اصولگرايان تاكتيك ترامپ را در پيش گرفتهاند؟
البرز حبيبي
تحليلگران معتقدند رمز موفقيت چشمگير كمپين اوباما و دموكراتها در دو انتخابات پيدرپي رياستجمهوري در سال ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲ ميلادي، بهكارگيري ظرفيت رسانههاي مجازي نوپا بود. دموكراتها در جريان آن انتخابات از شبكههاي اجتماعياي چون توييتر و فيسبوك براي تبليغات انتخاباتي، سازماندهي هواداران، عضوگيري و... به بهترين شكل ممكن استفاده كردند تا پرطرفدارترين صفحات متعلق به اوباماي دموكرات باشد.
اما ديري نپاييد كه جمهوريخواهان در شبكههاي اجتماعي ورق را به نفع خود برگرداندند بهطوريكه در انتخابات رياستجمهوري سال گذشته، تعداد هواداران توييتري ميلياردر نه چندان شناخته شدهاي چون ترامپ از تعداد فالوئرهاي توييتري رقيب دموكراتش هيلاري كلينتون، بانوي اول و وزير خارجه سابق امريكا خيلي زود جلو زد. گفته ميشد تعداد روباتهاي توييتري هوادار ترامپ سه برابر كلينتون بود.
همچنين هواداران ترامپ با بمباران تبليغاتي، بزرگنمايي اشتباهات و نقاط ضعف رقبا، دروغپردازي و انتشار اخبار جعلي (fake news) عليه كلينتون در فيسبوك و... توانستند در افكار عمومي پيش بيفتند. وگرنه چه كسي گمان ميكرد جمهوريخواهاني كه دولت مورد حمايتشان ۸ سال قبل يك زمين سوخته و اقتصاد ورشكسته را در اوج ركود، بحران مالي و حواشي جنگ عراق و افغانستان به اوباماي دموكرات تحويل داده بود، دوباره بر سر كار آيند؟ چه كسي گمان ميكرد دموكراتهايي كه در اين ۸ سال دست به آواربرداري و ترميم زده، اكثر شاخصهاي منفي از جمله رشد اقتصادي را به طور پايدار مثبت كرده، با ايجاد بيش از 11 ميليون شغل- يعني 9 برابر تمام مشاغل ايجاد شده در دولت جمهوريخواه بوش - بيكاري را از 10% به كمتر از 5% ،كاهش داده و بهجاي لشكركشيهاي پرهزينه در سرزمينهاي دوردست، به امريكاييها بيمه همگاني و رفاه اجتماعي هديه دادهاند، اينچنين مورد غضب رايدهندگان قرار گيرند؟
تنها وقتي ايالتهاي دموكرات در انتخابات يكي پس از ديگري به چنگ جمهوريخواهان افتاد و كلينتون مقابل ترامپ شكست خورد، دموكراتها متوجه ترفندهاي تبليغاتي جمهوريخواهان شدند. ترفندهايي بر پايه دروغپردازي و تخريب. هر چند ديگر كار از كار گذشته بود و اين پديده جديد ضربه خود را به گردش آزاد اطلاعات و دموكراسي در اين كشور وارد كرده بود و تنها كاري كه از دست اوباما بعد از انتخابات برآمد تذكر به مديرعامل فيسبوك براي برخورد با پديده fake news بود.
حال چند ماه بعد از انتخابات امريكا، به نظر ميرسد اصولگرايان در ايران هم بعد از شكست در انتخابات رياستجمهوري ۹۲ و مجلس ۹۴، نقطه قوت اصلاحطلبان را پيدا كرده و با سرمايهگذاري چشمگير روي رسانههاي اجتماعي و شبكههاي پيامرساني چون اينستاگرام و تلگرام از يك سو و ارعاب و توقيف كانالها و رسانههاي رقيب، در اين مدت يك گام پيش افتادهاند. به طوري كه تعداد اعضاي كانالهاي اصلاحطلب و حامي دولت به دليل نداشتن پشتوانه مالي در مقايسه با اصولگرايان بسيار ناچيز است. بسياري از ناظران بعد از انتخابات 94 به درستي گفتند تلگرام برنده واقعي انتخابات بود. به نظر ميرسد در اين مدت هم اصلاحطلبان رقيب را در ميدان فضاي مجازي دستكم گرفتهاند و در حال تكرار اشتباه دموكراتها هستند. از تيم رسانهاي ضعيف دولت روحاني كه آبي گرم نميشود چرا كه دولت آنقدر دغدغه دارد و مشغول آواربرداري ميراث بجا مانده از دولت اصولگراي قبل است، كه بودجهاي براي ولخرجي تبليغاتي ندارد. در اين ميان اين خود شهروندان هستند كه ميتوانند بار اصلي اطلاعرساني را به دوش بكشند.
شواهد نشان ميدهد اصولگرايان در ماههاي اخير همچون ترامپ مستندات، آمارهاي رسمي و شاخصهاي اقتصادي را زير سوال ميبرند، در مورد تخلفات و مفاسدي چون فيشهاي نامتعارف كه مجموعا 23 ميليارد تومان- معادل يكچهارصدم فساد نفتي دولت قبل بود و همگي به خزانه برگشت- بزرگنمايي و براي نزديكان رييسجمهور حاشيهسازي ميكنند، بسياري از مشكلاتي را كه ميراث دولت اصولگراي سابق است عليه روحاني علم كرده و در بوق و كرنا ميكنند، مدام از تعطيلي كارخانه ها- در آخرين مورد مثلا كارخانه داروگر- ميگويند و به خوبي آگاهند تكذيبيههاي ديرهنگام رسانههاي فشل حامي دولت به اندازه كافي برد تبليغاتي ندارد و مردم اعتماد خود را به تكذيبيهها از دست دادهاند.
آنچه آنها نميخواهند مردم بدانند افزايش رشد اقتصادي از منفي 7 درصد به مثبت 8 درصد، كاهش تورم از 40 درصد به 8 درصد، كاهش هزينههاي درمان، دو برابر شدن صادرات نفت، مثبت شدن تراز تجاري براي نخستين بار در 60 سال اخير، افزايش 60 درصدي توليد خودرو و صادرات پتروشيمي، خودكفايي در توليد گندم، بنزين و گازوييل، افزايش حدود 30 درصدي تعداد روزهاي سالم و پاك در كلانشهرها، رشد 50 درصدي ورود گردشگران خارجي، جذب بيش از 12 ميليارد دلار سرمايهگذاري خارجي در پسابرجام و... است.