تهران غايب بزرگ در ابوظبي
يك منبع آگاه در سازمان انرژي اتمي در گفتوگو با «اعتماد»: دليل عدم شركت ايران در كنفرانس هستهاي، عدم صدور رواديد براي مقامهاي ايراني بود
سارا معصومي
كنفرانس آژانس بينالمللي انرژي اتمي تحت عنوان انرژي هستهاي در قرن21 از روز گذشته در ابوظبي آغاز به كار كرد. براساس اطلاعاتي كه روي وبسايت آژانس بينالمللي انرژي اتمي قرارگرفته است در اين كنفرانس 700 نفر از 67 كشور عضو آژانس شركت ميكنند. علاوه بر اين نمايندگان 5 نهاد بينالمللي نيز با شركت در اين كنفرانس در مورد نقش نيروگاههاي اتمي در تامين انرژي مورد نياز جهان بحث خواهند كرد. اين كنفرانس كه تا روز اول نوامبر ادامه خواهد داشت با سخنراني يوكيا آمانو، مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي از روز گذشته آغاز به كار كرد. آمانو در سخنان مقدماتي خود گفت: همه كشورها از توسعه يافته تا در حال توسعه نياز به منابع انرژي امن براي پيشبرد ايدههاي خود در مسير رشد اقتصادي و مقابله با تغييرات جوي دارند.
شركتكنندگان در اين كنفرانس در مورد نقش انرژي هستهاي در تامين انرژي مورد نياز براي كمك به توسعه پايدار در كشورها و مقابله با تغييرات جوي صحبت خواهند كرد. در حال حاضر نيروگاههاي هستهاي در سطح جهان مسووليت توليد 11 درصد از برق مورد نياز دنيا را برعهده دارند كه با توجه به افزايش روزمره نياز جهان به منابع انرژي رقم بسيار ناچيزي است. قرعه برگزاري چهارمين دوره اين كنفرانس به نام ابوظبي افتاده است و اين در حالي است كه نخستين دوره آن در سال 2005 در پاريس، دومين دوره آن در سال 2009 در پكن و سومين دوره نيز در سال 2013 در سنپطرزبورگ برگزار شد. در اين دوره ميزباني كنفرانس را وزارت انرژي امارات متحده عربي برعهده دارد. شركتكنندگان در اين نشست ديدگاههاي متفاوت خود درباره توليد و توسعه نيروگاههاي هستهاي را بيان ميكنند. در حال حاضر براساس آمار آژانس بينالمللي انرژي اتمي، 30 كشور از نيروگاههاي هستهاي استفاده ميكنند و 30 كشور هم در حال آمادهسازي بسترهاي لازم براي ساخت نيروگاههاي هستهاي هستند. 57 رآكتور نيز در حال ساخت در كشورهاي مختلف در سطح بينالمللي هستند و اين در حالي است كه امارات متحده عربي در ميانه پروسه ساخت چهار نيروگاه هستهاي نخست خود به شكل همزمان است. در حالي كه مشخص نيست وزراي امور خارجه چند كشور در اين نشست در ابوظبي شركت كردند اما گفته ميشود كه اصليترين سوژه بحث وزراي امور خارجه و نمايندگان كشورها در اين كنفرانس سياستهاي هستهاي كشورهاي عضو آژانس براي پيشبرد ايده توليد برق بيشتر با توسل به نيروگاههاي هستهاي خواهد بود. همزمان چهار پنل مختلف نيز با حضور چهرههاي متفاوت در مورد نيروگاههاي هستهاي و توسعه پايدار، چالشهاي پيش روي توسعه نيروگاهها و امنيت هستهاي و قابل اتكا بودن اين انرژي بحث و تبادل نظر خواهند كرد.
براي تهران رواديد صادر نشد
درحالي كه گفته ميشود بيش از 700 نفر در كنفرانس انرژي هستهاي در قرن 21 در ابوظبي شركت كردهاند اما ايران غايب اصلي و بزرگ اين كنفرانس بود. خبرگزاري آسوشيتدپرس نخستين رسانهاي بود كه به اين موضوع پرداخت و در اين باره نوشت: توافق هستهاي ايران با 1+5 از حالت ثابت خود خارج شده و با توجه به كارشكنيهاي امريكا در اين مسير به نوعي در حالت معلق به سر ميبرد، با اين وجود ايرانيها ترجيح دادند در كنفرانس انرژي اتمي كه برگزاركننده آن سازمان ملل متحد بود و اينبار در ابوظبي برگزار ميشد، شركت نكنند. در حالي كه صندلي متعلق به ايران در اين كنفرانس خالي ماند؛ يوكيا آمانو، مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي نيز ترجيح داد در سخنراني مقدماتي خود كوچكترين اشارهاي به مساله پرونده هستهاي ايران يا برجام نكند. آسوشيتدپرس در بخشهايي از اين گزارش مينويسد: تلاشهاي ما براي ارتباط گرفتن با مقامهاي ايراني و سوال درباره چرايي عدم حضور آنها در اين كنفرانس به نتيجه نرسيد و يوكيا آمانو نيز در نشست خبري خود ترجيح داد از كنار پرسشي در مورد عدم حضور ايران در اين كنفرانس بگذرد. آمانو در پاسخ به اين سوال گفت: شركت در اين كنفرانس براي نمايندگان تمام كشورها آزاد است و ما از حضور همه آنها استقبال ميكنيم. با اين وجود تصميمگيري درباره شركت كردن يا نكردن در اين كنفرانس به هركشور بستگي دارد و من قصد ندارم در مورد شركت كردن يا نكردن ايران اظهارنظر كنم چرا كه تصميمگيري دراينباره به خود ايران بستگي دارد.
آسوشيتدپرس در ادامه گزارش خود مينويسد: تصميم آمانو براي عدم اشاره به ايران و توافق هستهاي با اين كشور را ميتوان يك ترفند از سوي مديركل آژانس دانست چرا كه وي از تهران به ابوظبي آمد و تنها چندساعت پيش از اين سخنراني با مقامهاي فني و سياسي در پايتخت ايران گفتوگو كرده بود. هم امارات متحده عربي و هم عربستانسعودي بهشدت به توافق هستهاي با ايران مشكوك هستند و همزمان اين انتقاد را نيز در گوشه و كنار تكرار ميكنند كه برداشته شدن تحريمهاي اقتصادي ايران منجر به بهبود اوضاع اقتصادي اين كشور و افزايش نفوذ آن در منطقه شده است. جدا از امارات و عربستان سعودي، رژيم اسراييل نيز هياتي را براي شركت در اين كنفرانس راهي ابوظبي كرده است. اين هيات در حالي به ابوظبي آمده كه تلآويو با امارات متحده عربي رابطه ديپلماتيك ندارد. به گزارش آسوشيتدپرس، برگزاركنندگان اين كنفرانس از خبرنگاران حاضر خواستند كه از هيات اسراييلي حاضر در كنفرانس عكس يا فيلم نگيرند. مسوولان برگزاركننده اين كنفرانس صندلي متعلق به ايران و رژيم اسراييل را در كنار هم قرار دادند و در شرايطي كه هيات ايران در اين كنفرانس شركت ميكرد احتمال رويارويي نمايندههاي تهران و تلآويو بالا بود.