واكنش كاربران شبكههاي اجتماعي: روز اسحاق
روز گذشته از ساعت 15 صحنه ورود يك به يك نامزدهاي انتخابات رياستجمهوري از صداوسيما پخش شد. همزمان با چيده شدن مقدمات آغاز نخستين مناظره تلويزيوني 6 نامزد، مترادف شد با دستبه كار شدن كاربران شبكههاي اجتماعي به خصوص در توييتر، اظهارنظرها از نوع ورود و تعداد ماشينهاي همراه هر كانديدا شروع شد و همزمان با آغاز مناظره به تحليل و اشاره كردن به موضوعات اجتماعي مطرح شده توسط هر كانديدا رسيد. حجم انبوه توييتها سبب شد تا كمتر از نيم ساعت از آغاز صحبتهاي نامزدهاي رياستجمهوري، هشتگ # مناظره بعدازظهر ديروز تبديل به ترند جهاني شود.
همزمان با پخش زنده مناظرهها رسانههاي گوناگون هم شروع به استفاده از فضاي توييتر كردند تا بحثهايي كه از سوي مجري برنامه مطرح و توسط كانديداها به آنها پاسخ داده ميشد پوشش دهند. همزمان كاربران گوناگون جملههاي كليدي را همراه با تحليلهاي جدي و طنز خود منتشر ميكردند. يكي از نخستين مباحث مطرح شده كه هم به صورت گسترده از سوي حساب كاربري رسانهها بازتاب داده شد و هم بازخورد فراواني ميان كاربران داشت مربوط ميشد به بحث فرارهاي مالياتي كه از سوي ابراهيم رييسي مطرح شد. با مطرح شدن اين بحث عمده توجه كاربران متوجه مشكلاتي شد كه در سالهاي اخير در مورد معافيت آستان قدس رضوي وجود داشته است و اين موضوع به ميان آمد كه ساير نامزدهاي شركتكننده بايد در خصوص پرداخت ماليات، توليت آستان قدس را مورد سوال قرار دهند.
« چهار درصد در جامعه همهچيز دارند و ۹۶ درصد هيچ چيز ندارند.» اين جمله كه محمدباقر قاليباف، ديگر نامزد شركتكننده در مناظره بارها تكرار كرد موجب شد تا كاربران روي اين جمله مانور بدهند و بحث واگذاريهاي زمين و املاك توسط شهرداري تهران را پيش بكشند و بپرسند قاليباف در كنار كداميك از اين درصدهايي كه خودش اعلام كرده ايستاده است. اما از يك سوم ابتدايي مناظره به بعد بدون شك، گوي و ميدان شبكههاي اجتماعي در اختيار اسحاق جهانگيري بود؛ نامزد انتخابات دوازدهم رياستجمهوري كه نحوه حضورش در اين برنامه و به چالش كشيدن شهردار تهران سبب شد تا خيلي زود حواس همه را متوجه خودش كند: «من ميگم روحاني به نفع جهانگيري بكشه كنار» هواداران حسن روحاني آنقدر از نوع دفاع غيرمستقيم او از روحاني و تاختن به قاليباف به هيجان آمده بودند كه به طنز موضوع كنارهگيري روحاني به نفع او را مطرح ميكردند. از سوي ديگر در يكسري از اظهارنظرهاي جديتر اين مساله به ميان آمد كه اسحاق جهانگيري با شركت در اين مناظرهها ميتواند تبديل به گزينه مناسبي براي رياستجمهوري در سال 1400 باشد. «كساني كه به سفارت عربستان حمله كردند الان در ستاد كدام كانديدا فعاليت ميكنند؟» اين اشاره جهانگيري به ماجراي حمله به سفارت عربستان بازخورد گستردهاي داشت، عكسهاي چهره اصلي حمله به سفارت در كنار قاليباف بارها دستبه دست شدند. صحبت از محيطزيست كه به ميان آمد ديگر تنها كاربران عادي نبودند بلكه معصومه ابتكار، رييس سازمان محيط زيست هم دست به كار شد و در توييتر به قاليباف پاسخ داد. او با انتشار نمودار هواي شيراز در واكنش به شهردار تهران كه دولت را متهم كرده بود به اينكه هواي تنفس را از مردم گرفته، نوشت: «آقاي قاليباف! در سال 95 شهروندان شيرازي 16 درصد بيشتر از سال 92 نفس راحت كشيدند. شيراز پارسال هيچ روز سالمي نداشت.»
«به نظر شما كدام كانديدا پيروز مناظره بود؟» برخي فعالان رسانهاي حاضر در توييتر با پايان مناظره، نظرسنجيهاي آنلاين را در حساب كاربري خود منتشر كردند تا برآوردي كلي از نظر مخاطبان نسبت به نخستين مناظره انجام شده داشته باشند. در اغلب اين نظرسنجيها اسحاق جهانگيري راي بيشتري نسبت به رقباي خود كسب كرد. در ميان بحث و جدلهاي مناظره ميان قاليباف، جهانگيري و روحاني كاربران به نقش نسبتا خنثي رييسي اشاره داشتند، كانديدايي كه از نظر آنها قرار است جديترين رقيب روحاني باشد. نحوه حرف زدن و سوال پرسيدن ميرسليم و در حاشيه بودن كلي هاشميطبا هم از ديد برخي كاربران دور نماند. پايان مناظره با جدل لفظي كوتاه ميان قاليباف و روحاني سبب شد كه قاليباف بگويد: «پديدهاي داريم كه درمقابل دوربين دروغ ميگويد.» اين جمله قاليباف كه نقل قول مشهوري بود كه در مناظرات انتخاباتي سال 88 خطاب به محمود احمدينژاد بيان شده بود سبب خشم و انتقاد گسترده عليه قاليباف شد؛ كاربران منتقد، شهردار تهران را متهم كردند كه براي مقابله با رقيب خود، به نقلقولهاي ديگران دستاندازي ميكند.