ديروز طرح جديد ترافيك تهران براي تصميم‌گيري نهايي در صحن شورا مطرح شد. طرحي جنجالي كه با مخالفت‌ها و انتقادهاي فراواني از سوي تعدادي از اعضا روبه‌رو شد تا آنجا كه الهام فخاري، در اعتراض به غيرقانوني بودن آن، جلسه را ترك كرد. اما با تمام اين حواشي درنهايت «كليات» اين طرح با 14 راي در برابر 6 راي به تصويب رسيد. شهرداري در اصرار خود براي اجراي اين طرح مدعي است كه هدفش، كاهش آلودگي و برقراري عدالت اجتماعي است. ولي مخالفان اين طرح با ارايه استدلال‌هايي معتقدند كه اين طرح نه تنها تاثيري دركاهش آلودگي هوا ندارد كه حتي مي‌تواند باعث افزايش اين شاخصه شود. چرا كه در اين طرح هر كسي كه پول بدهد مي‌تواند وارد طرح شود ! ضمن آنكه مخالفان برهمين اساس براين باورند كه در جايي كه پول حرف اول و آخر را مي‌زند، ادعاي اجراي عدالت اجتماعي بي‌معناست. محمد عليخاني؛ رييس كميسيون عمران و حمل و نقل شوراي شهر تهران نيز، با وجود شهرتش به رك بودن و صراحت لهجه و نداشتن رودربايستي، در گفت‌وگو با «اعتماد»، در پاره‌اي از موارد ترجيح مي‌دهد تنها به گفتن اين جمله بسنده كند: «حالا بگذاريد اين طرح در صحن مطرح شود، آن وقت خودتان مي‌فهميد» با اين حال اطلاعاتي كه مي‌دهد بسيار بيشتر از بقيه اعضاي شورا يا ساير مسوولان است.
آقاي مهندس، يادم هست شما از جمله افرادي بوديد كه مي‌گفتيد تا اين طرح در كميسيون عمران و حمل نيايد و بررسي نشود، مورد تاييد شما نخواهد بود و از ديد شما و شورا غير قابل اجراست. ولي بعد از يكي – دو جلسه‌اي كه اعضاي كميسيون عمران و حمل و نقل با مسوولان مربوطه داشتند، به نظر مي‌رسد بالاخره اين طرح نظر شما را هم جلب كرد و قرار است به زودي به صحن بيايد. چطور نظر شما به يك‌باره 180 درجه عوض شد و موافقت كرديد تا آن را به صحن بياوريد؟
بالاخره در جلساتي كه داشتيم ابعاد مختلف اين طرح بررسي شد و قرار است اين طرح امروز در صحن مطرح شود. در واقع در طرحي كه امروز مطرح خواهد شد، نظرات ما هم لحاظ شده است و به نظر ما طرح بدي نيست.
خب ولي هنوز اين طرح ابهامات زيادي دارد. مثل اينكه قرار است محدوده طرح عوض شود؟
خير. محدوده‌هاي طرح ترافيك همان محدوده‌هاي كنوني است. فقط مكانيزم طرح عوض شده است. يعني يكسري ضرايبي دارد و يكسري مكانيزم‌هايي دارد كه بايد در صحن مطرح شود.
موضوع اينجاست كه شهرونداني كه تا پيش از اين مجوز طرح ترافيك مي‌گرفتند و مجبورند در طرح تردد كنند تكليف‌شان چه خواهد شد؟
قبلا حدود 110 تا120 هزار نفر طرح ترافيك مي‌گرفتند ولي قرار شده امسال اين رقم به 63 هزار طرح كاهش پيدا كند. يعني حدود 40 درصد طرح ترافيك‌ها كاهش پيدا خواهد كرد.
ولي معاون حمل و نقل و ترافيك تهران كه گفته بود ما ديگر طرح نمي‌فروشيم !
به هر حال بعد از بحث و گفت‌وگوهاي كارشناسي قرار شده كه اينگونه عمل شود. البته اين به معناي طرح‌فروشي نيست. بلكه افرادي هم كه سهميه طرح مي‌گيرند بايد مثل بقيه براي ورود به طرح، پول بدهند.
يعني چطور؟ متوجه منظورتان نشدم.
ببينيد، الان 63 هزار سهميه براي جانبازان و خبرنگاران و كساني‌كه به خاطر حرفه‌شان مجبور به تردد دايم در طرح هستند در نظر گرفته شده كه آنها براي دريافت آن يك رقم پايه‌اي را مي‌پردازند تا طرح ترافيك بگيرند. ولي بعد براي ورود به طرح بايد مثل بقيه پول بدهند تا بتوانند وارد اين طرح شوند.
