افزايش نگراني‌ها از موضع‌گيري‌هاي متفاوت كاخ سفيد در قبال توافق هسته‌اي
ترامپ تعهد به برجام را با صداي بلند اعلام كند
گروه ديپلماسي| دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده از زمان حضور در كاخ سفيد برخي از موضع‌گيري‌هاي دردسرساز خود در زمان رقابت‌هاي انتخاباتي‌اش را يا تعديل كرده يا تغيير داده است.
وي تصميم گرفت كه ديگر چين را به عنوان كشوري داراي انحراف‌هاي اقتصادي معرفي نكند؛ امريكا را از توافقنامه تجارت آزاد امريكاي شمالي خارج نكند و همچنين مسير از پيش اعلام شده براي پاره كردن توافق هسته‌اي با تهران را طي نكند.
لس‌آنجلس‌تايمز روز گذشته يكي از سرمقاله‌هاي خود را با اين مقدمه به مساله سياست‌هاي ايراني دونالد ترامپ از زمان حضور در كاخ سفيد اختصاص داد. در ادامه اين تحليل نوشته شده است: با اين وجود هنوز در مورد ايران، رييس‌جمهور به ارسال پيام‌هاي متناقض و خطرناك ادامه مي‌دهد.
پيام‌ها و سيگنال‌هايي كه مي‌تواند توافق هسته‌اي 1+5 با تهران را تحت‌الشعاع قرار دهد، ميان ايالات متحده با متحدانش در اروپا فاصله بيندازد و همچنين به تقويت جريان‌هاي تندرو چه در تهران و چه در واشنگتن منتهي شود. اين رسانه امريكايي در بخش‌هايي از اين نوشتار با تكرار ادعاهاي واهي درباره فعاليت‌هاي منطقه‌اي ايران مي‌نويسد: ترامپ حق دارد نگران حمايت‌هاي ايران از گروه‌هاي شبه نظامي در لبنان، افغانستان و يمن باشد يا دغدغه آزمايش موشك‌هاي بالستيك ايران را داشته باشد. موشك‌هايي كه گفته مي‌شود توانايي حمل كلاهك‌هاي هسته‌اي را دارند. اما وي مي‌تواند به اين فعاليت‌هاي ايران اعتراض كند بدون آنكه حيات توافق هسته‌اي را
تهديد كند.
توافق هسته‌اي كه به همان اندازه كه به نفع ايران است در چارچوب منافع ملي امريكا نيز است. 18 آوريل بود كه ركس تيلرسون، وزير امور خارجه دولت ترامپ نامه‌اي به رييس مجلس نمايندگان، پال رايان نوشت و در آن تاكيد كرد كه ايران به تمام تعهدات خود در برجام پايبند بوده است. اما بر اساس گزارش‌هايي كه اخيرا منتشر شده، تلاش‌هايي در دقيقه 90 از سوي كاخ سفيد صورت گرفته تا ادبيات نامه به گونه‌اي تنظيم شود كه گوياي نوعي شك و ترديد نسبت به تعهد طولاني مدت امريكا به توافق هسته‌اي با ايران
باشد.
تيلرسون در بخش‌هايي از اين نامه برجامي نوشته است كه ايران با ابزارها و از سكوهاي متفاوت از كشورهاي حامي تروريسم است. پس از اين خطوط وي بلافاصله تاكيد كرده كه رييس‌جمهور شوراي امنيت ملي امريكا را مكلف به بازبيني برجام كرده است.
بازبيني به گونه‌اي كه مشخص شود آيا تمديد توقف تحريم‌هاي هسته‌اي ايران به نفع امنيت ملي امريكا است يا خير؟ تيلرسون پس از اين نامه نيز همچنان درتمام موضع‌گيري‌ها و سخنراني‌هاي خود تلاش كرد به نوعي اين شك و ترديد در بقيه نسبت به تعهد واشنگتن به اجراي برجام را حفظ كند. وي در نشست خبري وزارت خارجه ادعا كرد كه برجام نتوانسته هدف تبديل كردن ايران به قدرتي غيرهسته‌اي را محقق كند و تنها زمان دسترسي ايران به بمب اتمي را به تاخير انداخته است. اين مساله كه برخي از محدوديت‌ها بر برنامه هسته‌اي ايران زمان‌دار هستند، كاملا صحت دارد اما معماران توافق هسته‌اي همگي متفق‌القول تاكيد دارند كه به تاخير انداختن زمان دسترسي ايران به بمب اتمي بسيار بهتر از شرايطي است كه هيچ توافقي دركار نباشد و همين محدوديت زماني هم وجود نداشته باشد. اين مساله موضع متحدان امريكا در اروپا نيز است.
اندكي پس از اين اظهارات تيلرسون بود كه شخص ترامپ هم دست به كار شد و براي رنگ و لعاب بخشيدن به حس بي‌اعتمادي در سايرين مبني بر تعهد واشنگتن به برجام، ادعا كرد كه ايران به روح توافق هسته‌اي پايبند نيست. حقيقت اينجا است كه ايران و ساير اعضاي 1+5 بايد به متن توافق هسته‌اي پايبند باشند و نه به روح آن چرا كه هركدام از آنها مي‌توانند تعابير خود از روح برجام را داشته باشند.
تعبير ترامپ از برجام اين است كه ايران در ازاي برداشته شدن تحريم‌هاي هسته‌اي، نه تنها بايد برخي ازفعاليت‌هاي هسته‌اي خود را متوقف كند و به بازرسي‌هاي گسترده آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بله بگويد بلكه بايد آزمايش موشك‌هايي كه قابليت حمل كلاهك هسته‌اي را دارا هستند را نيز متوقف كند. علاوه بر اين در تعبير ترامپ از توافق هسته‌اي ايران نبايد از هيچ گروه يا دولتي كه غرب نمي‌پسندد هم حمايت كند. همه قبول دارند كه برخي از فعاليت‌هاي منطقه‌اي ايران مغاير با منافع امريكا است اما مساله اينجا است كه تهران مي‌تواند بدون زيرسوال بردن برنامه جامع اقدام مشترك مخالفت خود با اين رفتارهاي امريكا را
اعلام كند.
در ماه فوريه، دولت ترامپ در پاسخ به آزمايش موشك‌هاي بالستيك ايران با برد متوسط، 13 فرد حقيقي و 12 شركت حقوقي را تحريم كرد. مشكل اينجا است كه برخي در دولت و در كنگره به دنبال اعمال فشار بر ترامپ براي تشديد فشارها بر ايران هستند.
تشديد فشارها به گونه‌اي كه توافق هسته‌اي را تحت‌الشعاع قرار دهد. شايد ترامپ تصور مي‌كند كه مي‌تواند با تهديد خارج شدن امريكا از برجام، ايران را به تغيير رفتار در ساير حوزه‌ها وادارد اما اين استراتژي و برآوردي خطرناك است. ترامپ بايد با صداي بلند اعلام كند كه تا زماني كه ايران به توافق هسته‌اي و تعهدات خود در سايه برجام پايبند است، واشنگتن نيزبه اين توافق متعهد باقي
خواهد ماند.