حكم دونالد ترامپ براي لغو رسمي قانون روياپردازان
آرزويي كه به كابوس تبديل شد
ميثم سليماني
دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده به چالش و بحرانآفريني معتاد شده است. در بحبوحه تمامي چالشها و بحرانهايي كه در حال حاضر امريكا با آن دست و پنجه نرم ميكند، صدور فرماني ديگر از سوي رييسجمهور امريكا به چالشهاي داخلي اين كشور افزوده است. روز سهشنبه به وقت ايالات متحده جف سشن، دادستان كل ايالات متحده پشت تريبون قرار گرفت و تصميم دولت مبني بر لغو قانون روياپردازان (داكا) را اعلام كرد. در بيانيهاي كه سشن پشت تريبون و در مقابل خبرنگاران قرائت كرد، آمده است كه اين فرمان اجرايي يكجانبه (داكا)، موجب افزايش تعداد افراد زير سن قانوني در مرزهاي جنوبي شد كه عواقب وحشتناك انساني را به همراه داشت. در اين بيانيه آمده است، اجراي موقت داكا توسط دولت اوباما كه بارها و بارها اين روش عفو از سوي كنگره رد شده بود، باعث شد كه يك بحران انساني را به وجود آورد و در برخي از موارد جواناني به باندهاي خشونتآميز در سراسر كشور بپيوندند. سشن در سخنان خود عنوان كرد كه اين اقدام در سال 2012 موجب شد تا جابهجاييهاي عظيم غيرقانوني و بيسابقهاي از امريكاي مركزي به سمت امريكا شمالي به وجود آيد كه در سال 2014 اين موضوع به اوج خود رسيد و آن را به دليل برنامه داكاي باراك اوباما دانست. هرچند از سخنان جف سشن برميآيد كه داكا عملا پايان يافته است اما در بيانيهاي كه كاخ سفيد منتشر كرد، نشان داد كه هنوز داكا پايان نيافته و آن را موكول به تصويب قانوني از سوي كنگره كرده است. حرف اصلي در بيانيه كاخ سفيد اين بود كه قصد داشت نشان دهد قانون داكا موجب افزايش خشونت و تقويت باندهاي تبهكاري امريكايي شده است كه برخي از آنها از دهه 1980ميلادي در امريكا فعال هستند. يك گزارش حقوقي در كاخ سفيد نشان ميدهد كه موج ناشي از اجراي قانون داكا در سالهاي 2014-2013 موجب افزايش مهاجرت غيرمجاز شده است به اين اميد كه افراد تازه وارد نيز مشمول استفاده از برنامه داكا شوند. با اين حال آن چيز كه عيان است كاخ سفيد و جف سشن تلاش كردند تا در بيانيههاي خود نشان دهند داكا جز آسيبهاي اجتماعي براي امريكا چيزي نداشته است و موج مهاجرت سنگيني را به امريكا تحميل كرده است.
حقايق
اما در اصل بايد ديد كه قانون داكا چگونه بوده است. كودكان مهاجري كه به صورت غيرقانوني وارد خاك امريكا شدند در موارد بسيار زيادي حتي نميدانستند به كجا ميروند و حالا براي جلوگيري از اخراج هر دوسال يكبار مجوز حضور خود در امريكا را كسب ميكنند. در نظرسنجي كه اخيرا مطرح شده نشان ميدهد حدود 3هزار داوطلبي كه در طرح داكا ثبت نام كردند ميانگين سني آنها هنگام ورود به ايالات متحده تنها 6 سال بوده است. تحت برنامهاي كه باراك اوباما طرحريزي كرده الزامات مهم در خصوص اين طرح برنامهريزي شده است. طبق برنامهريزي كه انجام شده، فرد داوطلب بايد از ژوئن 2007تا 15ژوئن 2012 در ايالات متحده ساكن بوده باشد. همچنين متقاضيان بايد با يك پدرومادر قبل از رسيدن به سن 16سالگي زندگي كنند، آنها بايد فارغالتحصيل دبيرستان باشند و نبايد سابقه كيفري و جنايي داشته باشند. اساسا اوباما در اين برنامه اختياراتي به دادستاني براي اجراي اين قانون داد تا اخراج بيهدف صورت نگيرد. هنگامي كه اوباما اين فرمان اجرايي را اعلام كرد گفت كه اين اقدام به عنوان اقدامي موقت و نه يك راه براي ارائه تابعيت است. چرا كه در آن دوره كنگره موفق نشد قانوني را به تصويب برساند تا اين نوجوانان در امريكا سامان پيدا كنند، اما فرمان ترامپ موجب شد زندگي بسياري از اين افراد بهبود پيدا كند. با اين وجود در سال 2014، نزديك به 70هزار كودك تنها در مرز جنوبي دستگير شدند، زيرا آنها از امريكاي مركزي به مرز ايالات متحده حركت كردند كه به ناگاه حجم اين افراد افزايش پيدا كرده است. بيشتر اين كودكان از خشونت و سوءاستفاده در السالوادور، گواتمالا و هندوراس فرار كردند. نظريهاي كه در خصوص افزايش اين حجم از مهاجران وجود دارد به دليل قانون داكا نبوده بلكه آمار بيسابقهاي از مشكلات در كشورهاي مورد اشاره موجب اين شرايط بوده است. نكته جالب توجه نيز در خصوص قانون داكا براي افرادي است كه قبل از 15 ژوئن 2012وارد ايالات متحده شدند ميشوند و بايد حداقل 5 سال به طور مداوم