بستهاي كارآمد
محسن جلالپور
بسته جديد ارزي دولت بستهاي كارآمد است و اگر روال عادي و طبيعي در كشور وجود داشته باشد، در روزهاي آينده افزايش عرضه و كاهش تقاضاي ارز را خواهيم داشت و بايد منتظر ادامه سير نزولي قيمتها باشيم. مهمترين نتيجه ارايه بسته جديد ارزي اين است كه كشور در يك شرايط منطقي و علمي در بحث ارز قرار گرفته و پايه سياستگذاريها درست است. آنچه در بانك مركزي و دولت تصويب شده، همان مسيري بود كه بايد از ابتدا طي ميشد، چراكه تصميمات ابتدايي سال، تصميمات نادرست و غيرعلمي بود. اما تصميمات جديد كه توسط رييس بانك مركزي اعلام شد، به جهت ايجاد بازار ثانويه، تعميق آن و امكان قيمتگذاري در عرضه و تقاضا و حذف قيمت دستوري، شرايط مناسب و كارآمدي را فراهم ميكند. همچون گذشته نگران ارز ۴۲۰۰ توماني هستيم، چراكه اگر نظارت كامل و شفاف بر آن نباشد، دوباره فسادهايي را به وجود ميآورد. البته رييسجمهور راهكارهاي جديدي را پيگيري كرده كه قرار است، وزرا براي آن تصميماتي اتخاذ كنند.
هميشه هشدار داده شده كه رانتها و جريانات بعد از آن، گرفتاريهاي جديدي براي كشور به وجود ميآورد؛ بنابراين توصيه ما اين است كه هميشه آنچه به عنوان يارانه و كمك به مردم پرداخت ميشود در بحث انرژي، آب، ارز و ... به صورت مستقيم و ريالي باشد تا جلوي اينگونه فسادها و منافذ گرفته شود اما به هر حال اين تصميم به جهت ايجاد بازار ثانويه و تعميق آن درست بوده و پيشبيني ميشود كه شرايط متعادلتر و با ثباتتري در كشور ايجاد شود.
در حال حاضر مهمترين مولفه تاثيرگذار روي قيمتها در بازار ارز ميزان عرضه و تقاضاست، اگر روال عادي و طبيعي در كشور وجود داشته باشد، شرايط مطمئن در فضاي كشور به وجود ميآيد و دو اتفاق را رقم ميزند؛ هم عرضه زيادتر ميشود، چرا كه در اين مدت بعضي از ارزهاي خريداري شده كه به عنوان پسانداز يا به جهت حفظ ارزش پول، جمعآوري شده بودند، به بازار عرضه ميشوند و همچنين باب صادرات و جريانهاي صادراتي كشور بازتر ميشود و افزايش عرضه ارز خواهيم داشت. همچنين در مقابل كاهش تقاضا ايجاد ميشود، چرا كه عدهاي كه به بازار هجوم آورده و نگران افزايش قيمتها بودند، از بازار خارج ميشوند و تقاضاي مصنوعي و كاذب كم خواهد شد؛ بنابراين با اضافه شدن ارز و همچنين كاهش تقاضا، حتما سير نزولي قيمت خواهيم داشت.
اگر وضعيت كشور به شرايط تنش و درگيري و گرفتاريهاي بينالمللي هدايت شود، نتيجه عكس خواهد شد و دوباره عرضه كم ميشود، چراكه عملا براي حفظ سرمايهها، مجدد به تقاضاي بازار دامن زده ميشود و به دنبال آن صادرات نيز دچار گرفتگي خواهد شد. علاوه بر اين انتقال پول، امر صادرات، حملونقل و فروش كالا دچار گره و گرفتاري ميشود؛ بنابراين عرضه ارز كم و تقاضا افزايش مييابد و بازار ملتهب ميشود. در حال حاضر سمت و سوي بازار به سمت نزولي است كه البته طي روزهاي آينده اوضاع قطعيتر مشخص ميشود.
رييس سابق اتاق بازرگاني ايران/ ايسنا