مديران شجاع و كار آمد
محمد كاظمي
مدتي است كه سرعت و عمق حوادث و رويدادهاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي بيشتر شدهاند و به تناسب اين سرعت بينش و مديريت و توجه خاص خود را طلب ميكنند. هرگونه اشتباه و خطا و سهلانگاري ممكن است عوارضي بيش از گذشته به همراه داشته باشند و خساراتي عميقتر به بار آورند. تحولات بسيار مهم و پيچيده در روابط بينالمللي و يارگيريها خبر از روياروييهاي آتي ميدهند و چه بسا نظم كنوني جهان و توازن قوا با همه معايبش بر هم بخورد و بلوكبنديهاي جديدي رخ نمايد. يكجانبهگرايي رييسجمهور امريكا مزيد برعلت شده و بيش از هر زمان ديگري قواعد و عرف رايج در روابط بينالملل را مخدوش ساخته است. در چنين شرايطي فرصتطلبيها و خيانتها بيشتر خود را نشان ميدهند و دوستي ملتها فداي منافع و اميال سياسيون و قدرتمندان ميشود. پيشينه جنگ جهاني اول و دوم شباهت زيادي با دوران ما دارد و اگر بشريت بالغتر شده از جنگ فراگير ميترسد و از آن ميگريزد، بعيد نيست كه به صور ديگر جنگ از جمله جنگ اقتصادي روي آورد. نشانههاي جنگهاي اقتصادي كاملا هويدا هستند و امريكا در راس اين شرارتهاي اقتصادي قرار دارد. در اين غوغاي عظيم جهاني ايران محور بسياري از تعارضها و تمايلها شده است و ...
افزون بر تقابل اقتصادي امريكا و اسراييل و عربستان برخي از كشورها تلاش ميكنند با كارت ايران بازي كنند و برخي از خردهحسابهاي خود را از اين طريق رفع و رجوع كنند. شرايط موجود عنصر اعتماد را در روابط بينالملل به كمترين حد خود رسانده است. ما نهتنها نميتوانيم به امريكا و اروپا كوچكترين اعتمادي داشته باشيم بلكه اعتماد به ديگر كشورها هم جايز نمينمايد و چه بسا در شرايط بغرنج با خيانتهايي روبهرو شويم كه هرگز انتظارش نداشتهايم. كاملا روشن است كه در بازي كنوني در سطح بينالملل احتياط و هوشياري و پرهيز از ماجراجويي در عين عزت و اقتدار شرط عقل و منطق و درايت است. همين جا لازم است از موضع درست رياست محترم جمهور در رابطه با رجزخواني دولت امريكا تقدير شود چه اينكه كسي چون ترامپ هيچ زباني جز زبان ثروت و قدرت را نميشناسد و از هيچ منطق انساني و اخلاقي پيروي نميكند. واقعا چه معنا دارد جلوي چشم ما كشورهاي نفتخيز آزادانه و بدون مزاحمت نفت بفروشند و حتي بازارهاي مقصد ايران را تصاحب كنند و ما تماشگري بيش نباشيم. ما بايد از هر امكاني براي دفاع از منافع ملت خود استفاده كنيم و در عين حال بهانهاي براي جسارت و تشكيل اجماع يا ائتلاف عليه خويش به دشمنان ندهيم. اينجاست كه ضرورت دقت در ايراد هر سخن و انسجام در مواضع مسوولان خود را نشان ميدهد و كوچكترين تشتت در موضعگيريها ممكن است اقتدار عقلايي كشور را مخدوش كند. اما چالشهاي بيروني با ضعفها و اختلافها و آسيبهاي دروني قابل مقايسه نيستند. ما اگر در درون استحكام داشته باشيم به راحتي با يك اجماع جهاني هم ميتوانيم مقابله كنيم و كمترين خسارتها را هم از خود دور كنيم، در عوض اگر از درون دچار تضاد و درگيري و آسيب باشيم هركس طمع ميكند كه از آن سوءاستفاده كند و منفعتي نصيب خود سازد. امروز تصميمات و عملكرد هر يك از مسوولان جزء تا مديران ارشد ممكن است بازتابهاي بينالمللي داشته باشد كمااينكه كاخ سفيد پيرامون شوري آب خرمشهر موضع فرصتطلبانه ميگيرد و بنگاههاي سخنپراكني دنيا بيش از هر زمان ديگري اين مشكل محلي را بزرگ ميكنند و اقتدار مديريت كشور را زير سوال ميبرند. اگر مديران محلي هنگام مواجه با مشكل يادشده يا حتي قبل از آن به سرعت وارد عمل ميشدند و از حاد شدن آن جلوگيري ميكردند چه بسا كار به اعتراض مردم خوب خرمشهر هم نميكشيد و اوضاع به خوبي قابل مديريت بود. به نظر ميرسد گسيل تانكرهاي متعدد آب يا كاميونهاي محتوي آبهاي بستهبندي شده و تامين موقت آب شرب شهر چندان مشكل نبود كه ماجرا را تا آن حد حاد كند. در بسياري از مسائل مبتلا به و مشابه مديران كشوري بايد به سرعت ورود كنند و از ايجاد هرگونه التهاب جلوگيري كنند مثلا شايد اگر به محض خريداري غيرمتعارف سكه از سوي يك فرد يا حتي پيش از آن مسوولان مربوطه زنگ خطر را دريافت ميكردند و به سرعت سقفي براي آن درنظر ميگرفتند خسارتي متوجه بيتالمال نميشد و اين همه بازتابهاي گسترده اجتماعي به همراه نداشت. امروز ما نيازمند مديران با تجربه، سريع، هوشيار و شجاع و جسور هستيم كه بتوانند سريعا تصميمات درست را اتخاذ كنند و بدون ترس وارد عمل شوند. از همين روست كه تقريبا كل جامعه نخبه كشور خواستار ترميم كابينه هستند و هيات دولت را كارآمدتر ميخواهند. تيم اقتصادي كنوني تاكنون قدرت و درايت و سرعت لازم در برابر انواع چالشهاي دروني و بروني را از خود بروز نداده است.