فوتبال، موزيك، سوسياليسم
باشگاه فوتبال پينك فلويد
علي كربلايي
خودشان هم فكرش را نميكردند كه روزي تمام قلههاي موفقيت در موسيقي را فتح كنند اما روياي چهار دانشجوي معماري يعني «سيد برت»، «نيك ميسن»، «راجر واترز» و «ريچارد رايت»، فراتر از حد انتظار پيشرفت و نام «Pink Floyd» در تاريخ جاودانه شد. از روز تشكيل گروه حالا 53 سال ميگذرد و در طول بيش از نيم قرن گذشته، كمتر كسي به علاقه وافر اين گروه به ورزش فوتبال اشاره كرده، رابطهاي كه نمونهاي بسيار جذاب از رابطه نزديك موسيقي و فوتبال است. اين گروه معروف موسيقي، تيمي به نام «First Eleven» را تشكيل داد، تيمي كه در آن واترز دروازهبان بود، رايت يك مدافع مستحكم، ميسن هافبك و «ديويد گليمور» وينگر سرعتي. تيمي با لباس و جوراب سفيد و شورت آبيرنگ متشكل از پينكفلويديها، سريعا توجه رسانهها را به خود جلب كرد. كار به جايي كشيد كه آنها در كنسرتهايشان نيز با همان شورتها روي صحنه ميرفتند و همين شد كه در يك چشم بهم زدن، كل انگليس، شورتپوش شد، هر جا كه چشم كار ميكرد مردمي بودند با شورتهاي آبيرنگشان.
«First Eleven» ديگر تنها يك سرگرمي نبود و آنها در طول هفته به صورت منظم با تيمهاي آماتور لندني مشغول بازي شدند و جالب اينكه در هر بازي به تعداد تماشاچيها افزوده ميشد، حتي خبرنگاران ورزشي نيز كمكم پايشان به بازيها باز شد و نتايج تيم در روزنامههاي ورزشي بازتاب پيدا ميكرد. نكته بسيار جالب در اين ماجرا، نحوه عملكرد اعضاي اصلي «Pink Floyd» در مستطيل سبز بود؛ واترز بارها با شجاعت و پرشهاي خارقالعادهاش مانع لرزيدن تور دروازهاش ميشد، گويي براي اين كار زاييده شده و چشم به محافظت از دروازه تيم ملي انگليس دوخته. او جوري خروج ميكرد كه شايد دروازهبانهاي امروزي هم در انجام بدون نقص آن مشكل داشته باشند. رايت يك مدافع بسيار قابل اعتماد بود كه يا توپ از او ميگذشت يا بازيكن؛ محال بود هر دو با هم بتوانند از او عبور كنند. ميسن! چه كسي باور ميكرد كه او تا اين حد تكنيكي باشد؟ در يك چشم بهم زدن قادر بود چند بازيكن حريف را محو كند و همچون ستارهاي در زمين مسابقه بدرخشد.
اما موضوع رابطه اين گروه و فوتبال، فقط به اين تيم فوتبال «First Eleven» خلاصه نميشود. يكي از مهمترين و موفقترين موزيكهاي اين گروه «Fearless» است. موزيكي كه در سال 1970 توسط راجرز واترز و ديويد گيلمور نوشته و ساخته شد. در ابتدا و انتهاي آهنگ سرود دستهجمعي كه مربوط به هواداران باشگاه ليورپول انگليس هست You never walk alone به آهنگ اضافه شده است. البته جالب است بدانيد كه ديويد گيلمور طرفدار آرسنال است. اما چرا سرود هواداران ليورپول بايد در يكي از موزيكهاي يكي از مهمترين گروههاي تاريخ موسيقي بيايد؟ همهچيز به جايگاه Kop در استاديوم آنفيلد برميگردد. حرارت عجيب اين جايگاه زبانزد همگان است و شعار معروف تو هيچگاه تنها قدم نخواهي زد، هميشه از اين جايگاه شروع ميشود. استفاده از سرود هواداران ليورپول در موزيك «Fearless» دلايل سياسي داشته است. واترز با اينكه از كودكي هوادار آرسنال، تيم قشر مرفه شمال لندن بوده، اما احساس ميكند كه هواداران ليورپول، انسانهاي قابل ستايشتري هستند. پدر راجرز واترز يك ارتشي بود و به عنوان يك ارتشي فوت كرد. همين امر از او يك انسان صلحطلب ساخته بود. او در 15سالگي در كمبريج رييس يك كمپين براي خلع سلاح هستهاي ميشود و از همين رو هميشه به عنوان يك حامي صلح شناخته شد. بعدها شروع ميكند به نوشتن اپراهايي با تاثير شديد از سرودههاي انقلاب فرانسه، واترز اين كار را براي پيشبرد هدف بزرگش در آن سالها، يعني از بين بردن فقر انجام ميداد. اين اتفاقات در كودكي او باعث شد در ادامه از وفاداري هواداران ليورپول به چپها شگفتزده شود. شنيدن شعارهايي با مضمون «تو هرگز تنها قدم نخواهي زد» در او شوري ميانگيخت كه پيشتر كمتر حس كرده بود. در متن موزيك «Fearless» عقايد سوسياليستي اين گروه موسيقي به صورت واضح عيان ميشود و از همين رو ميتوان درك كرد كه چرا هواداران ليورپول براي اين گروه داراي ارزش و اعتبار بودند. در متن اين موزيك نوشته شده: «ميگويي شيب تپه زياد است و نميتوان از آن بالا رفت، از تپه صعود كن/ ميگويي قصد داري تلاش و تقلاي مرا تماشا كني، از تپه صعود كن/ تو مكانش را برگزين و من زمانش را انتخاب ميكنم/ و به روش خودم از تپه بالا ميروم/ فقط تا رسيدن روز موعود، مدتي صبر كن / و آنگاه كه از خط درختها و ابرها بالاتر بروم/ به پايين نگاه ميكنم و صداي چيزهايي را ميشنوم كه امروز گفتي/ ابله با سري نترس با جماعت روبه رو شد و لبخند زد/ داور بيرحم سر برگرداند و اخم كرد/ من آن ابله را ميشناسم كه تاج بر سر دارد/ به روش خودت برو پايين / هر روز هم روزش است/ وقتي از خطهاي ترس بالاتر رفتي و به اخم رسيدي/ به پايين نگاه كن و به صداي چهرهها در جمع گوش فرا ده/ هرگز تنها قدم نميزني، هرگز تنها قدم نميزني/ قدم بزن، شادمان قدم بزن / و تو هرگز تنها قدم نميزني» كه بخش پاياني اين ترانه به صورت كامل از سرود هواداران ليورپول كپي شده و حتي با راجرز واترز صداي هواداران در جايگاه «كوپ» را ضبط و پخش كرده است.
در سالهاي دهه 70 ميلادي كه پينكفلويد در اوج بود، بيل شنكلي بزرگ، رهبري نسل طلايي ليورپول را برعهده داشت. شينكلي يكبار در مورد سوسياليسم گفت: «سوسياليسم در واقع يك ديدگاه سياسي نيست، سوسياليسم خود زندگي است. من اعتقاد دارم كه تنها راه رسيدن به موفقيت تلاش جمعي است. همه بايد براي يكديگر كار كنند. همه بايد براي هم كار كنند. اين طوري هر كس در انتهاي روز سهمش را از پاداشها دارد. اين ممكن است خيلي سخت باشد و درخواست زيادهخواهانهاي به نظر برسد. اما من در فوتبال هر روز همين كار را ميكنم و موفق هم هستم. »