پايتخت داعش در آستانه فروپاشي

شبه نظاميان دموكراتيك سوريه كه از سوي ايالات متحده حمايت مي‌شوند و اكثر اين نيروها را كردهاي سوري تشكيل مي‌دهند در ماه‌هاي اخير عمليات آزاد‌سازي رقه از چنگال تروريست‌هاي داعش را آغاز كردند و حالا به مراحل آخر اين عمليات رسيده‌اند تا پس از چهار ماه در آستانه يك پيروزي بزرگ قرار گيرند. با اين وجود خبرنگار رويترز كه در منطقه مستقر است، گزارش مي‌دهد كه از فاصله دور، دود در بالاي شهر رقه به طور كامل نمايان است و حملات خمپاره‌اي از سوي كردهاي سوري به سمت داعش ادامه دارد. اما طبق گزارش خبرنگار رويترز، ميزان حملات هوايي توسط نيروهاي ائتلاف به رهبري امريكا طي روزهاي اخير در اين منطقه كاهش قابل توجهي داشته است.
با اين وجود مي‌توان گفت كه اختلاف‌نظر جدي در خصوص زمان پايان اين عمليات وجود دارد. فرمانده نيروهاي دموكراتيك سوريه (SDF) در منطقه رقه گفت، انتظار دارد كه روز دوشنبه اين عمليات به پايان برسد. اما ائتلاف تحت رهبري ايالات متحده اعلام كرد كه نمي‌تواند يك جدول زماني براي پايان اين عمليات ارايه دهد. نيروهاي دموكراتيك سوريه روز يكشنبه اعلام كردند كه يك كاروان از تروريست‌هاي داعش روز شنبه با خانواده‌هاي خود منطقه را ترك كردند و تنها 200 تا 300 تروريست خارجي در رقه باقي مانده است.
نيروهاي دموكراتيك سوريه درحال‌حاضر در شرايطي هستند كه مي‌توانند نيروهاي داعش را كه توانسته بودند در سال 2014 اين منطقه را تحت كنترل خود در بياورند، از آن خارج كنند. بسياري معتقدند كه شكست داعش در رقه نشان‌دهنده فروپاشي اين گروه تروريستي در سراسر عراق و سوريه است. در حال حاضر تعدادي از تروريست‌هاي داعش در جنگ كشته شدند و رهبران آنها نيز در حملات هوايي از بين رفتند و ديگر جايي براي آنها نمانده كه بتوانند حيات خود را ادامه دهند و موقعيت خود را بازيابي كنند چرا كه رقه به عنوان مركز خلافت شناخته مي‌شد و حالا در دو سوي عراق و سوريه مراكز قدرت تروريست‌هاي داعش از بين رفته است. گفتني است، موصل به عنوان مركز خلافت خودخوانده تروريست‌هاي داعش در عراق شناخته مي‌شد كه چندي پيش توسط نيروهاي عراقي بازپس گرفته شد. در سوريه نيز رقه به عنوان مركز داعش شناخته مي‌شد و آن را پايتخت خود مي‌دانستند، حالا رقه نيز در آستانه رهايي از دست تروريست‌هاي داعش قرار گرفته است.
در حالي كه تا چند ماه پيش داعش بخش عظيمي از دو كشور عراق و سوريه را در اختيار و سرنوشت ميليون‌ها نفر را نيز در دست داشت، اكنون حكومت داعش به نوار غربي فرات در جنوب ديرالزور و بخشي از مناطق بياباني در هر دو كشور عراق و سوريه محدود شده است.
سرهنگ رايان ديلون، سخنگوي ائتلاف تحت رهبري ايالات متحده نيز گفت: ما در 24 ساعت گذشته تعدادي حمله هوايي را انجام داده‌ايم، اما من معتقدم كه هنوز زود است كه بگوييم در آينده نزديك نيروهاي دموكراتيك سوريه مي‌توانند به مناطق باقيمانده شهر برسند.
لازم به ذكر است كه نيروهاي ائتلاف تحت رهبري امريكا و نيروهاي ويژه امريكايي كه وارد خاك سوريه شده‌اند، از نيروهاي دموكراتيك سوريه حمايت مي‌كنند و در سراسر عمليات رقه كنار آنها حضور داشتند و از نيروهاي كرد سوري حمايت كردند. گفتني است، نبرد در داخل رقه از ماه ژوئن آغاز شد و حملات شديد هوايي و جنگ خياباني سنگيني ميان دوطرف در گرفت كه مردم نيز سعي كردند براي نجات جان خود به سمت اردوگاه‌هاي پناهندگان بروند و خانه و زندگي خود را ترك كنند.
