گپ و گفتي با سروش صحت درباره بزم رزم
مستندي قابل استناد
درباره موسيقي ايران
گروه فرهنگ و هنر
سروش صحت، بازيگر سينما و كارگردان تلويزيون در ميان روزمشغوليهاي خود، تماشاي فيلم مستندِ ايراني را از دست نداده و به تازگي مستند «بزم رزم» به كارگرداني سيد وحيد حسيني را ديده است. مستندي كه به گفته او سند قابل استناد از موسيقي دهه نخست پيروزي انقلاب اسلامي يعني بين سالهاي ۱۳۵۷تا ۱۳۶۷ را ارايه كرده است و همين بهانهاي شد تا در گپي كوتاه نقطه نظرهاي سروش صحت درباره اين مستند را جويا شويم.
مستند سينمايي «بزم رزم» به تازگي در ميان فيلمهاي مستند در حال اكران گروه سينمايي «هنر و تجربه» است. فيلم را چطور ديديد؟
«بزم رزم» فيلم خوبي است و سند قابل استناد درباره سرگذشت موسيقي بين سالهاي ۱۳۵۷تا ۱۳۶۷ كه دهه مهمي در تاريخ ايران است را ارايه كرده است و به اعتقاد من علاقهمندان به تاريخ معاصر ميتوانند به عنوان يك منبع درست و در دسترس به اين مستند استناد كنند. ضمن اينكه مستند «بزم رزم» علاوه بر اينكه فيلم خوب براي مخاطبان حرفهاي فيلم و سينماست، اثري قابل تامل براي علاقهمندان به موسيقي ايران و تاريخ معاصر است.
چرا تاريخ معاصر؟
همانطور كه اشاره كردم فيلم «بزم رزم» روايت تاريخ و سرگذشت هنر موسيقي ايران در اين دهه است و داستان موسيقي درست از زماني كه انقلاب ايران به وجود ميآيد، آغاز ميشود و در ادامه، فراز و فرود اين هنر در بستر تاريخ معاصر ايران را تعريف ميكند.
بهره بردن از تصاوير آرشيوي در بيان اين بستر تاريخي چطور بود؟
اساسا يكي از نكات مثبت اين مستند سينمايي استفاده درست از آرشيو بر اساس خط پژوهشي فيلم است و كارگردان مجموع آرشيوهاي مورد نظر را پيدا كرده است و در معرض ديد تماشاگر قرار داده است و بيننده در فيلم «بزم رزم» با تصاوير ديده نشده يا كمتر ديده شده از تاريخي كه بر موسيقي بعد از انقلاب و دوران جنگ گذشته مواجه ميشود.
در كنار اين تصاوير آرشيوي؛ هنرمندان و مديران بسياري نيز از آن دوران صحبت كردند.
خط پژوهش فيلم چنين گفتوگويي را ميطلبيد. سيد وحيد حسيني در ساخت اين فيلم مستند با دو دسته از هنرمندان و مديران وقت موافق و مخالف گفتوگو كرده است و دست آخر با يك تدوين درست، ساختاري دراماتيك را پيش روي مخاطب قرار ميدهد و به نظرمن به عنوان يك فيلم داستاني هم جذاب است. بنابراين داستان فيلم هم براي كساني كه در آن دوران زندگي كردهاند و هم براي نسل جديد جذاب است. چرا كه نسل پيشين ميتوانند خود را در فيلم ببينند و نسل جديد هم با ديدن «بزم رزم» با تاريخ موسيقي كشور آشنا ميشوند. تاريخي كه با مبارزه و تلاش اهالي فرهنگ و هنر با قدرت تا امروز به حيات خود ادامه داده و اگر نسل جوان در حال حاضر با آسودگي خيال به سالنهاي كنسرت ميرود دقيقا به دليل پايمردي بزرگان موسيقي و تصميمهاي درست برخي از مديران وقت بوده است و اميدوارم منابع تصويري قابل استناد از اين دست براي ساير حوزههاي فرهنگ و هنر نيز ساخته شود.
به گفتوگو با هنرمندان اشاره كرديد، حضور هنرمندان و مديران وقت در اين مستند «بزمرزم» را چگونه ديديد؟
به نظر من وجوه ديگري از هنرمندان موسيقي و مديران وقت به مخاطب عرضه ميشود. به عنوان مثال صحبتهاي آقاي عليزاده فضاي آن دوران را به طور كامل روشن ميكند يا آقاي كامكار وارد صحبت ميشود و فيلم خيلي گرم و شيرين روايت اين هنرمند از آن روزها را به تصوير ميكشد.
از سوي ديگر آقاي شاهنگيان به عنوان يكي از مديران وقت شرايط و نوع تصميمگيري در اين حوزه را تشريح ميكند. نكته مهمتر اينكه مخاطب با مستندي خستهكننده روبهرو نيست و پس از پايان فيلم با رضايت كامل سالن سينما را ترك ميكند. تدوين و نريشن فيلم خوب است و كارگردان بدون كمترين دخالت يك راوي بينظير است و بدون اينكه ديدگاه خودش مطرح باشد قضاوت را به تماشاگر واگذار ميكند و از اين جهت ساختاري قابل قبول و
لذتبخش دارد.