واكنش معكوس بازارهاي مالي به سخنان ترامپ
چراغ سبز ايران به ورود سرمايهگذاران
مهشيد خيزان
همانطور كه در هفتههاي گذشته برخي كارشناسان و تحليلگران اقتصادي پيش بيني ميكردند كه سخنان دونالد ترامپ بر بازارهاي مالي همچون ارز و طلا و بورس تاثير قابل توجهي نخواهد داشت روز گذشته بازارهاي مالي ايران روزي بيتلاطمتر از روزهاي هفته گذشته را پشت سر گذاردند. طبق آمارها، تمامي شاخصهاي منتخب بورس يكپارچه سبزپوش شدند، قيمت نفت ايران با رشد قابل توجهي روبهرو شد و درنهايت قيمت دلار بعد از جنجالهاي هفته پيش، با افت همراه بود. به اين ترتيب شاخص كل بورس كه در هفته گذشته با ۶۸۵ واحدي روبهرو شده بود، توانست با رشد 519 واحدي، ارتفاعهاي از دست رفته را تا حدودي جبران كند و در ارتفاع 85 هزار و 263 واحد قرار بگيرد. اين ترتيب به نظر ميرسد چراغ سبز ايران براي ورود سرمايهگذارن خارجي بعد از گفتههاي دونالد ترامپ در جمعهشب گذشته روشن شده و بايد اين روال را به فال نيك بگيريم تا مضطرب باشيم.
براساس اين گزارش و به دنبال رشد شاخصها، تعداد 614 ميليون سهم و حقتقدم به ارزش 110 ميليارد تومان در 38 هزار نوبت مورد داد و ستد قرار گرفت. بيشترين تاثير مثبت بر رشد دماسنج بازار سهام در روز گذشته به نام نمادهاي فولاد، فملي و كچاد شد و در مقابل نمادهاي معاملاتي جم، شگل و دلر با افت خود مانع افزايش بيشتر شاخص شدند. ازسوي ديگر شاخص قيمت (وزني- ارزشي) 167 واحد، كل (هم وزن) 127 واحد، قيمت (هم وزن) 96 واحد، آزاد شناور 697 واحد و شاخصهاي بازار اول و دوم بهترتيب 469 و 581 واحد رشد كردند. در فرابورس نيز كه هفته گذشته اكثر روزها را با افت طي كرده و شاخص كل آن نيز در اين مدت با افت 2 درصدي مواجه شده بود، در نهايت روز گذشته با رشد 7/4 واحدي همراه شد و در ارتفاع 934 واحد قرار گرفت. در اين روز معامله 261 ميليون ورقه به ارزش 184 ميليارد تومان در 41 هزار نوبت رقم خورد. بنابراين در مجموع بازار بورس اوراق بهادار تهران كه از ابتداي هفته گذشته معاملات كم رمقي را طي كرده بود، در اين روز روند عكس را در پيش گرفت و در كنار افت قيمت ارز كه از هفته گذشته با رشد همراه شد، شاهد بازگشت حقيقيها به اين بازار بوديم.
