استقلال سياسي در سايه انقلاب 57
اگر حضور و مشاركت مردم در سياست مي‌توانست بدون وقوع انقلاب محقق شود – كه البته در اين مورد هم ترديدهاي جدي وجود دارد- اما قطعا استقلال سياسي تنها در سايه انقلابي نظير آنچه در بهمن57 واقع شد مي‌توانست به دست آيد. چراكه سيطره قدرت‌هاي بزرگ به خصوص انگليس و امريكا بر حكومت ايران قبل از انقلاب آنقدر شده بود كه بر سركار آمدن هر قدرتي در ايران و بركناري‌اش و تداوم حكومت‌اش منوط به اراده آنها بود و باز اين سيطره به قدري عميق بود كه گاهي در جزيي‌ترين تصميمات نيز چاره‌اي جز اخذ رضا و رضايت آنان نبود.