سخنان رييس‌جمهور امريكا در مجمع عمومي، موجي از واكنش‌هاي منفي در داخل اين كشور را به دنبال داشت
ازدواج ناخوشايند ديپلماسي مرسوم با مليگرايي ترامپ
ميثم سليماني
نخستين سخنراني دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده در مجمع عمومي سازمان ملل متحد اگرچه در روز سه‌شنبه طي مدت 41 دقيقه ايراد شد و به پايان رسيد، اما پيامدها و واكنش‌هاي آن بسيار پرچالش‌تر از سخنراني شخص رييس‌جمهور ايالات متحده بود. از عكس‌العمل‌ها در هنگام سخنراني ترامپ در مجمع عمومي گرفته تا واكنش‌ها به سخنان دونالد ترامپ همگي در امريكا مورد تجزيه و تحليل و بررسي قرار گرفت. ترامپ در سخنراني خود الفاظ بسيار تندي در خصوص ايران، كره شمالي و تعدادي ديگر از كشورها بيان كرد و همزمان دوربين‌هاي تلويزيوني واكنش‌هاي حاضران در مجمع عمومي را به نمايش گذاشت. اما دوربين‌هاي خبرنگاران بيش از همه يك مرد را مورد هدف قرار داد و آن جان كلي، رييس كارمندان كاخ سفيد بود كه در جايگاه تماشاچيان و پشت سر ملانيا، همسر دونالد ترامپ نشسته بود.
در حالي كه بسياري از نگاه‌ها به مجمع عمومي سازمان ملل بود تا ببينند ترامپ كشوري با 26ميليون جمعيت را تهديد به نابودي مي‌كند، اما پس از سخنراني، كاربران شبكه‌هاي اجتماعي توجه زيادي به واكنش‌هاي جان كلي در طول بيش از 40 دقيقه سخنراني ترامپ كردند.
مردي كه از سخنان ترامپ كلافه شد
برآورد كاربران شبكه‌هاي اجتماعي از واكنش‌هاي كلي اين بود كه او از شنيدن صحبت‌هاي ترامپ لذت نمي‌برد و واكنش‌هاي نه‌چندان جالبي از خود نمايان كرد كه نشان مي‌داد از سخنان ترامپ كلافه شده است. كايل فلدش يكي از خبرنگاران حاضر در مجمع عمومي به «تلگراف» گفت: احتمالا جان كلي به بحران‌هايي كه در نتيجه سخنراني ترامپ در سازمان ملل به وجود مي‌آيد آگاه است و از همين رو به‌شدت از اين موضوع نگران است. از سوي ديگر به نظر مي‌رسد كه واكنش‌هاي كلي به سخنراني ترامپ مي‌تواند بسيار نگران‌كننده باشد. كلي حتي در بخشي از سخنراني ترامپ صورتش را با دستانش گرفت و فشار داد. اين نخستين‌بار نيست كه جان كلي نسبت به سخنان ترامپ واكنشي نشان مي‌دهد كه نشان از بي‌ميلي و ناراحتي از سخنان رييس‌جمهور دارد. او در نشست خبري ترامپ در برج شخصي خود پس از تظاهرات شارلوتسويل نيز هنگام ايراد سخنان رييس‌جمهور يك گوشه ايستاد و تنها به زمين خيره شد و هيچ نگاهي به رييس‌جمهور نكرد. كلي 67 ساله در اوايل ماه آگوست براي سامان دادن به كاخ سفيد از وزارت امنيت داخلي به پست رياست كاركنان كاخ سفيد رسيد. با اين حال طي يك ماه گذشته گزارش‌ها از تنش ميان كلي و دونالد ترامپ خبر مي‌دهند. به گزارش نيويورك‌تايمز كلي به همكارانش گفته است كه در طول 35 سال خدمت در ارتش چنين سخنراني‌اي نديده است.
