سوار بر موج اعتراضات بحق مردم
مصطفي درايتي
چند روز پيش از برگزاري تظاهرات و اعتراض‌‌ها در مشهد فراخواني در مقابل پوسترهاي طراحي شده در فضاي مجازي به چشم مي‌خورد. اين فراخوان البته نام و نشان مشخصي نداشت و قرار بود تنها در اعتراض به گراني و شرايط اقتصادي باشد. از همين روي گروه‌هاي سياسي هم اين فراخوان را ماجراي جدي تلقي نكردند. در واقع فراخواني بود براي اعتراض به گراني كه زمان و مكان اين تجمع را مشخص مي‌كرد اما به هر حال نوع طراحي اين پوسترها نشان مي‌داد كه چه جرياني پشت آن قرار دارد. يكي دو روز پيش از برگزاري اين تجمع در مشهد هم فرمانداري مشهد اعلام كرد براي برگزاري تجمع تقاضايي داده نشده و اگر تجمعي برگزار شود، غيرقانوني است.
محل برگزاري اين تجمع بر‌اساس آنچه در پوسترهاي تبليغاتي اين فراخوان ديده مي‌شد ميدان شهداي مشهد بود؛ ميداني كه رفت‌و آمد محدودي در آن صورت مي‌گيرد و معمولا تجمع آنچناني در آن ديده نمي‌شود. بنابراين كنترل اين تجمع از پيش تعيين شده قطعا كار مشكلي به نظر نمي‌رسيد. با اين حال اين تجمع هر‌چه گذشت گسترده‌تر شد و تيپ‌هاي مختلف و حضور افراد متفاوتي در آن به
چشم مي‌خورد.
طبعا در مشهد به دليل مسائلي كه در مورد «پديده شانديز» و برخي ديگر از موسسات مالي و اعتباري به وجود آمد و اقشار مختلف مردم را درگير مسائل اقتصادي اينچنيني كرد بحث معيشت و اقتصاد به شكلي جدي مطرح است و مطالبات اقتصادي وجود دارد. افراد مالباخته هم به هر حال آمادگي بيشتري براي حضور در چنين تجمعاتي دارند تا پيگير مطالبات و حقوق‌شان باشند. با اين حال تركيب افراد حاضر در تجمع زماني كه رو به افزايش مي‌رفت تا حدودي نشان مي‌داد كه اعتراضات صرفا محدود به مقوله گراني و وضعيت اقتصادي نيست. شعارها به سمت‌و‌سوي ديگري پيش رفت و شكل ديگري به خود گرفت. در واقع به نظر مي‌رسيد اين تجمع از دست كساني كه طراحان آن بودند هم خارج شد. در اين زمان بود كه پليس مداخله كرد و درگيري‌هايي صورت گرفت.
مشابه اين اتفاق در بيرجند، شاهرود، نيشابور و چند شهر ديگر هم رخ داد و مشخص بود برنامه‌ريزي صورت گرفته اما در ميانه از برنامه‌ريزي صورت گرفته طراحان فراتر رفته است. قطعا مردم مطالبات برحقي دارند كه بايد برآورده شود اما به نظر مي‌رسد آنچه برنامه‌ريزي شده بود با آنچه اتفاق افتاد بسيار تفاوت داشت. اين اتفاق قطعا هشداري جدي براي طراحان تجمعات اينچنيني بود. كساني كه مشكلات اقتصادي را بهانه كنند تا مشكلاتي را براي دولت به وجود آورند اما بايد بدانند كه همه‌چيز به همين جا ختم نمي‌شود.
واكنش‌هايي كه به اين اعتراضات از سوي برخي چهره‌هاي شاخص مشهد صورت گرفت، نشان داد تحليل‌هايي در مورد راه‌اندازي اعتراضات از سوي مخالفان دولت مستند است. اينكه ابتدا برنامه‌ريزي و هماهنگي صورت گرفته اما قرار نبوده تا اين حد گسترده شود.
كساني كه تصور مي‌كنند از دنبال كردن مخالفت‌ها با اين سبك و سياق چيزي نصيب‌شان مي‌شود بايد در نظر داشته باشند كه با اين روش ممكن است مشكلات جدي‌تري براي كشور رخ بدهد. به هر صورت اگر دعواهاي سياسي به كف خيابان كشيده شود، معلوم نيست چه اتفاقي رخ خواهد داد، همان‌طور كه در اين اعتراضات شاهد بوديم. آغاز اين اعتراضات گرچه با مخالفان دولت بود اما جريان‌هاي ديگر بر اين موج سوار شدند. انباشتگي مطالبات به ويژه در حوزه اقتصادي كم نيست ولي اين‌گونه رفتارهايي كه از برخي مخالفان دولت سر مي‌زند و شعارهايي كه عليه ريس‌جمهوري مستقر و قانوني سر مي‌دهند ممكن است از طرف دولت تحمل شود و اتفاقي چندان غريب به حساب نيايد اما نبايد از خاطر برد كه اگر اين انباشتگي‌ها به سمت و سويي ديگر بروند قطعا از كنترل خارج خواهد شد. مطالبات را بايد ساماندهي كرد. صداي مردم را بايد شنيد و به اعتراضات طبيعي مردم اهميت داد اما نبايد به اين اعتراضات شكل تصنعي داد.
مخالفان دولت بايد توجه داشته باشند كه باني اين‌گونه مشكلات اقتصادي چه جرياني بوده و حالا دولت بايد تاوان دهد. امروز ديگر فضاي اطلاع‌رساني به مردم محدود نيست و اين‌گونه نيست كه مردم متوجه نباشند مديريت جريان اصولگرا چه ميراثي براي مردم باقي گذاشته است كه حالا سامان‌دادن به آن به سادگي ميسر نيست.
اين فراخوان‌ها مسبوق به سابقه بوده اما هيچ‌وقت منجر به اين اعتراضات گسترده نشده است. در واقع به نظر مي‌رسد گروهي مي‌خواستند اعتراضي را عليه دولت آغاز كنند اما برنامه‌ريزي‌كنندگان تصورش را هم نمي‌كردند افرادي ورود كنند كه مسبب همه اتفاقات را دولت نمي‌دانند و ماجرا از اعتراض به گراني و معيشت فراتر برود.
اين اعتراضات كه از روز پنجشنبه در شهر مشهد آغاز شد در حال حاضر متوقف شده است. پليس در مكان‌هاي حساس شهر مستقر و فضاي فعلي اين شهر امنيتي است.
فعال سياسي مشهد