فشار براي پذيرش طرح صلح

دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده قصد دارد برنامه صلح فلسطين را به سبك تجاري خود پيش ببرد. به گونه‌اي كه تمام ابزارهاي فشار را به دست گيرد تا طرف مقابل در نهايت كوتاه بيايد و پاي ميز معامله بنشيند. شايد اين سبك در معامله‌هاي تجاري موفق باشد اما اين شيوه در تعاملات بين‌المللي هميشه موفق نخواهد بود و حتي در مواردي به صورت عكس عمل مي‌كند. اين اتفاق در بسياري از موارد در طول رياست‌جمهوري دونالد ترامپ به آساني قابل مشاهده است. نمونه اين مورد را مي‌توان در مساله ايران و برجام ديد. زيرا اين تصور وجود داشت كه با فشار مي‌توان ايران را مجبور كرد كه پاي ميز مذاكره دوباره در خصوص برجام بنشيند اما اين اتفاق رخ نداد.
حالا اين مساله در خصوص فلسطين رخ داده است، به گونه‌اي كه امريكا و دولت ترامپ قصد دارد تا تشكيلات خودگران فلسطيني را مجبور كند و به هر نحو ممكن پاي ميز مذاكره با اسراييل بنشاند، كه يكي از اين اهرم‌هاي فشار، عدم تمديد فعاليت دفتر تشكيلات خودگردان فلسطين در امريكا است. اما حالا فلسطيني‌ها امريكا را تهديد كرده‌اند كه اگر دولت ترامپ بخواهد برنامه‌هاي بستن دفتر ديپلماتيك تشكيلات خودگردان را در واشنگتن پيش ببرد، تمام ارتباطات با ايالات متحده را متوقف خواهند كرد؛ اقدامي كه تمام تجزيه و تحليل‌ها نشان مي‌دهد، كه مي‌تواند كل طرح و ماموريتي كه دونالد ترامپ در چارچوب صلح خاورميانه مد نظر دارد را از بين ببرد. صائب عريقات، مذاكره‌كننده ارشد فلسطيني در پيغامي تصويري گفت: تصميم ايالات متحده، بسيار مايه تاسف و غير قابل قبول است و واشنگتن را متهم كرد، كه در برابر بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اسراييل تسليم شده است و اين در حالي است كه ما تلاش مي‌كنيم كه به يك توافق نهايي براي صلح دست پيدا كنيم. او ويديوي تصويري خود را در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر كرد، در ادامه سخنان خود گفت: اين قطع ارتباط، تمام ارتباطات ما با بدنه دولت امريكا را در بر مي‌گيرد. در برابر اين موضوع اما كاخ سفيد هيچ واكنش جدي ارايه نداد و دفتر نتانياهو نيز اعلام كرد كه بسته شدن اين دفتر موضوع قانوني در داخل امريكاست. مقامات ايالات متحده قبل از اظهارات عريقات اصرار داشتند كه عنوان كنند اين موضوع ربطي به فشار در راستاي تاثير‌گذاري و اعمال قدرت در برابر فلسطيني‌ها نبوده بلكه اين صرفا يك نتيجه اجتناب‌ناپذير در خصوص قوانين داخلي امريكاست.
با اين وجود قطع اين ارتباط براي تشكيلات خودگردان تا‌حدودي نگران‌كننده است. چرا كه اين موضوع مي‌تواند، موجب نفوذ هرچه بيشتر رژيم اسراييل در داخل دولت امريكا شود و هرگونه راه ارتباطي نيز بسته شود و از سوي ديگر ميليون‌ها دلار كمك‌هاي ايالات متحده به تشكيلات خودگران فلسطيني نيز در معرض خطر قرار مي‌گيرد و ممكن است آنها را به خطر اندازد.
هرچه اين موضوع براي تشكيلات خودگردان مي‌تواند نگران‌كننده باشد، اما براي دولت دونالد ترامپ يك اتفاق خجالت‌آور پيش از هرگونه اقدام براي صلح است چرا كه هنوز هيچ اتفاقي رخ نداده، يك طرف اصلي كه بايد با آن صلح رقم بخورد از زمين اين بازي خارج شد. اما به نوشته واشنگتن پست، اگر دولت امريكا بخواهد چنين اقدامي را انجام دهد، نشان‌دهنده آن است كه به دنبال ترويج اتحاد ميان اسراييل با عربستان سعودي و ديگر متحدان عرب امريكاست تا بتوانند تلاش مشتركي را براي مقابله با ايران دنبال كنند. اما ممكن است برخي كشورهاي عربي نسبت به نزديكي با اسراييل پيش از حل مساله فلسطين بي‌ميل باشند.