اينكه پيچيده‌تر شد. خب چرا بايد كسي هم طرح بخرد و هم براي ورود به طرح پول بپردازد؟ يعني من شهروند كه مي‌توانم پول بدهم و وارد طرح شوم با شهروندي كه طرح ترافيك مي‌خرد چه فرقي دارد؟ تازه وي دارد هزينه خريد طرح را هم مي‌دهد.
فرق آنها با ساير شهروندان اين است كه در روزهايي كه هوا آلوده است، فقط خودروهايي مي‌توانند وارد طرح شوند كه طرح ترافيك داشته باشند. يعني به نوعي جاي آنها رزرو شده است و محدوديتي ندارد. ولي بقيه شهروندان در روزهاي آلوده نمي‌توانند به طرح وارد شوند.
آنهايي كه پلاك ويژه دارند چطور؟
آنها كه كاملا معاف هستند و مشكلي براي تردد ندارد.
خب الان كه گويا شما كاملا موافق طرح هستيد! ديگر چه نيازي به طرح آن در صحن شوراست ؟
به هر حال بايد اعضاي شورا در مورد ضرايب و قيمت طرح نظر بدهند.
و قيمتي كه شما پيشنهاد داده‌ايد چقدر است ؟
به عوامل مختلفي بستگي دارد... اجازه دهيد طرح به صحن بيايد، آن‌وقت خودتان مطلع خواهيد شد.
در واقع اين به نوعي مي‌شود همان فروش روزانه طرح. درست است؟
بله. چيزي شبيه همين رويه. يعني فروش طرح روزانه 100 درصد افزايش پيدا مي‌كند.
چند روز قبل معاون حمل و نقل و ترافيك شورا در جمع خبرنگاران مي‌گفتند كه مسوولان شوراي عالي ترافيك از ما خواسته‌اند كه دلايلي بياوريم براي آنكه آنها را قانع كنيم كه اين طرح مي‌تواند باعث كاهش آلودگي هوا شود. خب شما از دلايلي كه شهرداري در اين زمينه آورده قانع شده‌ايد و الان به اين يقين رسيده‌ايد كه اين طرح مي‌تواند باعث كاهش آلودگي هوا شود؟
ببينيد مسلما طرحي كه بخواهد در چند منطقه و محدوده خاص اجرا شود، خيلي نمي‌تواند روي كاهش آلودگي هوا تاثير داشته باشد. منتها در آن معاينه فني ديده شده، يا فاكتور تشويقي معاينه برتر در آن قرار داده شده، يا خودروهاي هيبريدي... اين خودروها مي‌توانند با تخفيف‌هاي قابل توجهي در محدوده‌هاي طرح ترافيك تردد كنند. خب وقتي جميع اين موارد را كنار هم مي‌گذاريم مي‌توانيم اميدوار باشيم كه از مقدار آلودگي هوا كم شود.
راهنمايي و رانندگي مدعي بود كه ما اصولا زيرساخت‌هاي لازم براي اجراي اين طرح را نداريم. در چنين شرايطي چطور مي‌خواهيد اين طرح را بدون آمادگي مجري اصلي آن، عملياتي و اجرا كنيد؟
به هر حال پليس راهنمايي و رانندگي هم يكي از اعضاي شوراي عالي ترافيك است و در جريان بررسي اين طرح، نظرات‌شان را گفته‌اند و درنهايت هم موافقت خود را با اجراي آن اعلام و صورتجلسه را امضا كرده است. بنابراين فكر نمي‌كنم مخالفتي با اين طرح داشته باشند.
موضوع بعدي بحث اخذ عوارض از بزرگراره‌هاي درون شهري در پايتخت است. گويا يكي از بخش‌هاي طرح ترافيك جديد، همين اخذ عوارض است. يعني امروز قرار است موضوع اخذ عوارض از بزرگراه‌ها نيز در صحن مطرح شود؟
نه. چون اين طرح هنوز در مراحل اوليه آن قرار دارد. يعني بايد شهرداري روي آن كار كند و بعد در كميسيون مطرح شود و در نهايت اگر اعضا در صحن شورا به آن راي دادند، اجرا شود. بنابراين اين موارد به جلسه امروز يا جلسات آتي نزديك نخواهد رسيد.
و درنهايت اينكه فكر مي‌كنيد طرح ترافيك جديد تهران براي سال 1397 اجرايي بشود؟
فكر مي‌كنم مشكلي نباشد. چون اگر اعضاي شورا امروز به آن راي مثبت بدهند (كه البته فكر مي‌كنم راي بدهند) و بعد فرمانداري هم آن را تاييد كند ديگر براي اجرا در سال 97 مشكلي نخواهد بود.