رييس‌جمهور امريكا به دنبال حل و فصل پرونده صلح خاورميانه است
سرمايه‌گذاري ترامپ
بر عربستان ، اردن و مصر
گروه جهان
سياست‌هاي خاورميانه‌اي دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده اندك اندك در حال مشخص شدن است. سايت خبري – تحليلي المانيتور در تازه‌ترين گزارش خود به نقل از يك مقام آگاه در وزارت خارجه رژيم صهيونيستي مي‌نويسد: در چند روز اخير چند مقام دولت ترامپ با مقام‌هاي اسراييلي تماس گرفته‌اند و در مورد طرح احتمالي امريكا براي حل مناقشه صلح خاورميانه با آنها رايزني كرده‌اند. درحال حاضركادر مشاوران دونالد ترامپ در حال برنامه‌ريزي براي نخستين سفر رييس‌جمهور تازه نفس امريكا به اسراييل در 22 ماه مه هستند. درحالي كه گفته مي‌شود تماس‌هاي برقرار شده اخير ميان واشنگتن- تل‌آويو با توجه به سفري كه در پيش رو است طبيعي است اما برخي منابع اسراييلي نظر ديگري دارند. المانيتور در ادامه گزارش خود مي‌نويسد: در اين تماس‌ها، مقام‌هاي امريكايي به همتاهاي اسراييلي خود تاكيد كرده‌اند كه هنوز تيم خاورميانه‌اي ترامپ هيچ تصميمي درباره سياست‌هاي كلان دولت جديد درباره اين منطقه و به خصوص مناقشه صلح نگرفته است و هنوز معاونان وزير خارجه در امور خاورميانه نيز منصوب نشده‌اند. با اينهمه گفته مي‌شود كه تيم خاورميانه‌اي ترامپ درحال بررسي احتمال طرحي دو مرحله‌اي براي حل و فصل مساله صلح خاورميانه و همچنين گفت‌وگوهاي داخلي ميان بازيگران اين منطقه هستند. يك منبع اسراييلي در اين خصوص مي‌گويد: مقام‌هاي امريكايي كه در دولت جديد تازه به روي كار آمده‌اند در هر گفت‌وگويي كه با ما دارند تاكيد مي‌كنند كه در هر شرايطي امنيت و منافع اسراييل مهم‌ترين چيز در سياستگذاري‌هاي دولت جديد خواهد بود و توجه واشنگتن به تامين منافع و امنيت تل‌آويو به شكل بي‌سابقه‌اي افزايش پيدا خواهد كرد. با اينهمه آنچه كه مقام‌هاي ارشد وزارت خارجه اسراييل را نگران كرده است درخواست مقام‌هاي امريكايي از همتاهاي خود در تل‌آويو براي اعلام نظر درخصوص طرح صلح مصوب سال 2002 است. مقام‌هاي اسراييلي مي‌گويند كه اين درخواست نشان مي‌دهد دولت ترامپ و تيم خاورميانه‌اي وي تحت تاثير طرح اعراب براي برقراري صلح در خاورميانه و چهره‌هايي مانند عبدالفتاح السيسي رييس‌جمهور مصر، ملك عبدالله دوم پادشاه اردن و محمود عباس رهبر تشكيلات خودگردان فلسطين قرار گرفته‌اند. اين سه مقام بارها متذكر شده‌اند كه طرح صلح عربي تنها بستر محتمل براي پيشرفت گفت‌وگوهاي منطقه‌اي در مساله فلسطين است. يك مقام آگاه در دولت ترامپ كه در تيم خاورميانه‌اي وي جا دارد به شرط عدم افشاي نام خود در اين باره به المانيتور مي‌گويد: دولت ترامپ سه اولويت در منطقه خاورميانه دارد: شكست دادن داعش، رسيدن به توافقي براي برقراري آتش‌بس در سوريه كه در نتيجه آن بشار اسد از قدرت كنار زده شود و همچنين طرح صلحي كه در سايه آن اسراييل و فلسطين به توافق بي‌سابقه برسند. دولت ترامپ به دنبال همكاري با مصر، اردن و عربستان سعودي در هر سه اين حوزه‌ها است.
