نشست معارضان قطر در لندن برگزار شد
«عبدالله بن علي» گزينه پيشنهادي براي جانشيني شيخ‌تميم
يسرا بخاخ
در حالي كه جريان‌هاي بين‌المللي و ميانجيگران منطقه‌اي تلاش مي‌كنند تا براي بحران كشورهاي عربي راهكاري پيدا كنند و هر دو جهت را به كنار گذاشتن اختلافات از طريق گفت‌وگو و ميز مذاكره ترغيب مي‌كنند، اقدامات تنش‌زا از سوي كشورهايي كه اين بحران را عليه قطر ايجاد كرده‌اند ادامه دارد. فاز جديد مقابله كشورهاي عربي با قطر و تلاش براي به زانو درآوردن دولت اين كشور با برگزاري نشست معارضان قطر آغاز شده است. پنجشنبه گذشته همان‌گونه كه انتظار مي‌رفت گروهي تحت عنوان «معارضان قطري» در لندن گرد هم آمدند. بر اساس گزارش‌هاي رسانه‌اي چند چهره سياسي، اساتيد دانشگاه و چندين شخصيت بين‌المللي در اين نشست كه با عنوان «قطر از منظر امنيت و ثبات بين‌المللي» برگزار شده بود، حضور داشتند. با وجود اينكه معارضان قطري مساله حمايت عربستان و امارات از خود را رد مي‌كنند اما نشست اين گروه از سوي رسانه‌هاي وابسته به امارات و عربستان به صورت كامل پوشش داده شد كه حاكي از جانبداري رياض و ابوظبي از اين گروه است. خالد الهيل معروف‌ترين شخصيتي است كه در اين نشست به عنوان هماهنگ‌كننده معارضان معرفي شده است وي در همان ابتداي جلسه هدف خود و اين فعاليت‌ها را مشخص كرد و ضمن متهم كردن دوحه به حمايت از افراط‌گرايي و تروريسم گفت بايد تلاش كنيم چنين حكومت و رژيمي را از قدرت كنار بگذاريم و «عبدالله بن علي بن عبدالله آل ثاني» را به عنوان گزينه جايگزين شيخ تميم بن حمد آل ثاني امير كنوني قطر انتخاب كنيم. مقدمه‌چيني براي اين نشست كاملا به صورت محرمانه انجام شده بود زيرا معارضان قطري معتقد بودند دوحه تلاش مي‌كند مانع برگزاري اين نشست در لندن شود، با اين حال روزنامه العربي الجديد يك روز پيش از برگزاري اين نشست فهرستي از تعدادي از افراد سرشناس در اين نشست منتشر كرده بود. العربي الجديد در شرح سوابق اين افراد نوشته كه اكثريت آنها از راست‌هاي افراطي، اسلام‌ستيزها، جنگ‌طلبان و حاميان سرسخت اسراييل هستند. چندين شخصيت امريكايي در فهرست شركت‌كننده‌ها در اين نشست بوده‌اند از جمله داو زاخيم يكي از مسوولان پيشين دولت امريكا و از حاميان اسراييل و الان مندوزا كه يك اسلام‌ستيز است و در يكي از سخنراني‌هايش در ايپاك به اروپايي‌ها نسبت به افزايش شمار مسلمانان در اين قاره هشدار داده بود. ريچارد ريچاردسون، سفير پيشين امريكا و شارلز چاك‌والد، ژنرال امريكايي و از حاميان گزينه دخالت نظامي عليه ايران و جيمز روبين، دستيار وزير خارجه پيشين امريكا كه يهودي‌تبار است نيز در اين نشست حضور داشته‌اند. شلومو بروم، ژنرال بازنشسته اسراييلي و محمد فهمي، خبرنگار مصري-كانادايي پيشين الجزيره در مصر كه بعد از اينكه مدتي را در زندان سپري كرده بود با صرف نظر كردن از تابعيت مصري خود از زندان آزاد و به كانادا فرستاده شد. علاوه بر اينكه شماري از خبرنگاران و چهره‌هاي سياسي بريتانيايي هم در اين نشست حضور داشته‌اند. روزنامه العربي‌الجديد گفت كه خالد الهيل كه به نوعي رهبري معارضان قطري را برعهده گرفته، مي‌گويد: يك تاجر قطري است و ميليون‌ها دلار از امارات براي ايجاد معارضان قطري و برنامه‌ريزي اين نشست دريافت كرده است. هدف معارضان قطري و حاميان عربي آنها از همان ابتداي كار كاملا مشخص است؛ براندازي حاكمان فعلي اين كشور از طريق ارايه گزارش‌هايي از اقدامات مسوولان اين كشور در چندين پرونده از جمله حمايت قطر از تروريسم، رابطه با ايران، تلاش دوحه براي نفوذ جهاني در حالي كه خود قوانين بين‌المللي را زير پا مي‌گذارد و شبكه الجزيره