كلي در طول مدت دو ماه گذشته تلاش كرده تا وضعيت آشفته كاخ سفيد را در دولت ترامپ بهبود ببخشد. ولي با اين حال رييس‌جمهور كماكان در اطراف خود كساني را دارد كه او را احاطه كرده‌اند به خصوص فردي مانند دان اسكاوينو، مدير رسانه‌هاي اجتماعي ترامپ كه به طور منظم تلاش مي‌كند موانع ترامپ را در استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي برطرف كند. در حال حاضر بسياري معتقدند كه اصلاحات كلي در كاخ سفيد رفته‌رفته جواب مي‌دهد. ملاقات‌هاي ترامپ هدفمند شده‌اند و ديگر از آشفتگي قبلي رنج نمي‌برند. در مواردي ترامپ در روابط خود بسيار محدودتر از قبل شده است و به راحتي هر كسي در اتاق بيضي شكل رييس‌جمهور رفت و آمد نمي‌كند. قدرت و نفوذ مشاوران كمتر شده و محدوديت‌ها براي دسترسي به رييس‌جمهور بيشتر شده است چرا كه پيش‌تر حتي در جلسات با اعضاي كنگره، رفت و آمدها به اتاق رييس‌جمهور بسيار زياد بود، اما حالا اين‌گونه نيست. هرچند كلي نظم جديدي را وارد كاخ سفيد كرده است اما ترامپ همكاران و مشاوران سابق خود مانند سباستين گوركا و استيو بنن را به طور كامل رها نكرده است و هنوز آنها اين اميد را دارند تا بتوانند از بيرون روي ترامپ تاثير بگذارند. كلي نيز به همكارانش گفته است كه هيچ علاقه‌اي به تلاش براي كنترل رييس‌جمهور ندارد، هرچند او گفته است كه تلاش‌هايي از اين دست مطمئنا به شكست خواهد انجاميد. از همين رو اين تصور به وجود آمده كه شايد جان‌كلي بخواهد پس از دو ماه كار مستقيم با دونالد ترامپ سمت خود را ترك كند زيرا حتي سخنراني تنظيم شده دونالد ترامپ نيز با ديسيپلين و ارزش‌هاي جان كلي همخواني نداشت. زيرا سخنراني ترامپ نشان داد كه حتي با حضور جان كلي تاثير ايده‌هاي ناسيوناليستي در كاخ سفيد كماكان پابرجاست و حتي پس از خروج بحث‌برانگيز استيو بنن، استراتژيست ارشد كاخ سفيد تاثير او بر ترامپ وجود دارد. اين سخنراني همچنين نشان داد كه تاثير مستمر مشاوراني مانند استيو ميلر در تهيه اين سخنراني نمايان است و به نظر مي‌رسد كه او شخصيتي به مانند بن رودز در دولت باراك اوباما دارد كه با قلم خود تاثير زيادي در ديدگاه‌هاي باراك اوباما داشت.
واكنش‌ها به سخنراني ترامپ
سناتور ديان فاينشتاين از كاليفرنيا، مدت كوتاهي پس از سخنراني ترامپ به‌شدت با آن مخالفت كرد. وي در بيانيه‌اي عنوان كرد، اهداف سازمان ملل متحد براي تقويت صلح و تقويت همكاري‌هاي جهاني است. اما امروز رييس‌جمهور از آن به عنوان محلي براي تهديد به جنگ استفاده كرد. وي افزود: تهديد مخرب ترامپ براي از بين بردن كره شمالي و تخريب مسيرهاي مثبت در زمينه حل چالش‌هاي جهاني كه با آن مواجه هستيم، نااميدي‌هاي شديدي را به وجود آورده است. وي تاكيد كرد، او قصد دارد با تاكتيك تهديد جهان را متحد كند اما او تنها ايالات متحده را به سمت جدايي از جهان سوق مي‌دهد.
سارا سندرز، سخنگوي كاخ سفيد در پاسخ به اين ادعاها بخشي از مصاحبه اوباما با سي‌بي‌اس را در توييتر خود مربوط به سال 2016 منتشر كرد كه در آن اوباما اشاره مي‌كند ايالات متحده مي‌تواند كره شمالي را با زرادخانه‌هاي خود نابود كند.
