيا، جامع اين نتايج را نپذيرفت و از قدرت كناره‌گيري نكرد و تنها بعد از تهديدهاي كشورهاي عضو اكوواس و تهديد به مقابله نظامي به گامبيا پذيرفت كه قدرت را واگذار كند. دولت جديد گامبيا از اكوواس مي‌خواهد تا نيروهايش را در اين كشور باقي بگذارد تا روند كشورداري در گامبيا تضمين شود. همزمان منتقدان نگراني خود را بابت پيشنهاد تامين تضمين براي آينده جامع از سوي سازمان ملل، اكوواس و اتحاديه آفريقا اعلام كرده‌اند. گينه استوايي كه رييس‌جمهوري سابق گامبيا در آن ساكن شده امضا‌كننده اساسنامه ديوان كيفري بين‌المللي نيست و به اين ترتيب در صورت متهم شدن جامع به نقض حقوق بشر يا ساير جرايم، گينه استوايي وي را مسترد نمي‌كند.
روز گذشته نيروهاي گروه اقتصادي غرب آفريقا معروف به اكوواس وارد مجتمع كاخ رياست‌جمهوري در پايتخت شدند و موجي از شادي با رفتن يحيي جامع و آمدن نيروهاي غرب آفريقا به كشور مشاهده مي‌شود. روزنامه واشنگتن‌پست روز گذشته در اين باره نوشت: روز شنبه در حالي كه هواپيماي حامل يحيي جامع در حال حركت‌هاي آخر روي زمين فرودگاه گامبيا بود، برخي از حاضران به چهره يحيي كه سرش را به شيشه هواپيما تكيه داده بود، خيره شدند. رييس‌جمهور گامبيا پس از 22 سال در حال ترك قدرت آن هم با اين شيوه و خروج از كشور بود اما لبخند بر لب داشت. اكنون مشخص شده است كه وي دليل بسيار خوبي براي شاد بودن داشته است. پيش از آنكه از كشور برود، ميليون‌ها دلار را از خزانه ملي منتقل كرده بود و هواپيمايي مملو از ماشين‌هاي گرانقيمت را به خارج از گامبيا فرستاده بود. معاون رييس‌جمهور جديد در نشست خبري در اين باره گفت: يحيي جامع در دو نوبت اقدام به ربودن 11 ميليون دلار از خزانه ملي كرده است. گامبيا در حال حاضر در يك بحران مالي جدي قرار دارد. تمام خزانه خالي شده است. هم بانك مركزي و هم وزارت دارايي اين مساله را تاييد كرده‌اند. يحيي جامع در 22 سال گذشته همواره سيستم حكومتداري پر زرق و برقي داشته و به زندگي در تجمل شهرت داشته است. اين در حالي است كه مردم گامبيا در اين دو دهه فقيرترين روزهاي خود را تجربه كردند. او كلكسيوني از رولرزرويس‌ها را بر‌اي خود جمع‌آوري كرده بود كه روي همه آنها نام و نام خانوادگي‌اش به شكل اختصاصي حك شده بود. يك منبع نزديك به رييس‌جمهور سابق گامبيا همچنين تاكيد كرده است كه وي در سال 2012 ميلادي خانه‌اي به ارزش سه و نيم ميليون دلار براي خود در مريلند خريداري كرده بود. دختر وي نيز در يك مدرسه خصوصي در منهتن تحصيل مي‌كند كه هزينه آن سالانه 40 هزار دلار است. وي روز شنبه در حالي كه كشورهاي مراكش و نيجريه هم به او پيشنهاد پناهندگي داده بودند به گينه استوايي رفت و البته واشنگتن‌پست مي‌نويسد كه از محل زندگي جديد يحيي خبري در دست نيست. يحيي پيش از آنكه كشور را ترك كند تمام تلاش خود را به كار گرفت تا با عفو بين‌الملل درباره بخشيده شدن تمام جرايمش در سال‌هاي حضور در قدرت به توافق برسد. گفته مي‌شود كه نتيجه تحقيقات درباره اينكه يحيي چگونه چنين ثروتي را جمع كرده است به‌زودي اعلام خواهد شد. دولت جديد اعلام كرده كه براي مشخص شدن سريع‌تر نتيجه اين تحقيقات گروه حقيقت‌ياب تشكيل خواهد داد. واشنگتن‌پست در گزارش خود در اين باره نوشته است: ثروت بي‌حد و حصر و زندگي پر زرق و برق در ميان رهبران كشورهاي آفريقايي امر رايجي است اما اخيرا روند به دادگاه كشانده شدن اعضاي خانواده‌هاي دولت‌هاي حاكم در اين منطقه آغاز شده است. به عنوان نمونه بلومبرگ ماه گذشته در گزارشي اعلام كرد كه رييس‌جمهور كنگو در حال حاضر رياست 70 كمپاني را بر عهده دارد و متهم به فساد اقتصادي است. همچنين نام همسر رابرت موگابه، رييس‌جمهور زيمبابوه نيز اخيرا در يك پرونده فساد مالي مطرح شده است.