مطالبه متقابل تئاتري‌ها و وزير فرهنگ و ارشاد از يكديگر
جايگاه تئاتر بايد ارتقا يابد
بابك احمدي
سيدرضا صالحي‌اميري، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي روز گذشته در نشست دوروزه «چشم‌انداز تئاتر استان‌ها» در تماشاخانه سنگلج شركت كرد و پاي صحبت‌هاي هنرمندان و مديران تئاتر نشست. صالحي‌اميري در اين نشست كه علي مرادخاني معاون هنري، مهدي شفيعي مديركل هنرهاي نمايشي و مديران كل ارشاد استان‌ها به همراه تعدادي از هنرمندان حضور داشتند از مطالبات حال حاضر هنرهاي نمايشي شنيد و از سويي مطالبات مورد نظرش از اهالي اين هنر را بيان كرد. «بر اين باورم كه بايد تلاش جدي براي تقويت اين حوزه داشته باشيم نه به دليل صرف اقتصاد حوزه تئاتر، بلكه معتقدم تئاتر مي‌تواند هويت بخش عمل كند، مشروط بر اينكه به مباني هويتي آشنا و واقف باشد.»
صالحي‌اميري كه بعضا براي تماشاي آثار نمايشي به سالن‌هاي تئاتري مي‌آيد در ادامه به ضرورت پيوند هرچه بيشتر هنر نمايش با مسائل اجتماعي تاكيد كرد؛ تاكيدي كه به نوعي مطالبه وزير فرهنگ از جامعه تئاتر تلقي مي‌شود. «برخي از روزها وقتي به سالن تئاتر مي‌روم بيشتر به اين موضوع ايمان مي‌آورم كه ما بايد حوزه تئاتر را در كشور به عنوان يك هنر ماندگار، بيش از پيش تبليغ كنيم. بر اين باور هستم كه گفتمان تئاتر در دهه چهارم بايد مبتني بر اجتماعي شدن اين هنر باشد.» وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در ادامه از مساله اخلاق به عنوان «چالش بزرگ جامعه امروز ايران» ياد كرد و در تبيين اظهارات خود بحث جرايمي همچون قتل «ستايش» و «آتنا» را پيش كشيد. «وقتي ستايش كشته مي‌شود جامعه نمي‌لرزد و وقتي جنايت بعدي براي آتنا اتفاق مي‌افتد در جامعه‌هراسي به وجود نمي‌آيد. اين مساله ناشي از بحران افول اخلاقيات است.» او به همين علت رسالت تئاتر را يك رسالت اجتماعي تعريف كرد. وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي آسيب‌هاي مرتبط با خانواده مانند «افزايش آمار طلاق»، «فقدان گفتمان بين اعضاي خانواده» را از جمله مواردي بيان كرد كه جامعه امروز ايران را «دچار آسيب‌هاي بنيادين» كرده است. «جامعه‌اي كه خشونت در آن رواج دارد، آسيب‌هاي اجتماعي هم زياد مي‌شود. سرعت تحولات در جامعه ايران زياد است. فروش لوازم آرايش چند برابر كتاب است و تبديل به الگوي مصرف نابسامان شده است. هنر تئاتر مي‌تواند به‌عنوان هنري مردمي نقش مهمي در سلامت جامعه ايفا كند.»اما اظهارات مهدي شفيعي، مديركل هنرهاي نمايشي كه در ابتداي نخستين جلسه از اين نشست دو روزه مطرح شد نيز درست در جهت اظهارات وزير بود. شفيعي تئاتر امروز ايران را در مقايسه با ديگر هنرها حامل گونه‌هاي بسيار متنوع فرمي و مضموني دانست و از نياز به «تعالي مديريت» يا ارتقاي جايگاه سازماني اين هنر گفت. «استدعا مي‌كنم مجموعه وزارتخانه را به هم‌افزايي براي ارتقاي جايگاه تئاتر رهنمون سازيد.» جان كلام مديركل هنرهاي نمايشي در جلسه روز گذشته همين عبارت بود. او در ادامه به مشكلات ساختاري پيش پاي گسترش فعاليت‌هاي نمايشي در استان‌ها اشاره كرد. «لزوم مشخص شدن دقيق هزينه كرد اعتبارات حمايتي وزارت ارشاد از طريق انجمن‌هاي تخصصي زيرمجموعه نيز از ضروريات نظام يافتن مطلوب فعاليت‌هاست.» «ترغيب آموزش و پرورش به استفاده از تئاتر به عنوان مقوله‌اي آموزشي» كه به گفته شفيعي «شوراي عالي انقلاب فرهنگي در مصوبه‌اي به صراحت بر اين شيوه آموزشي تاكيد كرده اما متاسفانه در مقام اجرا با كاستي‌هاي قابل توجهي مواجه است.» اين مدير همچنين به «واگذاري مديريت بعضي تالارهاي نمايشي در اختيار ادارات كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان‌ها به افراد غيرمتخصص» اشاره كرد و از لزوم «ساخت مشاركتي تالارهاي تخصصي كم‌هزينه از طريق همكاري با استانداري‌ها و شهرداري‌ها» گفت. در روز دوم، جلسه مشترك شوراي مديران معاونت امور فرهنگي با معاونان امور هنري ادارات كل استان‌ها با حضور علي مرادخاني، معاون وزير برگزار خواهد شد.