يك درگيري و دو روايت
جنگنده‌هاي روسي و امريكايي بر فراز سوريه در آستانه برخورد قرار گرفتند
گروه جهان
حريم هوايي سوريه در حال تبديل شدن به يك چالش ميان روسيه و امريكا است. در حالي كه به تازگي خبرهايي منتشر شده مبني براينكه جنگنده‌هاي اف-22 امريكايي، دو جت روسي سوخو-25 را مورد رهگيري قرار دادند، اما دو روايت از دو جهت اين ماجرا در اين خصوص وجود دارد. به گزارش خبرگزاري سي‌ان‌ان، جنگنده‌هاي اف-22 ايالات متحده بر فراز رودخانه فرات در سوريه به پرواز درآمدند و دو جنگنده روس را مورد رهگيري قرار دادند. مقامات دفاعي امريكا به سي‌ان‌ان اعلام كردند جنگنده‌هاي روسي در شرق رودخانه فرات قرار داشتند كه منطقه مورد توافق حريم هوايي امريكا در سوريه به حساب مي‌آمد. طبق گزارش‌ها جت‌هاي ايالات متحده دو جت سوخو-25روسيه را پس از عبور از خط هوايي تعيين شده رهگيري كردند و به سمت آنها تير اخطار شليك كردند. به گفته يكي از مقامات پس از اين اتفاق يك جت جنگنده سوخو-35 نيز وارد ميدان شده و وارد اين درگيري شده است و اين تعقيب و گريز براي چند دقيقه ادامه داشت. اين مقام رسمي به سي‌ان‌ان گفت كه نيروهاي ائتلاف ضد داعش به رهبري امريكا تلاش كردند تا از طريق يك خط مستقيم از پيش تعيين شده با همتايان روسي خود در اين موضوع ارتباط برقرار كند تا آنها را از اين جريان مطلع كنند و شرايط بحراني‌تر نشود. گفتني است نيروي هوايي ايالات متحده كه فرماندهي عمليات هوايي بر فراز سوريه را نظارت مي‌كند اين موضوع را تاييد كرده است.
سرهنگ ديمين پيكارت، سخنگوي ستاد مركزي نيروي هوايي امريكا به سي‌ان‌ان گفت: پس از عبور دو جنگنده سوخو-25روسي از خط دفاعي توافق شده بلا‌فاصله با دو جنگنده اف-22 آنها را مورد رهگيري قرار دادند كه ماموريت پوشش هوايي براي حمايت از شبه‌نظاميان سوري را برعهده داشتند. به گفته پيكارت اف-22ها مانورهاي متعددي را براي متقاعد كردن سوخو-25ها براي خروج از فضاي هوايي انجام دادند كه از جمله آن فلاش‌هاي مختلف و شعله‌هاي آتش رنگي در نزديكي هواپيماهاي روسي زدند و چندين تماس را در كانال‌هاي اضطراري براي انتقال پيام به خلبانان روسي برقرار كردند كه آنها بايد منطقه را ترك كنند. پيكارت خلبانان روسي را متهم به پرواز خطرناك كرد كه امكان برخورد دو هواپيما وجود داشت.
سخنگوي نيروي هوايي امريكا در ادامه افزود: يكي از سوخو-25ها به‌شدت به جنگنده اف-22 نزديك شد كه امكان برخورد موتورهاي دو هواپيما وجود داشت و براي جلوگيري از برخورد مجبور به تغيير مسير شده است. وي در ادامه افزود يك سوخو-35 نيز وارد اين جريان شد كه در سراسر رودخانه پرواز كرد و عملا سايه به سايه يكي از اف-22ها بر فراز فرات حركت مي‌كرد. به گفته پيكارت اين اتفاق تقريبا حدود 40 دقيقه طول كشيده است تا هواپيماهاي روسي به سمت غرب رودخانه رفتند و به گفته افسران ائتلاف تحت رهبري ايالات متحده يك تماس با خط اضطراري روسيه گرفته شده است تا از هرگونه اشتباه استراتژيك جلوگيري شود. گفتني است، رييس‌جمهور دونالد ترامپ و ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه در حاشيه اجلاس سران ايپك در دانانگ ويتنام در بيانيه‌اي مشترك عنوان كردند كه جلوي هرگونه اقدامات منحرف‌كننده را بگيرند. در اين بيانيه آمده است كه ترامپ و پوتين موافقت كردند كه كانال‌هاي نظامي آزاد را براي ارتباط حرفه‌اي نظامي براي كمك به امنيت و ايمني نيروهاي ايالات متحده و روسيه و براي جلوگيري از درگيري ميان نيروهايي كه دربرابر داعش مبارزه مي‌كنند را برقرار كنند.