اين مقام امريكايي در بخش‌هاي ديگري از سخنان خود تاكيد مي‌كند كه ايجاد ارتباط ميان منافع ترامپ در حل و فصل مساله فلسطين با ديگر پرونده‌هاي خاورميانه‌اي مانند مبارزه با داعش اشتباه است. اين سه اولويت در حقيقت سه مساله‌اي هستند كه با هم فاصله بسيار زياد دارند. ترامپ تمايل بسيار زيادي دارد كه آنچه را كه هيچ كدام از روساي جمهور سابق امريكا نتوانستند حل و فصل كنند، در دولت خود به سرانجام برساند. تمايل وي براي حل و فصل مناقشه خاورميانه بدون توجه به طمع وي براي حل ساير مشكلات منطقه‌اي در دوره‌اش بسيار حايز اهميت است.
مشاور ترامپ در امور خاورميانه در ادامه گفت‌وگوهايش با المانيتور در اين باره مي‌گويد: يكي از اصلي‌ترين نگراني‌هاي ترامپ تمايل يا عدم تمايل بنيامين نتانياهو، نخست وزير (رژيم) اسراييل و همچنين توانايي و اراده سياسي او براي پيشرفت در مذاكرات صلح و همچنين ضعف سياسي محمود عباس است. با وجود اين نگراني‌ها ترامپ قصد دارد اين مساله را با اصلي‌ترين رهبران كشورهاي عربي در ميان بگذارد و همچنين به دنبال اعزام مجدد «جيسون گرينبلات»، نماينده خود در امور خاورميانه به منطقه در آينده‌اي نزديك است. از نظر دونالد ترامپ طرح صلح اعراب در حقيقت مي‌تواند موتور محركي براي پيشرفت در كار باشد. البته شخص ترامپ تاكنون و در ملاعام از اين طرح استقبال نكرده يا از آن به عنوان شالوده‌اي براي ادامه كار نام نبرده است اما اعتقاد دارد كه ارزش اين طرح در عادي‌سازي احتمالي رابطه اسراييل با كشورهاي عربي خواهد بود. يك مقام تشكيلات خودگردان فلسطين كه به محمود عباس نيز نزديك است در اين باره به المانيتور مي‌گويد: محمود عباس در ديدار آتي خود با ترامپ كه احتمالا چندهفته ديگر صورت خواهد گرفت تعبير خود از طرح صلح خاورميانه و نظرش درباره آن را بيان خواهد كرد. وي در اين ديدار سه مساله اساسي را كه نبايد فراموش شود تذكر خواهد داد: تعريف مرزها بر اساس 1967 به‌‌گونه‌اي كه تنها تغييرات بسيار جزئي در زمين‌ها داده شده باشد و در ازاي هرزمين از دست رفته زمين برابري واگذار شود، شرق بيت‌المقدس بايد به عنوان پايتخت فلسطين شناخته شود و همچنين مساله آوارگان بايد به گونه منظم و در خوري حل و فصل شود. امريكايي‌ها اعتقاد دارند كه محمود عباس مايل به حركت در مسير عادي‌سازي رابطه اسراييل- اعراب است. مشاور ترامپ در بخش‌هاي ديگري از سخنان خود به المانيتور روند چگونگي استفاده ترامپ از بدنه طرح صلح عربي براي پيشبرد مذاكرات منطقه‌اي را توضيح داده است. بر اساس ايده اوليه‌اي كه در ذهن تيم ترامپ است بايد دو مسير موازي تعريف شود كه در يكي از آنها مذاكرات اسراييل – فلسطين بدون هيچ‌گونه دخالت امريكا در روند برقراري صلح پيش برود و در مسير دوم نيز مذاكرات ميان اسراييل، فلسطين، مصر، اردن، عربستان سعودي و مراكش صورت بگيرد تا بلافاصله روند عادي‌سازي رابطه اعراب با تل‌آويو كليد بخورد. منابع امريكايي مي‌گويند كه كاخ سفيد و وزارت خارجه امريكا براي تعريف جزييات اين طرح و تبيين آن به چندهفته زمان نياز دارند. با اينهمه برخي مقام‌هاي وزارت خارجه اسراييل اعتقاد دارند كه اين نتانياهو است كه حرف آخر در اين مورد را با ترامپ مي‌زند و اينكه گفت‌وگوها و رايزني‌ها در مورد طرح صلح عربي تنها پس‌زمينه‌اي براي ائتلاف عربي ضدداعش است.