با اين وجود فرمانده نيروهاي دموكراتيك سوريه در رقه روز گذشته عمليات در رقه را عمليات پاكسازي توصيف كرد و گفت كه انتظار دارد تا پايان روز دوشنبه كنترل كامل رقه در اختيار نيروهاي كرد سوري قرار گيرد كه تا زمان تنظيم اين گزارش هنوز خبر آزادي كامل رقه منتشر نشده است. خبرنگار رويترز كه با يك تك‌تيرانداز نيروهاي دموكراتيك سوريه در خط مقدم و بر روي يك بيمارستان حضور داشت، از مشاهده آخرين سنگرهاي باقيمانده داعش در اين شهر خبر مي‌دهد. در اين بين تعدادي از ماشين‌ها كه روي سقف خود بلندگو نصب كردند پيام‌هاي‌شان را به آخرين تروريست‌هاي باقيمانده در شهر مي‌دهند كه اگر تسليم شوند با آنها بدرفتاري نخواهد شد.
يكي ديگر از فرماندهان نيروهاي دموكراتيك سوريه مي‌گويد كه حدود 250سرباز داعشي در شهر باقي مانده است و روز يكشنبه نيز تعداد زيادي ميني‌بوس و اتوبوس نيروهايي كه خود را تسليم كرده بودند و حتي در بيمارستان بودند نيز از منطقه خارج شدند. عمر علوش يكي از اعضاي شوراي مدني رقه كه از سوي نيروهاي دموكراتيك سوريه منصوب شده مي‌گويد: كاروان‌هايي كه شنبه شب از رقه خارج شدند شامل حدود 100تن از جنگجويان داعش و 200 عضو خانواده‌هاي آنها بوده است. وي افزود: تروريست‌ها در كارواني جداگانه رفته‌اند كه توسط نيروهاي امنيتي تا زمان بازجويي كامل نگهداري مي‌شوند و ممكن است در دادگاه نيز محاكمه شوند.
علاوه بر نيروهاي دموكراتيك سوريه، گروهي ديگر در كنار آنها به نام YPG حضور دارد كه آنها تماما از كردهاي سوري تشكيل شده و تركيه آنها را از جمله حاميان پ‌ك‌ك مي‌داند كه شاخه نظامي كردهاي تركيه به حساب مي‌آيد و آنكارا آنها را علاوه بر پ‌ك‌ك تروريستي مي‌داند. در حال حاضر پشتيباني امريكا از اين گروه و دامنه نفوذ آنها در سرتاسر شمال سوريه، تركيه را به‌شدت نگران و نااميد كرده است.
اما از بين بردن داعش تنها از يك سمت صورت نمي‌گيرد. هرچند نيروهاي دموكراتيك سوري و كردهاي اين كشور داعش را در بسياري از مناطق شمالي اين كشور از بين برده‌اند، اما در طرف مقابل ارتش سوريه با حمايت ايران و روسيه تروريست‌ها را از بيابان‌هاي مركزي سوريه رانده‌اند و ديرالزور نيز به زودي به طور كامل از دستان داعش خارج مي‌شود. داعش طي چند ماه گذشته عقب‌نشيني قابل توجهي داشته است و در آستانه نابودي كامل در رقه و ديرالزور قرار دارد. با اين وجود بسياري معتقدند رقه از اهميت بسيار بالايي برخوردار بوده است چرا كه از اين منطقه به عنوان مركز فرماندهي نيروهاي داعش در سرتاسر عراق و سوريه استفاده و به عنوان مركز برنامه‌ريزي و عمليات شناخته مي‌شد.
بسياري از رهبران داعش در اين منطقه حضور داشتند و حتي جان جهادي‌اي كه تعداد زيادي از گروگان‌هاي خارجي در دستان داعش را نيز در جلوي دوربين سر بريد نيز از جمله افرادي بوده است كه در رقه ساكن بود و در يك عمليات هوايي كشته شد.
گفته مي‌شود كه رقه مركز حمله به خارج از عراق و سوريه نيز بوده است و گزارش‌ها حاكي از آن است كه حمله ماه نوامبر سال 2015 به پاريس كه بيش از 130نفر جان خود را از دست دادند در اين منطقه برنامه‌ريزي شده بود و از آن زمان نيز فرانسه حملات هوايي خود عليه اهداف داعش را در اين شهر افزايش داد.
هرچند اين منطقه دير يا زود از دستان تروريست‌هاي داعش خارج مي‌شود اما آنچه مشهود است، بخش اعظمي از شهر زير بار گلوله‌هاي خمپاره از بين رفته است و هزينه‌هاي يك جنگ سهمگين در سرتاسر آن نيز ديده مي‌شود. از رقه تنها ويرانه‌اي برجا مانده كه درآن صدها غيرنظامي جان خود را از دست داده‌‌اند و هزاران نفر ديگر از خانه‌هاي خود براي حفظ جان‌شان فرار كردند.