بنابر يك مصوبه كنگره امريكا، ادامه حضور ديپلماتيك و فعاليت سازمان آزاديبخش فلسطين در ايالات متحده، هر شش ماه يك بار به مجوز وزارت امور خارجه نياز دارد. ركس تيلرسون، وزير امور خارجه امريكا، از تمديد مجوز در ماه جاري خودداري كرده است و اكنون اين چالش جدي به وجود آمده است. خبرها حاكي از آن است كه اين اقدام به آن دليل صورت گرفته است كه فلسطيني‌ها در ديوان بين‌المللي كيفري عليه جرايم ضد فلسطيني اسراييل اقامه دعوي كرده‌اند و اين موضوعي است كه مورد تاييد ايالات متحده نبود و همين امر باعث شده تا امريكا مجوز حضور تشكيلات در واشنگتن را تمديد نكند.
ركس تيلرسون، وزير امورخارجه امريكا زماني اين تصميم را گرفته است كه در ماه سپتامبر محمود عباس، رييس دولت خودگردان فلسطين در سخنراني سازمان ملل خود از ديوان كيفري بين‌المللي خواست تا به جنايت‌هاي اسراييل عليه فلسطينيان ورود پيدا كند و پس از آن نيز وزارت خارجه اين تصميم را اتخاذ كرد. با اين حال منابع آگاه در وزارت خارجه حاضر نيستند اسمي از آنها برده شود چرا كه هيچ فردي مجاز به توضيح در خصوص اين موضوع نيست.
با اين حال هنوز مشخص نيست كه بايد دفتر تشكيلات خودگردان به طور كامل خالي شود يا اينكه برخي فعاليت‌ها كماكان ادامه خواهد داشت. رياض مالكي، وزيرخارجه فلسطين گفت: گروه‌هاي حقوقي ايالات متحده و وزارت امورخارجه روز دوشنبه تصميم مي‌گيرند كه چگونه وضعيت جديد بر دفتر حاكم شود و عملكرد ديپلمات‌ها و ارتباط با فلسطيني‌ها چگونه خواهد بود. مالكي گفت: ما صبر خواهيم كرد تا از آنها بشنويم كه دقيقا چه اتفاقي رخ مي‌دهد تا تصميم بگيريم كه چگونه واكنش نشان دهيم. طبق قانون در حال حاضر ترامپ اكنون 90 روز فرصت دارد تا ببيند كه آيا فلسطيني‌ها مذاكرات مستقيم و معنا داري با اسراييلي‌ها دارند. پس از آن ترامپ تعيين مي‌كند كه مي‌تواند اين ماموريت تمديد شود يا نه.
گفتني است كه ايالات متحده اعلام كرده است كه روابط خود با فلسطيني‌ها را قطع نخواهد كرد و همچنان متمركز بر توافق جامع صلح ميان اسراييل و فلسطين است. يك مقام وزارت خارجه به واشنگتن‌پست گفت كه اين اقدام را به هيچ‌وجه نبايد به عنوان نشانه‌اي در راستاي عقب‌نشيني ايالات متحده از طرح صلح دانست. با اين وجود اما تمام نشانه‌ها حاكي از آن است كه اين موضوع در صورت اجرايي شدن كاملا در راستاي تحت فشار قرار دادن فلسطيني‌ها براي نشستن پاي ميز مذاكره و پذيرش شروطي است كه اسراييل و امريكا براي آنها تعيين مي‌كنند.
فلسطيني‌ها هرچند همواره به‌طور معمول از تلاش‌هاي امريكا براي صلح حمايت كردند، اما ارتباط نزديك ميان ترامپ و نتانياهو باعث شده است كه آنها اطمينان چنداني به شرايط نداشته باشند و مي‌دانند كه هرپيشنهادي با منافع آنها ناسازگار است. از همين رو تهديد به بستن دفتر تشكيلات خودگردان مي‌تواند يكي ديگر از فشارهاي احتمالي براي پذيرش طرح سازش باشد. چندي پيش نيز برخي رسانه‌ها اعلام كردند كه عربستان سعودي به‌شدت درحال فشار آوردن به محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان در راستاي پذيرش طرح امريكاست كه بايد ديد تا چه زمان اين روند ادامه
پيدا مي‌كند.