با پدرو مادر خود در امريكا زندگي كرده باشند. دوريس مايسنر مامور سرويس مهاجرت در دوره بيل كلينتون به واشنگتنپست ميگويد كه اكثر جواناني كه خارج از اين چارچوب قرار دارند تحت حمايت قانون داكا قرار نميگيرد. مايسنر اذعان كرد كه شواهدي وجود دارد كه قاچاقچيان به طور فزايندهاي پيشنهاد ميكنند كه با بردن غيرقانوني كودكان به خاك امريكا ميتوانند در مدت زماني كوتاه مجوز حضور پيدا كنند. واشنگتن پست در مصاحبهاي كه سال 2014 با كودكان بازداشت شده منتشر كرد نشان ميدهد كه دليل اصلي مهاجرت آنها به ايالات متحده استفاده از قانون جديد براي اعطاي يك گذرنامه يا مجوز كار از سوي دولت بوده، اما واقعيت اين است كه هيچ كدام از آنها تحت قانون قرار نميگرفتند. يكي از مقامات وزارت دادگستري طي مقالهاي در خصوص توضيحاتي در مورد بيانيه سشن، بدون اشاره به داكا در خصوص عواقب سياستهاي مهاجرتي دولت اوباما اشاره كرد. او خاطرنشان كرد كه پس از داكا، تعداد كودكان بيخانمان در سال 2013بهشدت افزايش داشت و در سال 2014 تعداد كودكان بيخانمان رشدي 77 درصدي را نمايان ميكرد. با اين حال مايسنر معتقد است كه وعده مجوز اقامت به داكا مربوط نيست، بلكه اين واقعيت است كه كودكاني كه از كشورهاي مرزي با امريكا، اگر بستگاني در ايالات متحده داشته باشند، تا زمان صدور حكم ديپورت آنها كه حدود يكسال يا بيشتر ميشود ميتوانند در امريكا اقامت داشته باشند. دليل اصلي اين وضعيت نيز يك قانون ضد قاچاق بود كه توسط رييسجمهور جورج دبليو بوش در سال 2008 به امضا رسيد. اين قانون مجوز حفاظت از قربانيان قاچاق را ميداد. طبق اين دستور ظرف 72 ساعت بايد وضعيت كودكان رسيدگي ميشد و تحويل يكي از همراهان و نزديكان اين كودكان ميشد يا اينكه آنها به دفاتر اسكان پناهندگان كه بخشي از وزارت بهداشت و خدمات انساني بودند منتقل ميشدند. تقريبا 90درصد اين كودكان توانستند در كنار بستگان يا دوستان خانوادگي خود قرار بگيرند و ساير افراد نيز تحت مراقبتهاي پرستاري قرار گرفتند. بررسي و تحقيقاتي كه سال 2016 به وجود آمده نشان ميدهد كه قانون ضد قاچاق دولت بوش عامل اصلي افزايش ناامني بيسابقه در مرزها شده در صورتي كه داكا تاثير قابل توجهي نداشته است. آنها خاطرنشان كردند كه پس از تصويب اين قانون از سال 2009تعداد كودكان بدون همراه در خاك امريكا بهشدت افزايش پيدا كرد.
واكنشها
پس از اعلام نظر دولت امريكا در خصوص لغو قانون داكا تعداد زيادي از مردم به خيابانهاي واشنگتن آمدند و عليه دونالد ترامپ و تصميم او مبني بر لغو قانون داكا شعار دادند. از طرفي دو رييسجمهور سابق نيز به اين اقدام واكنش نشان دادند. بيل كلينتون، رييسجمهور سابق امريكا در توييتر خود نوشت: روياي اين جوانان بخشي از روياي امريكا هم هست و آنها اين رويا را براي ما واقعي ميكنند. باراك اوباما خالق اين قانون نيز در واكنش به اقدام ترامپ گفت: هدف قرار دادن جوانان اميدواري كه اينجا بزرگ شدهاند اشتباه است چه اينكه آنها هيچ كار اشتباهي انجام ندادهاند. جوبايدن، معاون اول باراك اوباما نيز در توييتر خود نوشت: اين بچهها توسط والدين خود به امريكا آمدند، آنها حق انتخابي نداشتند و حالا بايد به كشورهايي بازگردند كه هرگز آنها را نديدهاند. ظالمانه است.
تهديد كنگره
در حالي كه دونالد ترامپ 6 ماه فرصت داده تا مجلس نمايندگان امريكا قانوني را براي جايگزين داكا تهيه كنند، اين سوال وجود دارد كه هيچ جمعبندي جدي در اين خصوص وجود ندارد و در ميان شلوغي برنامههاي مجلس نمايندگان مشخص نيست طراحي اين قانون در اين مدت كم به كجا بينجامد. با اين وجود ساعاتي پس از اين تصميم ليندزي گراهام، سناتور جمهوريخواه در نشستي خبري در پاسخ به خبرنگاراني كه از تصميم ترامپ انتقاد كردند گفت كه او معتقد است اين تصميم درست است، زيرا گراهام معتقد بود كه تصميمات اجرايي اوباما از قانون عبور كرده است و اين اقدام ترامپ كنگره را مجبور ميكند كه دست به يك اقدام موثر بزند. در طرفي ديگر سارا سندرز، سخنگوي كاخ سفيد پس از خواندن بيانيه كاخ سفيد در خصوص لغو داكا در پاسخ به خبرنگاري مبني براينكه اختلافات زيادي براي جايگزين اين برنامه وجود دارد با لحني تهديدآميز گفت: كنگره و نه رييسجمهوري بايد قانونگذاري كند و اگر نمايندهاي نميتواند اين كار را انجام دهد بايد جايش را به شخص ديگري بدهد.