امريكا مادر بمب‌هايش را
در افغانستان آزمايش كرد
ساعت نوزده و سي دقيقه پنجشنبه 13 آوريل 2017، ولسوالي اچين در ننگرهار افغانستان هدف قرار گرفته شد. بمب جي‌بي‌يو 43 به دستور مقام‌هاي وزارت دفاع امريكا (پنتاگون) عليه مواضع داعش مورد استفاده قرار گرفت. امريكا از سال 2001 درگير نبرد نظامي در افغانستان است پس پرتاب يك بمب ديگر نمي‌تواند چندان در صدر اخبار قرار بگيرد اما آنچه اين حمله را به صدر اخبار مي‌آورد نوع بمب استفاده‌شده است. پنتاگون با افتخار اعلام مي‌كند كه در افغانستان بزرگ‌ترين بمب غيراتمي خود را به كار برده است. البته فعلي كه در بسياري از رسانه‌ها براي اين عمليات به كار رفته؛ آزمايش كرده است، بود. به گزارش پنتاگون، بمب جي‌بي‌يو ۴۳، كه به مادر همه بمب‌ها معروف است، براي هدف گرفتن غارها و تونل‌هايي استفاده شده كه شبه‌نظاميان داعش در آنها پنهان شده بودند. اين بمب، با ۹ متر طول و حدود ۱۰ تن وزن، براي آن طراحي‌شده كه منطقه وسيعي از اهداف دشمن را تخريب كند و اثر رواني وحشتناكي بر نيروهاي دشمن بگذارد. هدف استفاده از اين بمب عظيم، به‌حداقل‌رساندن خطر براي نيروهاي افغان و امريكايي بوده است كه در اين منطقه در حال عمليات پاكسازي بوده‌اند. به گزارش بي‌بي سي، طراحي و توسعه جي‌بي‌يو ۴۳ از سال ۲۰۰۳ و جنگ عراق آغاز شد، اما اين بمب تا به حال در ميدان نبرد به كار نرفته بود. ظاهرا اين بمب را با هل‌دادن از عقب يك هواپيماي ترابري، روي هدف مي‌اندازند و گفته شده كه حدود ۱۶ ميليون دلار هزينه هركدام از اين بمب‌ها است. دونالد ترامپ، رييس‌جمهوري امريكا، پنجشنبه از پاسخ به اين سوال كه آيا خود وي دستور استفاده از اين بمب را صادر كرده يا نه خودداري كرد اما گفت كه به ارتش امريكا اختيارات كامل داده و به نيروهاي مسلح كشورش افتخار مي‌كند. ترامپ همچنين اين بمباران را يك واقعه موفقيت‌آميز ديگر خواند و گفت كه نمي‌داند آيا اين بمباران علامتي به كره شمالي است يا نه ولي تاكيد كرد كه مشكل كره شمالي نيز حل خواهد شد. اين اقدام دولت ترامپ كه مي‌توان آن را نخستين عمليات نظامي چهل و پنجمين رييس‌جمهور امريكا در افغانستان خواند با واكنش‌هاي متفاوتي در داخل افغانستان روبه رو شد. دونالد ترامپ در جريان رقابت‌هاي انتخاباتي و پس از آن از زمان حضور در كاخ سفيد بسيار به ندرت و موردي درباره افغانستان و جنگ نيمه تمام امريكا در اين كشور سخن گفته بود. سكوت سنگين ترامپ در اين خصوص عملا دولت افغانستان را نگران بي‌توجهي وي به اين پرونده كرده بود. همزمان سياست‌هاي كج‌دار و مريز باراك اوباما، رييس‌جمهور سابق در افغانستان، خلأ قدرتي را در اين كشور ايجاد كرده بود كه به نوعي زمين بازي را براي روس‌ها خالي كرده بود. در چنين شرايطي ناگهان خبر استفاده امريكا از چنين بمبي در افغانستان مي‌تواند نشانه ديگري از تمايل بسيار زياد دولت جديد امريكا به برخوردهاي نظامي باشد. ژنرال جان نيكلسون، فرمانده نيروهاي امريكايي و ناتو در افغانستان در مورد استفاده از مادر بمب‌ها در اين كشور مي‌گويد: ما از سلاح مناسب براي هدف مناسب استفاده كرديم. منطقه‌اي كه به آن حمله