بازگشت اروپاييها به بازارهاي ايران
به نظر ميرسيد سخنان جمعه شب ترامپ بازار سكه طلا را متلاطم كند اما در طرف ديگر بازار، خريد و فروش سكه و ارز شاهد واكنش قابل توجهي بوديم؛ به طوريكه در پايان معاملات روز گذشته، صرافيهاي تهران نرخ فروش دلار را در تابلوي خود 4008 تومان، يورو را 4770 تومان، پوند انگليس را 5348 تومان و درهم امارات متحده عربي را 1115 تومان درج كردند كه نسبت به روال صعودي روزهاي گذشته روال نزولي در پيش گرفته بود و ارز و طلا و سكه به جاي صعود حباب گونه به سمت واقعيتر شدن قيمتهايشان پيش رفتند. همچنين قيمت فروش سكه تمام بهار آزادي طرح جديد نيز يك ميليون و 312 هزار تومان، سكه تمام بهار آزادي طرح قديم يك ميليون و 270 هزار تومان، نيم سكه بهار آزادي 662 هزار تومان، ربع سكه بهار آزادي 382 هزار تومان و سكه يك گرمي 253 هزار تومان بود. هر گرم طلاي 18 عيار نيز در بازار داخلي به ارزش 124 هزار و 290 تومان مورد معامله قرار گرفت، همچنين هر اونس طلا در بازار جهاني 3/1303 دلار قيمت خورد. البته از آنجايي كه قيمت طلاي جهاني نسبت به افزايش نرخ بهره در امريكا حساس است، با افزايش قيمت، سرمايهگذاران بيشتري به اين بازار برميگردند. بنابراين با رشد قيمت اونس، ديد جهاني به سرمايهگذاري نيز بهبود خواهد يافت. همانطور كه روز گذشته نيز اروپاييها حمايت خود از ايران را نسبت به برجام اعلام كردند، بنابراين يقينا شاهد حضور آنها در بازارهاي مختلف خواهيم بود. آخرين نرخگذاري بانك مركزي براي دلار نيز حاكي از نرخ ۳۴۱۷ توماني براي نخستين روز هفته جاري است. همچنين تغييرات اين ارز در هفته گذشته نشان ميدهد كه با روندي رو به رشد از ۳۴۰۴ به ۳۴۱۷ تومان افزايش قيمت داشته است.
رشد قيمت نفت به 55 دلار
بازار ديگري كه روز گذشته روي خوش به حرفهاي اخير ترامپ نشان نداد بازار جهاني نفت بود، به گونهاي كه قيمت نفت ايران و جهاني نسبت به اين موضوع واكنش منفي نشان داده و روال صعودي را در پيش گرفتند؛ در صورتي كه قيمت نفت ايران در آخرين روز معاملاتي هفته گذشته به حدود 48 دلار در هر بشكه رسيده بود، روز گذشته با واكنش مثبت به اين موضوع با رشد قابل توجه حدود 7 دلاري همراه بود و به حدود 55 دلار در هر بشكه رسيد كه اين رقم، بالاترين ميزان طي دو هفته اخير بوده است. بنابراين نفت برنت كه قيمت پايه براي بازار جهاني است، ۹۲ سنت يا 6/1 درصد افزايش يافت و در 17/57 دلار در هر بشكه بسته شد. نفت خام امريكا نيز با ۸۵ سنت يا 7/1 درصد افزايش، در 45/51 دلار بسته شد كه بالاترين قيمت از دو هفته پيش بود. براي كل هفته، نفت برنت حدود سه درصد و نفت امريكا بيش از چهار درصد افزايش داشت. نرخ نفت خام سبك ايران نيز به 55 دلار و 31 سنت در هر بشكه و نفت خام سنگين ايران در بازارهاي جهاني به 53 دلار و 27 سنت در هر بشكه دست پيدا كرد. قيمت سبد نفتي اوپك در هفته مورد بررسي با يك دلار و 40 سنت كاهش، بشكهاي 54 دلار و 38 سنت داد و ستد شد. اين در شرايطي است كه آمارها نشان ميدهد واردات نفت چين در ماه گذشته به ۹ ميليون بشكه در روز رسيده كه اين رقم در فاصله دي ماه سال گذشته تا شهريورماه، به طور متوسط 5/8 ميليون بشكه در روز بوده است؛ در نتيجه حضور چين به عنوان بزرگترين واردكننده نفت جهان، قطعي شده است. موضوع ديگري كه باعث افزايش قيمت نفت در بازارهاي جهاني شد، ناآراميها در عراق است. تنشها ميان دو طرف باعث شده صادرات نفت مختل شود. البته با اين وجود كه قيمت نفت ايران نسبت به سخنان ترامپ افزايش يافت، اين موضوع نشان ميدهد ايران در بازارهاي جهاني مشكل خاصي نخواهد داشت. درمجموع با اين همه اخبار مثبت در جهان، تحليلگران هشدار دادهاند كه اوپك بايد توافق كاهش توليد خود را پس از پايان مدت اجراي آن در مارس سال ۲۰۱۸ (اسفندماه 96) تمديد كند. اوپك به همراه ساير توليدكنندگان از جمله روسيه موافقت كردهاند توليدشان را مجموعا حدود 8/1 ميليون بشكه در روز كاهش دهند.