ميت رامني، نامزد رياست‌جمهوري سال 2012 جمهوريخواهان نيز از اقدام ترامپ در سازمان ملل ستايش كرد و از رييس‌جمهور براي ارايه راهكارهاي قوي و مورد نياز در مجمع عمومي قدرداني كرد.
مارك تاكانو، نماينده دموكرات كاليفرنيا در توييتر خود سخنان ترامپ را تكان‌دهنده و بي‌پروايانه خواند و مدعي شد كه فراخواني ترامپ براي نابود كردن كره شمالي ميليون‌ها زندگي را تحت تاثير قرار مي‌دهد. باربارا لي، ديگر نماينده دموكرات كاليفرنيا نيز از سخنراني ترامپ انتقاد كرد و آن را يك سخنراني خطرناك خواند و آن را يك نوع اهانت به توافق هسته‌اي با ايران توصيف كرد.
از سوي ديگر نيويورك تايمز در اقدامي نظرهايي كوتاه از خبرنگاران و تحليلگران مطرح رسانه‌هاي امريكايي را در خصوص سخنراني ترامپ منتشر كرد كه از دو سوي طيف فكري راست و چپ امريكا بودند و همه اين نوشته‌ها از طريق نوشته‌هاي اين افراد جمع‌آوري و منتشر شده است. دانيل لارسول، يك تحليلگر محافظه‌كار امريكايي مي‌نويسد: سياست خارجي امريكا در حال حاضر از تحريم‌هاي بسيار زياد و اعتماد‌به‌نفس خيلي زياد نسبت به عدالت خود رنج مي‌برد و اين وضعيت نگران‌كننده‌تر مي‌شود كه ترامپ درخصوص امور بين‌المللي نيز متعصبانه صحبت كند. ريچ لوري از نشنال ريويو نيز نوشت: سخنراني دونالد ترامپ در سازمان ملل يك ازدواج ناخوشايند ميان سياست خارجي متداول جمهوريخواهان و يك نسخه از سياست مليگرايي ترامپ بود.
فرد كاپلان در سايت اسلات نوشت: اگر احترام به حاكميت يك ستون از نظم جهاني باشد، نبايد به اين نكته توجه كرد كه نظام اقتصادي و ايدئولوژي كشور را تا زماني كه خودشان قصد ندارند، به ديگران تحميل كرد. او در مقاله خود مي‌نويسد، ترامپ در سخنان خود به شكل پراكنده‌اي از كشورهاي عضو سازمان ملل تمجيد كرد كه براي تحريم‌هاي شوراي امنيت در برابر كره شمالي، امريكا را همراهي كردند. اما ديدگاه‌هاي واقعي او هيچ جايگاهي براي امنيت جمعي در جهان نداشت. او يك تصويري را از جهان به نمايش گذاشت كه مكاني تاريك، پر هرج و مرج و بدون چشم‌اندازي براي آينده است.
اسپنسر آكرمن در ديلي بيست نيز نوشت: سخنراني ترامپ مجموعه شواهدي را كه رابرت مولر، دادستان ويژه از رابطه ترامپ و پوتين را به دست‌آورده‌بود به روشني تاييد كرد كه دوطرف ديدگاه‌هايي سازگار با هم دارند.
پل والدمن، تحليلگر واشنگتن پست نوشت: آيا ترامپ فكر مي‌كند با تهديد‌هايي كه انجام مي‌دهد كره شمالي موافقت مي‌كند كه از استفاده سلاح هسته‌اي خودداري كند؟ كيم مي‌داند كه سلاح‌هاي هسته‌اي او تنها چيزي است كه امريكا از آغاز جنگ عليه او خودداري مي‌كند.
الي ليك نيز در بلومبرگ نوشت براي يك لحظه چشم‌هايم را بستم و حس كردم به يكي از سرمقاله‌هاي نشريه ويكلي استاندارد (يكي از نشريات دسته راستي محافظه‌كار امريكا) گوش مي‌دهم. با اين حال او مي‌نويسد سخنراني ترامپ بسيار بهتر از سيگنال‌هاي اوليه ترامپ در سياست خارجي است كه بيشتر خود را شبيه افرادي مانند دوترته، رييس‌جمهور فيليپين يا رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه نشان مي‌داد.