شد مين‌گذاري شده بود و جنگجويان داعش در آنجا در تونل‌هاي طويل پنهان شده بودند. نيروهاي بين‌المللي اجازه نمي‌دهند افغانستان به پناهگاه امني براي چنين گروه‌هايي تبديل شود. فرمانده نيروهاي امريكايي و ناتو در افغانستان تصريح كرد كه پرتاب بمب در هماهنگي با دولت افغانستان در جريان عملياتي كه اوايل ماه آوريل آغاز شده بود، صورت گرفته و آنها متعهد به ادامه عمليات مشترك با نيروهاي امنيتي افغان هستند. ارگ رياست‌جمهوري افغانستان تاييد كرد كه اين عمليات هوايي در هماهنگي با دولت افغانستان انجام شده است. وزارت دفاع افغانستان هم در اطلاعيه‌اي از مرگ ۳۶ نيروي داعش خبر داده است. شاه‌حسين مرتضوي، سرپرست دفتر سخنگوي دولت افغانستان در گفت‌وگو با بي‌بي‌سي توضيح داد كه دولت اين كشور در جريان اين حمله بوده است. او دراين خصوص گفت: محلي كه پرتاب بمب صورت گرفته، مين‌گذاري شده بود و عمليات زميني امكان نداشت؛ به همين دليل اين حمله براي رفع تهديدات داعش عليه نيروهاي امنيتي افغان صورت گرفته است. تروريست‌هاي داعش در غارها، تونل‌ها و استحكامات زيرزميني جابه‌جا شده بودند و اين حمله براي از ميان بردن آنها ضروري بود. سخنگوي وزارت دفاع افغانستان نيز با انتشار اطلاعيه‌اي گفته است كه در نتيجه اين حمله ۳۶ نيروي گروه موسوم به دولت اسلامي يا داعش كشته شده است. مقامات مي‌گويند صديق يار از فرماندهان داعش نيز در بين كشته‌شدگان است. براساس اين بيانيه، در اين حمله يك مركز مهم داعش، سه محل پنهان شدن آنها و مقادير زيادي سلاح و مهمات از بين رفته است. درحالي كه در حملات امريكايي‌ها با پهپادهاي بدون سرنشين، غيرنظاميان بسياري در افغانستان و پاكستان كشته شدند، وزارت دفاع افغانستان مي‌گويد در اين حمله به غيرنظاميان هيچ آسيبي نرسيده است. عبدالله عبدالله، رييس اجرايي افغانستان پس از موجي كه در رسانه‌هاي بين‌المللي بر سر مشروعيت آزمايش چنين بمبي در افغانستان به راه افتاد، در صفحه توييتر خود نوشت: اين حمله در هماهنگي با دولت افغانستان و زماني صورت گرفته بود كه غيرنظاميان در منطقه نبودند. عمليات مشترك ما نشان‌دهنده تلاش ما براي از بين بردن و پايان دادن به داعش و تروريسم و پناهگاه امن آنها در افغانستان است. برخي از تحليلگران مي‌گويند كه پرتاب بمب ۱۰ تني در پايگاه اصلي داعش در افغانستان مي‌تواند نشانه آن باشد كه دونالد ترامپ مي‌خواهد بگويد با افراط‌گرايان اسلامي در اين كشور شوخي ندارد و براي مبارزه با آنها اراده خود را محكم كرده است. پيش از اين نيروهاي حمايت قاطع به رهبري ناتو در افغانستان اعلام كرده بودند كه ۲۰۱۷ را به سال پايان عمر داعش در افغانستان تبديل خواهند كرد و حالا نشانه‌هايي از استراتژي جديد به چشم مي‌خورد. اشرف غني، رييس‌جمهور افغانستان نيز با دفاع از اين حمله از هماهنگي عمليات با نيروهاي افغان گفته است. حامد كرزي، رييس‌جمهور سابق افغانستان اما در زمره مخالفان اين اقدام نظامي امريكا است. وي در حساب كاربري خود در توييتر نوشت: اين جنگ عليه تروريسم نيست بلكه استفاده غيرانساني و بي‌رحمانه از كشور ما براي آزمايش تسليحات جديد خطرناك است.