پيكارت تاكيد كرد كه روس‌ها اين قرار‌داد را چندين بار نقض كرده‌اند. وي در ادامه افزود: ما در اوايل ماه نوامبر به صورت شفاهي توافق كرديم كه روس‌ها در سمت غرب رودخانه فرات حضور داشته باشند و جنگنده‌هاي ائتلاف در سمت شرق عمليات انجام دهند. با اين وجود به گفته سخنگوي نيروي هوايي امريكا اين موضوع بارها نقض شده است. وي افزود: اگر هر يك از ما نياز به عبور از رودخانه به هر دليلي را داشته باشيم، ابتدا بايد از طريق خط تماس هماهنگ كنيم. اما اكنون براي خلبانان ما به طور فزاينده‌اي دشوار شده است كه تشخيص دهند اقدامات خلبان‌هاي روسي عمدي است يا به صورت اشتباهي صورت گرفته است.
اما ديدگاه امريكايي از اين جريان يك روي سكه است و اين داستان يك روي ديگر دارد كه از سوي روسيه نقل شده است. راشاتودي روز گذشته به نقل از وزارت دفاع روسيه گزارش داد كه جت جنگنده اف-22 امريكايي به دو جنگنده سوخو-25روسي نزديك شده است و اين هواپيما قصد داشت كه از همراهي يك كاروان كمك‌هاي بشردوستانه منع كند. به گفته وزارت دفاع روسيه اين حادثه در روز چهارشنبه در مجاورت شهر ميادين سوريه رخ داد، زماني كه دو جت پشتيباني هوايي سوخو-25 در حال پشتيباني يك كاروان كمك بشردوستانه بودند، يكي از جنگنده‌هاي اف-22 ايالات متحده از سمت رودخانه فرات آمد و به هواپيما نزديك شد و آتش‌هاي اخطار به سمت جنگنده‌هاي روسي پرتاب كرد.
وزارت دفاع افزود كه يك جنگنده سوخو-35 نيز براي پوشش هواپيماهاي روسي نيز روانه ميادين شد و به سرعت در حال نزديك شدن به جنگنده‌هاي اف-22 بوده است كه در نهايت جنگنده‌هاي ايالات متحده منطقه را ترك كردند.
وزارت دفاع روسيه همچنين عنوان كرد كه اين اتفاق در منطقه غربي رود فرات رخ داد و گزارش رسانه‌اي مبني بر اينكه هواپيماهاي روسي به سمت شرق فرات رفتند را تكذيب كرد.
گفتني است مسكو و واشنگتن در سال 2015 در مورد ايمني پرواز در سوريه توافق كردند و يك خط تلفن را براي جلوگيري از به وجود آمدن شرايط اضطراري برقرار كردند. با استفاده از اين سيستم هشدار زودهنگام، نيروهاي دوكشور درباره مكان‌هاي تقريبي و ماموريت‌هاي هواپيماهاي خود مطلع بودند تا از حضور همزمان در فضاي هوايي مشترك جلوگيري كنند.
با اين وجود دو‌طرف يكديگر را متهم به ناديده گرفتن اين توافق كردند و عنوان كردند كه تمايلي براي استفاده از وسايل موجود كه در اختيار آنها براي جلوگيري از حوادث است وجود ندارد.