و اينكه آيا اين شبكه واقعا صداي رسانه آزاد است يا بنگاه خبري تروريسم؛ اما مهم‌ترين مساله‌اي كه در همان نخستين نشست معارضان قطري توافق بر آن حاصل شده مساله لزوم بركناري شيخ‌تميم از قدرت و جايگزين كردن فرد ديگري به جاي اوست. عبدالله بن علي، گزينه فعلي معارضان براي حكمراني بر اين كشور اخيرا هم با ديدار با وليعهد عربستان و پادشاه اين كشور خبرساز شده بود. در حالي كه مسوولان ارشد قطري تاكيد كرده بودند او براي بررسي وضعيت دارايي‌هاي شخصي‌اش به عربستان سفر كرده است. عبدالله بن علي در توييتر خود نوشته بود كه ديدارش با مسوولان سعودي با هدف تسهيل روند انتقال حجاج قطري به عربستان صورت گرفته است. با اين حال به نظر مي‌رسد شيخ عبدالله چندان با مساله تبديل شدنش به جايگزيني براي شيخ تميم مخالف نباشد، زيرا تاكنون واكنش آشكاري به اظهارات معارضان قطري نداشته و چند روز پيش هم در توييتي در واكنش به تماس تلفني امير قطر با وليعهد عربستان نام امير قطر را بدون القاب مرسوم به كار برده بود در حالي كه در اشاره به وليعهد عربستان، القاب رسمي او را كاملا عنوان كرده بود و همين مساله با واكنش كاربران شبكه‌هاي اجتماعي مواجه شد.
از همان ابتدا مخالف تقابل با ايران بوديم
در حالي كه اخيرا بار ديگر ايميل‌هاي جديدي از يوسف العتيبه، سفير امارات در امريكا منتشر شده و اين ايميل‌ها حكايت از برنامه‌ريزي عربستان براي حمله به قطر داشته است، محمد بن عبدالرحمن آل‌ثاني وزير خارجه قطر اخيرا تاكيد كرده بود كه بحران كشورهاي عربي با دوحه باعث شد تا اين كشور ديگر بر همسايگان خود تكيه نكند و افزود: عربستان تا چند روز قبل از بحران كشورهاي عربي يكي از همپيمانان اصلي قطر به شمار مي‌رفت اما تمام آنچه تحت عنوان بحران عليه قطر ايجاد شده از پيش برنامه‌ريزي شده بود و اين مساله مربوط به برخي كشورهايي است كه نمي‌توان سياست‌هاي آنها را پيش‌بيني كرد. وي همچنين در خصوص روابط قطر با ايران گفت كه دوحه همواره از مخالفان رويارويي با ايران بوده و بارها تاكيد كرده بوديم كه بايد اختلافات با تهران را از طريق مذاكره حل و فصل كرد. از سوي ديگر تميم بن حمد آل ثاني امير قطر كه به آلمان سفر كرده بود بعد از ديدار با آنگلا مركل، صدراعظم آلمان و در يك نشست خبري مشترك از آمادگي خود براي نشستن بر ميز مذاكره براي گفت‌وگو با كشورهاي عربي به منظور حل و فصل اختلافات‌شان خبر داد. شيخ تميم تاكيد كرد كه قطر از ميانجيگري كويت حمايت كرده و تا زماني كه اين بحران حل شود از تلاش‌هاي اين كشور حمايت خواهد كرد. امير قطر گفت كه كشورش با تروريسم در جنگ است اما بايد بر ريشه‌هاي تروريسم و دلايل پيدايش اين پديده تمركز كرد و گفت: شايد با برخي كشورهاي عربي در تعريف ريشه‌هاي تروريسم اختلاف‌نظر داشته باشيم اما بر ضرورت مقابله با آن اتفاق‌نظر داريم. وي همچنين در خصوص بحران سوريه گفت بحران سوريه براي همه منطقه و جهان خطرناك است به همين دليل بايد راهكاري كه همه را راضي كند در اين خصوص ايجاد شود. مركل هم گفت كه امير قطر تمام تلاش خود را براي حل بحران كشورهاي عربي با قطر به كار خواهد بست و تاكيد كرد كه بايد با پيروي از اصول ديپلماتيك به دنبال حل اين بحران باشيم. امير قطر از روز پنجشنبه گذشته سفر خود را به چند كشور اروپايي آغاز كرده است، او ابتدا راهي تركيه شدو با رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه براي دومين بار بعد از آغاز بحران كشورهاي عربي ديدار كرده بود و حالا در پايان سفرش به آلمان راهي فرانسه مي‌شود و با ايمانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه در كاخ اليزه ديدار خواهد كرد.